Cách chăm sóc da mặt bị mụn và thâm: điều trị mụn trước, làm mờ thâm sau

Mụn và thâm khiến làn da mất đi vẻ mịn màng, làm bạn mất tự tin? Nhiều người vội vàng trị thâm khi mụn chưa kiểm soát, vô tình khiến da nhạy cảm hơn. Nguyên tắc quan trọng là trị mụn trước, làm mờ thâm sau để da phục hồi tối ưu. Vậy khi nào nên bắt đầu trị thâm? Phương pháp nào hiệu quả? Cùng Doctor Acnes tìm hiểu ngay.

Mụn và thâm: cần giải quyết như thế nào?

Mụn viêm không chỉ gây tổn thương da mà còn kích thích sản sinh melanin, dẫn đến thâm mụn (PIH). Nếu không kiểm soát kịp thời, vùng da mụn dễ trở nên nhạy cảm hơn, kéo theo sẹo rỗ và vết thâm dai dẳng.

Mụn hình thành do nhiều yếu tố như bít tắc lỗ chân lông, vi khuẩn P.acnes, rối loạn nội tiết tố và thói quen chăm sóc da sai cách. Việc nặn mụn không đúng cách càng làm tổn thương da, khiến thâm trở nên đậm màu và lâu mờ hơn.

Nhiều người muốn làm mờ thâm ngay cả khi da vẫn còn mụn, thế nhưng nguyên tắc quan trọng là cần điều trị mụn trước, sau đó mới xử lý thâm để tránh kích ứng và giúp da phục hồi tốt hơn. Nếu mụn chưa được kiểm soát, các vết viêm mới sẽ tiếp tục xuất hiện, kéo theo nhiều vết thâm hơn.

Hơn nữa, khi da còn viêm, việc dùng sản phẩm trị thâm có thể gây kích ứng, làm mụn trầm trọng hơn.

Thời điểm lý tưởng để điều trị thâm là sau 2 – 4 tuần khi mụn đã lành hẳn. Lúc này, da đã ổn định và sẵn sàng tiếp nhận các phương pháp như hoạt chất làm sáng, peel da hoặc laser để cải thiện vết thâm hiệu quả.

Giai đoạn 1: điều trị mụn chuẩn y khoa

Trước khi xử lý vết thâm, việc quan trọng nhất là loại bỏ hoàn toàn mụn viêm để tránh tình trạng da tổn thương kéo dài. Điều trị mụn hiệu quả cần kết hợp giữa chăm sóc da đúng cách, sử dụng hoạt chất điều trị và các phương pháp chuyên sâu tại Phòng khám Da liễu.

Điều trị mụn tại nhà với hoạt chất bôi ngoài da

Các sản phẩm bôi ngoài da có thể giúp kiểm soát mụn ở mức độ nhẹ đến trung bình và thường dễ dàng tìm mua tại nhà thuốc hoặc cửa hàng mỹ phẩm uy tín:

• Benzoyl peroxide là hoạt chất có khả năng tiêu diệt vi khuẩn P. acnes và giảm viêm sưng hiệu quả, thường có sẵn ở nồng độ từ 2.5 – 5%.
• Acid Salicylic (BHA) giúp làm sạch lỗ chân lông, giảm dầu thừa và có mặt trong nhiều sản phẩm sữa rửa mặt, toner hoặc serum dành cho da mụn.

Khi mua các sản phẩm này, cần chọn thương hiệu uy tín, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng để tránh hàng kém chất lượng hoặc không phù hợp với da.

Điều trị mụn bằng thuốc kê đơn

Trong trường hợp mụn viêm nặng hơn, Bác sĩ Da liễu có thể kê đơn thuốc bôi hoặc thuốc uống để kiểm soát tình trạng mụn. Kháng sinh đường bôi như clindamycin hoặc erythromycin giúp giảm vi khuẩn gây mụn, trong khi kháng sinh đường uống có thể được chỉ định nếu tình trạng viêm lan rộng.

Với những trường hợp mụn viêm nặng, isotretinoin đường uống có thể được cân nhắc để điều tiết bã nhờn và kiểm soát mụn tận gốc.

