Mụn ở quai hàm: nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa

Mụn ở quai hàm là vấn đề da liễu phổ biến, đặc biệt là ở phụ nữ. Vùng da này nhạy cảm với nhiều yếu tố, bao gồm thay đổi nội tiết tố, căng thẳng, thói quen chăm sóc da, chế độ ăn uống và tác động của môi trường. Để điều trị và ngăn ngừa mụn ở quai hàm hiệu quả, cần phải hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các phương pháp điều trị khoa học. Cùng tìm hiểu về mụn ở quai hàm qua bài viết sau đây! 

Đặc điểm mụn ở quai hàm

Mụn ở quai hàm thường là mụn viêm như mụn bọc, mụn nang. Những loại mụn này có thể gây đau, viêm và để lại sẹo nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách.

Nguyên nhân gây mụn ở quai hàm

Mụn ở quai hàm có thể do nhiều yếu tố kết hợp gây ra, từ sự thay đổi nội tiết tố đến thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống không lành mạnh. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến khiến mụn dễ xuất hiện ở khu vực này:

• Sự thay đổi nội tiết tố: nội tiết tố là nguyên nhân chính gây mụn ở quai hàm, đặc biệt là trong các trường hợp như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), mang thai hoặc tiền kinh nguyệt. Sự tăng nồng độ hormone androgen kích thích tuyến bã nhờn, gây mụn. Nghiên cứu cho thấy 63% phụ nữ gặp tình trạng mụn nặng hơn trước kỳ kinh.
• Stress: căng thẳng kích thích sản xuất cortisol, khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ hơn, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và dẫn đến mụn ở nhiều nơi trên cơ thể, bao gồm cả vùng quai hàm. Nghiên cứu năm 2007 cho thấy stress làm tăng mức độ nghiêm trọng của mụn trứng cá viêm.
• Thói quen sinh hoạt và chăm sóc da không đúng cách: vùng quai hàm dễ bị bỏ qua trong quy trình chăm sóc da, khiến khu vực này dễ tích tụ bụi bẩn và dầu thừa. Thói quen chạm tay vào mặt, đặt điện thoại lên vùng quai hàm khi nghe gọi, không vệ sinh vỏ gối thường xuyên hoặc đeo khẩu trang không phù hợp có thể làm tăng khả năng nổi mụn. Đối với nam giới, việc cạo râu bằng dao cạo không sạch có thể đưa vi khuẩn vào da qua những vết xước siêu nhỏ. Việc dùng kem cạo râu có kết cấu đặc cũng dễ gây bít tắc lỗ chân lông, tạo điều kiện cho mụn phát triển.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: thực phẩm giàu đường, chất béo và sản phẩm từ sữa có thể làm tăng tiết bã nhờn và tắc nghẽn lỗ chân lông. Nghiên cứu năm 2012 chỉ ra rằng những người ăn nhiều thực phẩm chứa đường có nguy cơ bị mụn cao hơn 30%.
• Yếu tố môi trường: ô nhiễm không khí, khói bụi và tiếp xúc với hóa chất có thể kích thích da và làm tăng nguy cơ mụn ở quai hàm. Một nghiên cứu năm 2017 cho thấy ô nhiễm không khí có thể làm tăng sự viêm nhiễm trên da, từ đó dẫn đến việc hình thành mụn.

Phương pháp điều trị mụn ở quai hàm

Mụn ở quai hàm có thể được điều trị hiệu quả bằng các sản phẩm đặc trị mụn, phương pháp điều trị chuyên sâu tại Phòng khám hoặc Bệnh viện Da liễu kết hợp với việc điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:

• Sử dụng sản phẩm điều trị mụn

Các sản phẩm điều trị mụn phổ biến thường chứa các thành phần như benzoyl peroxide, salicylic acid, kháng sinh hoặc retinoid. Những thành phần này giúp giảm viêm, tiêu diệt vi khuẩn và làm thông thoáng lỗ chân lông. Với mụn ở mức độ nhẹ đến trung bình, các sản phẩm này sẽ mang lại hiệu quả tốt.

Nếu mụn trở nên nghiêm trọng, Bác sĩ có thể chỉ định thuốc đường uống, chẳng hạn như kháng sinh hoặc isotretinoin. Nếu mụn do nguyên nhân nội tiết, Bác sĩ có thể kê thuốc ngừa thai hoặc spironolactone. Những loại thuốc này cần được sử dụng theo chỉ định và theo dõi của Bác sĩ Da liễu.

• Điều trị tại Phòng khám Da liễu

Các phương pháp điều trị chuyên sâu như liệu pháp ánh sáng (light therapy), peel da hóa học hay laser có thể cải thiện tình trạng mụn. 

Những liệu pháp này tác động trực tiếp vào da, giảm viêm, giảm sản xuất bã nhờn và kích thích quá trình tái tạo da, mang lại làn da khỏe mạnh hơn.

• Thay đổi chế độ ăn uống 

Chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị mụn. Việc tiêu thụ nhiều đường, carbohydrate và các sản phẩm từ sữa có thể góp phần làm mụn nặng hơn. 

Vì vậy, việc hạn chế các thực phẩm giàu đường và chất béo, đồng thời tăng cường rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa sẽ giúp cải thiện tình trạng mụn ở quai hàm hiệu quả.

