Mụn lưng là tình trạng phổ biến ở nam giới, thường đi kèm với tình trạng mụn ở mặt hoặc những vùng khác của cơ thể. Việc điều trị mụn lưng ở nam giới thường khó hơn ở mặt do lưng là vùng tay không chạm đến được để làm sạch và bôi thoa thuốc. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin giúp nhận biết nguyên nhân gây mụn ở lưng nam giới và các phương pháp điều trị phù hợp.
Nguyên nhân nổi mụn ở lưng nam giới
Tương tự như mụn ở mặt, nguyên nhân trực tiếp gây nên mụn lưng là do tuyến bã nhờn tăng hoạt động. Giống như ngực và mặt, lưng có mật độ tuyến bã nhờn cao. Bã nhờn kết hợp với tế bào da chết và bụi bẩn có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông, tích tụ vi khuẩn dẫn đến viêm và phát triển mụn trứng cá. Một số yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ nổi mụn lưng ở nam giới như:
- Thay đổi nội tiết tuổi dậy thì: sự gia tăng testosterone trong giai đoạn dậy thì khiến cho độ tuổi này dễ bị mụn trứng cá. Testosterone đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích sự phát triển những đặc điểm của nam giới và duy trì sức mạnh của xương và cơ bắp ở nữ giới. Testosterone kích thích tuyến bã nhờn sản xuất nhiều, khiến lỗ chân lông bị bít tắc, từ đó gây nên mụn. Lưng là vùng da có mật độ tuyến bã nhờn dày đặc nên là khu vực dễ sinh mụn. Tuy nhiên tình trạng mụn khởi phát trong giai đoạn dậy thì có thể cải thiện khi bước vào độ tuổi trưởng thành.
- Tiền sử gia đình: một người sẽ có khả năng bị mụn trứng cá nếu cha, mẹ hoặc cả hai có tình trạng này.
- Vệ sinh da kém: mụn ở lưng có thể xuất hiện do da thường xuyên tiếp xúc với bụi bẩn và vi khuẩn, da đổ mồ hôi nhiều sau khi vận động mà không được vệ sinh sạch như sau khi tập thể dục.
- Stress: căng thẳng, stress có thể làm ảnh hưởng đến sự cân bằng nội tiết tố cơ thể và khả năng miễn dịch của da. Khi gặp căng thẳng, cơ thể tiết ra cortisol dẫn đến tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn.
- Chế độ ăn uống: chế độ ăn uống không lành mạnh cũng là một yếu tố góp phần gây ra mụn. Có nhiều bằng chứng chỉ ra rằng có một số loại thực phẩm có chỉ số đường huyết cao như xôi, bánh mì trắng, khoai tây chiên có thể tăng lượng đường trong máu góp phần gây ra mụn trứng cá, ngoài ra chế độ ăn ít rau củ hay việc sử dụng các sản phẩm từ sữa, các loại thực phẩm chế biến sẵn cũng có thể là tác nhân gây ra mụn.
Những loại mụn lưng ở nam giới phổ biến
Mụn đầu đen (blackhead): loại mụn này xuất hiện khi lỗ chân lông trên da bị bít tắc bởi tế bào da chết, bụi bẩn và bã nhờn. Đầu mụn tiếp xúc trực tiếp với không khí và bị oxy hóa chuyển thành màu đen.
Mụn đầu trắng (whitehead): tương tự mụn đầu đen, mụn đầu trắng cũng là một loại mụn trứng cá, hình thành do lỗ chân lông bị tắc nghẽn, nhưng đầu mụn có màu trắng do không tiếp xúc với không khí và không bị oxy hóa.
Mụn đỏ hoặc mụn sẩn (papule): mụn sẩn là những vết sưng cứng, bị viêm trên da, thường có dạng hình nón. Mụn sẩn không có nhân mụn và mủ, thường có kích thước nhỏ hơn 1 cm.