Các phương pháp chuyên sâu tại Phòng khám Da liễu

Nếu mụn không đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị tại nhà, các liệu pháp chuyên sâu tại Phòng khám Da liễu giúp kiểm soát mụn nhanh chóng và ngăn ngừa biến chứng. Tại Phòng khám, Bác sĩ Da liễu sẽ kết hợp các phương pháp chuẩn y khoa với công nghệ tiên tiến như:

• Lấy nhân mụn chuẩn y khoa: giúp xử lý các loại mụn có nhân một cách an toàn, hạn chế viêm nhiễm và ngăn ngừa sẹo.
• Peel da hóa học: sử dụng các acid chuyên biệt như acid salicylic hoặc acid mandelic để làm sạch lỗ chân lông, giảm viêm và hỗ trợ điều trị mụn.
• Liệu pháp laser và ánh sáng: bao gồm laser xung dài và ánh sáng xung mạnh IPL, giúp tiêu diệt vi khuẩn P. acnes, kiểm soát bã nhờn, giảm sưng viêm và hỗ trợ làm sáng da sau mụn.
• Quang động trị liệu (PDT): kết hợp ánh sáng sinh học hoặc IPL với chất nhạy cảm ánh sáng, tạo ra các gốc tự do tiêu diệt vi khuẩn P. acnes và tuyến bã nhờn, đem lại hiệu quả mạnh mẽ cho mụn viêm.
• Mesotherapy trị mụn: sử dụng kim siêu nhỏ để đưa trực tiếp các hoạt chất kháng viêm như acid salicylic, retinyl palmitate, acid pyruvic, kẽm, niacinamide và peptide vào tầng trung bì của da, giúp giảm viêm nhanh và kiểm soát mụn tốt hơn so với việc chỉ bôi ngoài da.

Các phương pháp này được phối hợp linh hoạt theo từng tình trạng da, đảm bảo mang lại hiệu quả tối ưu, rút ngắn thời gian điều trị và hạn chế nguy cơ thâm sẹo. Sau khi mụn đã được kiểm soát, việc làm mờ thâm mụn trở thành bước tiếp theo để làn da sáng mịn, đều màu hơn.

Giai đoạn 2: điều trị thâm mụn

Với tình trạng thâm nhẹ, có thể sử dụng các sản phẩm bôi ngoài da chứa hoạt chất làm sáng da. Đối với thâm mụn lâu năm hoặc thâm sậm màu, các phương pháp chuyên sâu tại Phòng khám Da liễu sẽ giúp mang lại hiệu quả nhanh chóng hơn.

Điều trị thâm mụn tại nhà với sản phẩm bôi ngoài da

Các sản phẩm bôi ngoài da chứa thành phần làm sáng da có thể dễ dàng tìm mua tại nhà thuốc hoặc cửa hàng mỹ phẩm uy tín:

• Retinoid: thúc đẩy tái tạo tế bào, tăng sinh collagen và ức chế melanin, giúp làm mờ thâm mụn. Adapalene 0.1% có thể mua không kê đơn, trong khi các sản phẩm kê đơn phổ biến gồm tretinoin (0.01 – 0.1%), adapalene 0.3% và tazarotene (0.05 – 0.1%).
•  Vitamin C: có tác dụng làm sáng da, chống oxy hóa và kích thích sản sinh collagen. Nên chọn các sản phẩm chứa vitamin C nồng độ từ 10% trở lên để đạt hiệu quả trị thâm tốt hơn.
• Vitamin E: giúp tăng cường khả năng chống oxy hóa, bảo vệ da khỏi tác động của môi trường và hỗ trợ quá trình phục hồi da sau mụn. Khi kết hợp với vitamin C, hiệu quả làm sáng da được tăng cường đáng kể.
• Acid kojic: giúp ức chế enzyme tyrosinase, ngăn chặn sự hình thành melanin, làm mờ thâm và làm đều màu da. Thường được sử dụng ở nồng độ 1 – 4%, acid kojic có thể kết hợp với acid glycolic và hydroquinone để tăng hiệu quả cải thiện sắc tố.
• Acid azelaic: hoạt chất có khả năng kháng viêm, làm sáng da và hỗ trợ kiểm soát vi khuẩn gây mụn. Các sản phẩm chứa acid azelaic thường ở dạng gel với nồng độ 15 – 20%.
• Niacinamide: hỗ trợ làm sáng da, giảm thâm mụn và cải thiện sắc tố. Sử dụng sản phẩm chứa niacinamide với nồng độ từ 4 – 5% có thể giúp làm mờ vết thâm và phục hồi da sau mụn. Bên cạnh đó, niacinamide cũng giúp kiểm soát dầu thừa và cải thiện độ ẩm, giúp da khỏe mạnh.
• Arbutin: giúp ức chế melanin, làm sáng da và giảm thâm hiệu quả. Thường được sử dụng trong các sản phẩm làm sáng da nhẹ nhàng, với nồng độ từ 2 – 5%.
• Acid tranexamic: hỗ trợ làm sáng da, đặc biệt hiệu quả trong việc giảm thâm mụn, nám, tàn nhang. Các sản phẩm chứa acid tranexamic với nồng độ 3 – 5% giúp giảm thâm mụn nhanh chóng.