Cách chăm sóc da khi bị mụn ở quai hàm

Da bị mụn ở quai hàm cần được chăm sóc đúng cách để kiểm soát tình trạng viêm và ngăn ngừa mụn tái phát. Dưới đây là các bước chăm sóc da hiệu quả giúp cải thiện vùng da này:

• Làm sạch da đúng cách: rửa mặt hai lần mỗi ngày bằng sữa rửa mặt phù hợp, không chứa chất hoạt động bề mặt mạnh (như sodium lauryl sulfate). Chọn sữa rửa mặt chứa các thành phần như salicylic acid, benzoyl peroxide hay glycolic acid để hỗ trợ làm sạch sâu và trị mụn hiệu quả. Tránh chà xát mạnh, dùng nước ấm để không làm tổn thương da. Đặc biệt chú ý làm sạch vùng quai hàm để giảm nguy cơ viêm nhiễm và cải thiện tình trạng mụn.
• Chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp: lựa chọn các sản phẩm không gây kích ứng, phù hợp với loại da. Tránh dùng quá nhiều sản phẩm cùng lúc, vì có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông và làm tình trạng mụn trầm trọng hơn. Ưu tiên kem dưỡng ẩm không dầu và không gây bít tắc, giúp duy trì độ ẩm cần thiết mà không làm tăng tiết dầu, giảm viêm và giảm khô da.
• Bảo vệ da khỏi tác động của môi trường: sử dụng kem chống nắng mỗi ngày để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV, từ đó giúp giảm nguy cơ mụn và bảo vệ da khỏi lão hóa. Nghiên cứu của Randhawa và cộng sự (2016) khẳng định kem chống nắng là yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ da khỏi tổn thương và các yếu tố gây mụn.
• Không tự ý nặn mụn: nặn mụn tại nhà không đúng cách có thể gây nhiễm trùng và để lại sẹo, đặc biệt là với các mụn viêm ở vùng quai hàm. Theo Hiệp hội Da liễu Hoa Kỳ, tự nặn mụn có thể làm tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn. Khi cần nặn mụn, hãy đến Phòng khám Da liễu để được Bác sĩ tư vấn và điều trị an toàn.

Biện pháp phòng ngừa mụn ở quai hàm

• Kiểm soát stress: áp dụng các kỹ thuật giảm stress như thiền, yoga hoặc tập thể dục thường xuyên để giảm căng thẳng và cân bằng hormone.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: ăn uống cân đối với nhiều rau xanh, trái cây và uống đủ nước có thể giúp da khỏe mạnh. Tránh xa các thực phẩm giàu đường và dầu mỡ. Chế độ ăn uống ít đường và giàu chất chống oxy hóa có tác dụng tích cực trong việc ngăn ngừa mụn.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt: hạn chế chạm tay vào mặt, giữ vệ sinh điện thoại và vật dụng cá nhân, cùng với việc giặt khăn mặt và vỏ gối thường xuyên để ngăn vi khuẩn tích tụ. Nam giới cần chú ý vệ sinh dao cạo hoặc đổi kem cạo râu phù hợp nếu gặp mụn sau khi cạo. Nữ giới nếu thấy mụn xuất hiện thường xuyên ở phần cằm và quai hàm theo chu kỳ kinh nguyệt hoặc kèm theo rối loạn kinh nguyệt, rậm lông, nên thăm khám Bác sĩ Da liễu để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Mụn ở quai hàm có thể kiểm soát hiệu quả khi hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng đúng biện pháp chăm sóc. Bằng cách duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, giảm căng thẳng và sử dụng sản phẩm chăm sóc da phù hợp, làn da sẽ trở nên khỏe mạnh và sáng mịn hơn. Nếu tình trạng mụn vẫn dai dẳng, đừng ngần ngại tìm đến Doctor Acnes để được tư vấn và điều trị chuyên sâu nhé.

Tài liệu tham khảo

1. Leung AK, Barankin B, et al. “Dermatology: how to manage acne vulgaris“. Drugs Context. 2021 Oct 11;10:2021-8-6. doi: 10.7573/dic.2021-8-6
2. Arora, Megha Kataria, Amita Yadav, and Vandana Saini. “Role of hormones in acne vulgaris“. Clinical biochemistry. 44.13 (2011): 1035-1040
3. Meixiong J, Ricco C, Vasavda C, Ho BK. “Diet and acne: A systematic review“. JAAD Int. 2022 Mar 29;7:95-112. doi: 10.1016/j.jdin.2022.02.012
4. Gromkowska-Kępka KJ, Puścion-Jakubik A, et al. “The impact of ultraviolet radiation on skin photoaging – review of in vitro studies“. J Cosmet Dermatol. 2021 Nov;20(11):3427-3431. doi: 10.1111/jocd.14033
5. Pondeljak N, Lugović-Mihić L. “Stress-induced Interaction of Skin Immune Cells, Hormones, and Neurotransmitters“. Clin Ther. 2020 May;42(5):757-770. doi: 10.1016/j.clinthera.2020.03.008

Bài viết này có hữu ích không?

Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết

Submit Rating

Điểm trung bình 5 / 5. Lượt đánh giá 1