Mụn nang (cyst): là tình trạng mụn viêm nặng nhất của mụn trứng cá. Mụn nang hình thành trên cơ chế viêm nang lông bị vỡ, phần nhiễm trùng lan sâu đến tầng trung bì của da. Mụn có kích thước lớn, chứa đầy mủ, gây tổn thương sâu dưới bề mặt da và dễ để lại sẹo.
Xem thêm các bài viết liên quan
Cách điều trị mụn lưng cho nam hiệu quả
Tương tự như điều trị mụn ở mặt, có rất nhiều cách khác nhau để điều trị mụn lưng cho nam, bao gồm các phương pháp nội khoa và ứng dụng công nghệ như:
Điều trị nội khoa
Đây là phương pháp có thể điều trị tại nhà với chi phí thấp, một số loại thuốc bôi ngoài da hoặc thuốc uống có thể được chỉ định để điều trị tình trạng mụn ở lưng.
- Retinoid: retinoid là nhóm các hợp chất có nguồn gốc, cấu trúc và chức năng tương tự như vitamin A. Retinoid được bào chế ở 2 dạng là thuốc bôi ngoài da (retinol, tretinoin, adapalene,…) và thuốc uống (isotretinoin, acitretine,…), từ đó giúp bác sĩ có nhiều chọn lựa linh hoạt và tối ưu hóa hiệu quả điều trị. Retinoid được sử dụng phổ biến trong điều trị mụn nhờ cơ chế bạt sừng, tiêu cồi mụn, giảm số lượng vi khuẩn gây mụn, kháng viêm, tăng tốc độ tái tạo da giúp thông thoáng lỗ chân lông. Ngoài ra, nó còn có tác dụng chống lão hóa nhờ cơ chế tăng sinh collagen và elastin dưới da.
- Thuốc kháng sinh uống: các loại thuốc kháng sinh như doxycycline và erythromycin được sử dụng để điều trị mụn nhờ tác dụng làm giảm số lượng vi khuẩn gây mụn trên da, tuy nhiên không nên sử dụng riêng lẻ mà nên kết hợp với các nhóm sản phẩm khác như retinoid hoặc benzoyl peroxide vì có thể dẫn đến tình trạng đề kháng kháng sinh.
>>> Xem thêm: Sản phẩm trị mụn lưng hiệu quả được Bác sĩ Da liễu khuyên dùng
Các phương pháp sử dụng thuốc bôi thường khó áp dụng với mụn lưng vì vùng lưng là nơi tay không với tới được để bôi thoa thuốc, thay vào đó có thể đến Phòng khám Da liễu để được điều trị bằng các phương pháp không truyền thống sử dụng công nghệ hoặc các phương pháp vật lý – hóa học.
Điều trị tại Phòng khám Da liễu
Người bị mụn lưng có thể được chỉ định một số phương pháp điều trị mụn hiệu quả cao và an toàn như:
- Lấy nhân mụn: là biện pháp cơ học giúp loại bỏ nhân mụn ra khỏi da, làm lỗ chân lông trở nên thông thoáng tức thời, hạn chế tình trạng mụn phát triển nặng hơn. Đây là một trong các bước cần thiết trong việc điều trị mụn nhất là mụn đầu đen hoặc đầu trắng. Việc lấy nhân mụn tại Phòng khám Da liễu sẽ giúp giảm nguy cơ lây nhiễm và thâm, sẹo trên da.
- Peel da: peel da là quy trình tái tạo bề mặt da bằng việc sử dụng hoạt tính tẩy tế bào chết của các tác nhân thường là các acid lành tính, giúp bề mặt da thông thoáng không bị bít tắt, các hoạt chất peel da còn có khả năng tiêu diệt các vi khuẩn gây mụn. Đây là một trong những phương pháp phổ biến, an toàn và hiệu quả trong việc điều trị mụn trong nhiều năm qua.