Các phương pháp trị thâm mụn chuyên sâu tại Phòng khám Da liễu

Trong trường hợp thâm mụn lâu năm hoặc không đáp ứng tốt với sản phẩm bôi ngoài da, các phương pháp chuyên sâu sẽ giúp đẩy nhanh quá trình cải thiện.

Tùy vào mức độ thâm, Bác sĩ có thể chỉ định một hoặc kết hợp nhiều phương pháp như laser pico 1064nm, laser Nd:YAG 1064nm, điện di vitamin C, ánh sáng xung cường độ cao (IPL), tiêm meso, peel da và vi kim RF.

Những phương pháp này hoạt động theo cơ chế phá vỡ sắc tố melanin, kích thích tái tạo da, cải thiện kết cấu da và giúp làn da sáng đều màu hơn. Đặc biệt, công nghệ laser và ánh sáng giúp xử lý nhanh các vết thâm sậm màu, trong khi peel da và vi kim RF thúc đẩy quá trình thay mới tế bào, hỗ trợ da phục hồi nhanh hơn.

Mụn và thâm có thể điều trị cùng lúc không?

Điều trị mụn và thâm cùng lúc là mong muốn của nhiều người nhưng cần cân nhắc theo tình trạng da. Thông thường, nên kiểm soát mụn trước để tránh viêm nhiễm lan rộng, sau đó mới tập trung làm mờ thâm.

Nếu da còn nhiều mụn viêm, việc dùng các hoạt chất trị thâm như vitamin C hay arbutin có thể gây kích ứng, làm tình trạng viêm nặng hơn. Vì vậy, giai đoạn đầu nên ưu tiên kiểm soát mụn. Khi mụn đã ổn định, có thể kết hợp các phương pháp làm sáng da.

Một số phương pháp như laser, peel da hoặc mesotherapy có thể hỗ trợ vừa trị mụn vừa cải thiện thâm. Để đảm bảo hiệu quả và tránh kích ứng, nên tham khảo ý kiến Bác sĩ Da liễu để có phác đồ điều trị phù hợp và quy trình chăm sóc da đúng cách.

7 bước dưỡng da chuẩn y khoa cho làn da thâm mụn

Quy trình dưỡng da phù hợp với tình trạng da sẽ giúp kiểm soát dầu thừa, giữ lỗ chân lông thông thoáng và ngăn ngừa mụn hiệu quả. Doctor Acnes gợi ý quy trình skincare chuẩn y khoa cho da thâm mụn như sau:

• Bước 1: tẩy trang

Tẩy trang là bước làm sạch đầu tiên, giúp loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa, kem chống nắng và lớp trang điểm. Đối với da mụn thâm, nên chọn tẩy trang dạng nước. Nếu có trang điểm, tẩy trang dạng dầu sẽ giúp làm sạch hiệu quả hơn.

•  Bước 2: rửa mặt bằng sữa rửa mặt

Chọn sữa rửa mặt có độ pH từ 4.5 – 5.5 để giữ độ ẩm cho da. Sữa rửa mặt chứa các thành phần như AHA, BHA hoặc benzoyl peroxide sẽ giúp làm sạch sâu, kháng viêm và ngăn ngừa mụn. Ưu tiên loại không chứa cồn và có tính kháng khuẩn.

