Fractional CO2 và RF microneedle: lựa chọn nào tối ưu trong điều trị sẹo rỗ

Fractional CO2 và fractional RF là những công nghệ nổi bật đang được sử dụng điều trị các vấn đề thẩm mỹ như sẹo rỗ và trẻ hoá da. Đặc biệt, trong điều trị sẹo rỗ, cả hai phương pháp fractional CO2 và fractional RF đều mang lại hiệu quả điều trị cao.

Trên thực tế, mỗi phương pháp sẽ có những đặc điểm phù hợp riêng cho từng bối cảnh điều trị sẹo rỗ. Ngoài ra, sự kết hợp cả hai phương pháp có thể mang đến tác động hiệp đồng, giúp nâng cao hiệu quả điều trị. Trong bài viết này, Doctor Acnes sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ về vai trò, ưu nhược điểm của hai phương pháp fractional CO2 và fractional RF trong điều trị sẹo rỗ.

Fractional CO2

Laser CO2 là gì?

Laser CO2 là một thiết bị laser được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực da liễu, với bước sóng 10.600 nm trong vùng hồng ngoại. Cấu trúc da chứa tỷ lệ nước rất cao, trong khi năng lượng của laser CO2 được hấp thụ tốt bởi nước, vì thế laser CO2 phù hợp sử dụng trong điều trị thẩm mỹ, giúp can thiệp cắt bỏ chính xác, an toàn và có khả năng cầm máu tốt.

Ngoài được sử dụng trong các phẫu thuật da liễu nhằm cắt bỏ những tổn thương lành tính, laser CO2 thường được ưu tiên sử dụng trong lĩnh vực da liễu thẩm mỹ trong việc điều chỉnh các vết sẹo mụn hay trong các liệu pháp làm trẻ hoá da bằng laser.  

Cơ chế tác động của laser CO2

Thành phần quan trọng nhất giúp làn da được khoẻ mạnh và giữ độ đàn hồi là collagen, một loại protein tự nhiên do cơ thể tạo ra. Thông thường, nhiệt độ biến tính của collagen rơi vào khoảng 66,8°C. Sự tác động nhiệt từ năng lượng hồng ngoại do laser CO2 tạo ra làm cho các sợi collagen bị biến tính và nhanh chóng co lại với chiều dài còn khoảng 1/3 ban đầu. Sự co rút của collagen làm cho làn cho làn da trở nên săn chắc. Tiếp theo, nồng độ enzyme collagenase, một loại enzym có khả năng phân giải collagen, sẽ tăng cao làm cho các sợi collagen bị phá vỡ thành từng mảnh. 

Lúc này, phần thượng bì và một phần lớp bì da sẽ bị bóc tách. Những phần da bị tổn thương này sẽ được nhanh chóng phục hồi từ các mô tế bào mới nhờ vào cơ chế đáp ứng làm lành vết thương của da. Các mảnh tế bào hoại tử bị phá vỡ sẽ được đẩy ra và thay thế bằng một nhóm tế bào biểu mô mới. Nhờ đó, làn da sẽ nhanh chóng hồi phục và trở nên mịn màng hơn.

Sử dụng kỹ thuật laser CO2 phân đoạn (fractional CO2) trong điều trị thẩm mỹ

Trong kỹ thuật laser CO2 phân đoạn (fractional CO2), chỉ một phần nhỏ vùng da bị tác động của tia laser tạo thành vùng vi nhiệt dọc (microthermal zones – MTZ) trên da. MTZ là các vùng có độ sâu khoảng 1,5 mm, với chiều rộng khoảng 100 – 400 micromet và có khoảng 6.400 hạt nhỏ (particle) trên mỗi cm2. Vùng da bị xâm lấn được phân tách với các vùng da không lấn, giúp giữ lại lớp biểu bì khỏe mạnh một cách toàn vẹn.

Việc để lại các vùng không bị xâm lấn là yếu tố giúp kích thích quá trình tái tạo làn da nhanh chóng từ các mô tế bào da lành lặn, đồng thời hạn chế tối đa những tổn thương trên da gây ra bởi các tia laser.

Sử dụng laser CO2 phân đoạn (fractional) cũng cho phép can thiệp sâu các lớp da bên trong hơn mà không gây tổn hại quá nghiêm trọng, nhờ đó tăng tính hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo độ an toàn khi điều trị. Vì thế, laser CO2 phân đoạn (fractional) là một lựa chọn hữu hiệu, đang được ưu tiên sử dụng tại các phòng khám điều trị da liễu hiện nay. 