- Laser: hiện nay laser là một phương pháp đã được chứng minh hiệu quả trong việc điều trị mụn. Phương pháp điều trị mụn bằng laser được chấp nhận như là một lựa chọn thay thế cho phương pháp điều trị mụn nội khoa truyền thống nhờ vào mức độ an toàn, hiệu quả lâm sàng cao và hạn chế các tác dụng phụ không mong muốn do thuốc gây ra. Đồng thời phương pháp laser cũng cải thiện đáng kể tình trạng sẹo và các vết thâm sau mụn cho bệnh nhân.
- Liệu pháp ánh sáng: ánh sáng xanh được sử dụng phổ biến như là một phương pháp điều trị mụn không xâm lấn, có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn như P. acnes. Ánh sáng xanh có thể sử dụng sau khi lấy mụn hoặc phối hợp với chất nhạy cảm ánh sáng để tăng hiệu quả tiêu diệt P. acnes và giảm hoạt động của tuyến bã nhờn.
Chăm sóc da tại nhà
Để phòng ngừa mụn lưng tái phát, có thể thực hiện một số biện pháp chăm sóc da tại nhà để hạn chế tình trạng này, thông qua việc thay đổi lối sống, cách ăn uống hoặc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp.
- Vệ sinh cơ thể sạch sẽ: việc để mồ hôi và bụi bẩn trên da sau khi tập luyện có thể là nguyên nhân gây ra mụn trứng cá ở lưng do lỗ chân lông bị bít tắt. Vì vậy, nên tắm sau khi tập luyện xong để làm sạch bụi bẩn, tế bào chết và loại bỏ vi khuẩn trú ngụ ở bề mặt da. Đồng thời cần phải giặt quần áo và làm sạch các thiết bị tập luyện sau mỗi lần sử dụng để hạn chế bụi bẩn và vi khuẩn.
- Xà bông tắm trị mụn: có thể thay thế các sản phẩm xà bông thông thường bằng các loại xà bông có chứa các thành phần trị mụn như benzoyl peroxide, lưu huỳnh hoặc acid salicylic, glycolic. Ngoài ra, cũng có thể sử dụng thêm kem tẩy tế bào chết toàn thân để loại bỏ tế bào chết góp phần làm sạch da.
- Mặc quần áo rộng rãi: nên mặc quần áo rộng rãi và chọn chất liệu vải dễ thấm mồ hôi, không gây bết dính đồng thời hạn chế mang những vật dụng có thể cọ xát vào lưng như ba lô.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: cần xây dựng một chế độ ăn khoa học phù hợp với bản thân, đảm bảo bữa ăn có đầy đủ rau củ, trái cây để bổ sung chất xơ và các loại vitamin, uống đủ nước trong một ngày đồng thời cắt giảm các loại thực phẩm có thể gây ra mụn như thực phẩm có chỉ số đường huyết cao, sữa, thực phẩm chế biến sẵn, hạn chế tinh bột, các loại thức ăn cay nóng và các chất kích thích. Một chế độ ăn lành mạnh sẽ giúp cơ thể tốt hơn và có một làn da khỏe mạnh hơn.
Mụn lưng ở nam giới là tình trạng rất phổ biến. Lưng là vùng tay không chạm đến được để làm sạch và bôi thoa thuốc nên việc điều trị với thuộc bôi thường gặp nhiều khó khăn nên có thể lựa chọn các phương pháp sử dụng công nghệ cao như laser, ánh sáng, peel da để đạt hiệu quả cao hơn. Các phương pháp này cũng rất an toàn vì không ảnh hưởng đến toàn thân như sử dụng thuốc uống. Hãy đến Phòng khám Da liễu để được Bác sĩ tư vấn và điều trị đúng cách, nhanh chóng lấy lại làn da lưng sạch mụn.
Tài liệu tham khảo
- “How to get rid of acne on the back“. Medical News Today
- “Is there a link between stress and acne?“. Medical News Today
- Anna Hwee Sing Heng and Fook Tim Chew. “Systematic review of the epidemiology of acne vulgaris“. Published online 2020 Apr 1. doi: 10.1038/s41598-020-62715-3
- “What to know about retinoids“. Medical News Today