•  Bước 3: tẩy da chết

Tẩy da chết 1 – 2 lần mỗi tuần giúp loại bỏ tế bào chết, làm thông thoáng lỗ chân lông và ngăn ngừa mụn. Nên sử dụng sản phẩm chứa BHA (acid salicylic) để làm sạch sâu, giảm bã nhờn và ngăn ngừa mụn tái phát. Lưu ý, không nên tẩy da chết khi da đang bị mụn viêm để tránh kích ứng.

• Bước 4: dùng toner cân bằng da

Toner giúp cân bằng độ pH của da sau khi rửa mặt. Chọn toner không chứa cồn, với thành phần cấp ẩm như glycerin hoặc chiết xuất cây hạt phỉ, giúp se khít lỗ chân lông và kiểm soát bã nhờn.

• Bước 5: bôi thuốc trị mụn và trị thâm

Thoa thuốc trị mụn chứa các hoạt chất như benzoyl peroxide, retinoid (tretinoin, adapalene) và acid salicylic (BHA) giúp làm sạch lỗ chân lông, giảm viêm và ngăn ngừa mụn tái phát. Đối với thuốc trị thâm mụn, các thành phần như niacinamide, alpha arbutin hay vitamin C sẽ giúp làm sáng da, cải thiện sắc tố và làm mờ thâm hiệu quả. 

Trong trường hợp lo ngại thuốc gây kích ứng, có thể dưỡng ẩm trước khi bôi thuốc để giảm tác động lên da.

•  Bước 6: dưỡng ẩm

Dưỡng ẩm cho da rất quan trọng để duy trì độ ẩm tự nhiên, kiểm soát dầu thừa và ngăn ngừa mụn. Nên chọn sản phẩm dưỡng ẩm có kết cấu nhẹ, dễ thấm và không gây tắc nghẽn lỗ chân lông. 

• Bước 7: sử dụng các biện pháp chống nắng vào ban ngày

Tia UV là nguyên nhân gây hại cho da, làm tăng tiết dầu, tắc nghẽn lỗ chân lông và tăng sắc tố da. Do đó nên che chắn cẩn thận khi ra ngoài, đồng thời sử dụng kem chống nắng có SPF 30 trở lên, loại không gây bít tắc lỗ chân lông.

Ngoài các bước dưỡng da cơ bản, chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế thực phẩm nhiều đường và dầu mỡ, ngủ đủ giấc và kiểm soát căng thẳng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì làn da sạch mụn, thâm và khỏe mạnh lâu dài.

Việc sở hữu làn da khỏe mạnh không chỉ dừng lại ở việc trị mụn và thâm mà còn phải có phương pháp chăm sóc da đúng cách.

Tại Phòng khám Da liễu Doctor Acnes, đội ngũ Bác sĩ Da liễu sẽ xây dựng phác đồ cá nhân hóa, kết hợp các công nghệ hiện đại giúp điều trị mụn tận gốc và cải thiện thâm nhanh chóng. Nếu bạn đang gặp vấn đề về mụn và thâm, đừng ngần ngại liên hệ Doctor Acnes để được thăm khám và tư vấn kịp thời nhé!

Tài liệu tham khảo

1. Elbuluk N, Grimes P, et al. “The Pathogenesis and Management of Acne-Induced Post-inflammatory Hyperpigmentation“. Am J Clin Dermatol. 2021 Nov;22(6):829-836. doi: 10.1007/s40257-021-00633-4
2. Mathew ML, Karthik R, et al. “Intense Pulsed Light Therapy for Acne-induced Post-inflammatory Erythema“. Indian Dermatol Online J. 2018 May-Jun;9(3):159-164. doi: 10.4103/idoj.IDOJ_306_17
3. P E Grimes. “The safety and efficacy of salicylic acid chemical peels in darker racial-ethnic groups”. Dermatol Surg. 1999;25(1):18-22
4. Hyo Hyun Ahn, Il-hwan Kim. “Whitening effect of salicylic acid peels in Asian patients”. Dermatol Surg. 2006;32(3):372-375

Bài viết này có hữu ích không?

Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết

Submit Rating

Điểm trung bình 0 / 5. Lượt đánh giá 0