Quá trình tăng sinh collagen và protein sau khi can thiệp bằng fractional CO2 

Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Lasers in Surgery and Medicine, sau 48 giờ điều trị, vùng da can thiệp bằng laser sẽ được thay thế hoàn toàn bằng các tế bào biểu mô xâm nhập. Khi đó, vùng vi nhiệt dọc (microthermal zones – MTZ) sẽ được bao quanh bởi mô biểu bì vừa mới xâm nhập.

Đồng thời, màng đáy cũng sẽ bị phá vỡ thành từng mảnh vụn được gọi là mảnh vụn hoại tử xuất tiết vi thể (microscopic exudative necrotic debris – MEND). Đây là đặc điểm đặc trưng của quá trình sử dụng laser CO2 phân đoạn. Sau khoảng 7 ngày điều trị, những mảnh MEND gần như được loại bỏ hoàn toàn, chỉ còn một vài vết còn sót lại ở bên ngoài lớp sừng.

Sau gần 1 tháng điều trị, lớp MEND sẽ được thay thế bằng lớp sừng bình thường và không còn được tìm thấy. Lúc này, sự xâm nhập của biểu bì đã suy giảm đáng kể.

Trong khi đó, vùng không gian trong MTZ (vùng tế bào bị phá huỷ) sẽ được thay thế bằng collagen mới được tổng hợp. Các tế bào sợi trục (spindle cells) vẫn tồn tại xung quanh vùng da bị tác động bởi nhiệt trong giai đoạn này. Sau 3 tháng, các vùng da bị tổn thương gần như được phục hồi, chỉ còn một số tổn thương nhỏ đang lành dần xuất hiện ở lớp hạ bị. 

Fractional RF (radio frequency)

Sóng RF (radio frequency)

Sóng RF (radio frequency) là sóng điện từ có tần số bức xạ điện từ ở mức thấp nhất trong dãy quang phổ. Ngày nay, các thiết bị sử dụng sóng RF được ứng dụng rộng rãi trong các liệu trình điều trị về thẩm mỹ bởi sự phù hợp với nhiều loại da khác nhau và mức độ xâm lấn tối thiểu qua các đợt điều trị ngắn nhưng cho tác dụng hiệu quả kéo dài.  

Cơ chế tác động của phương pháp fractional RF

Các thiết bị RF hoạt động bằng các tạo ra các dòng điện. Các mô tế bào trong cơ thể về bản chất có khả năng chống lại dòng điện hay còn gọi là trở kháng với điện trở nhất định cho từng loại mô. Khi dòng điện đi qua các mô có điện trở cao như mô mỡ, theo định luật Joule, một phần điện năng sẽ chuyển đổi thành nhiệt năng.

Các thiết bị RF sẽ cung cấp năng lượng được kiểm soát đến các độ sâu cụ thể như lớp trung bì, từ đó nhiệt lượng sinh ra sẽ làm nóng lớp trung bì mà không tác động đến lớp da trên cùng. Tại trung bì, tương tự laser CO2, nhiệt lượng sẽ làm các sợi collagen co lại và làm săn chắc da.

Nhiệt lượng khi cung cấp nhiệt độ đủ cao trên 65°C sẽ tạo ra sự biến tính protein và sẽ làm phá vỡ các sợi collagen, dẫn để cơ thể kích hoạt cơ chế làm lành tổn thương. Nhờ vậy, quá trình tái sinh collagen cũng như các tế bào da mới sẽ diễn ra giúp thay thế lớp tế bào da cũ khiếm khuyết như sẹo hay nếp nhăn, trả lại làn da tươi mới, mịn màn. 

Phân loại RF 

Monopolar RF (RF đơn cực): các thiết bị RF đơn cực chỉ sử dụng một điện cực duy nhất tiếp xúc với da và có một miếng dán kim loại cho phép dòng điện đi từ điện cực đến miếng dán. Thiết bị với RF đơn cực thường được sử dụng giúp cải thiện nếp nhăn chủ yếu quanh vùng mắt và các vùng khác trên khuôn mặt. Ngoài ra, thiết bị này có thể được sử dụng để nâng chân mày, xử lý các nếp nhăn, điều trị mụn và sẹo mụn. 

Bipolar radiofrequency (RF lưỡng cực): các thiết bị này cũng hoạt động thông qua cơ chế tương tự như của các thiết bị đơn cực. Sự khác biệt nằm ở cấu tạo của thiết bị, với hai điện cực thay vì một. Do đó, các thiết bị này cung cấp năng lượng không thâm nhập sâu vào da như các thiết bị đơn cực.

Tuy nhiên, cảm giác khó chịu của bệnh nhân khi điều trị đã được cải thiện rõ rệt hơn so với RF đơn cực. Thiết bị RF lưỡng cực thường được sử dụng để cải thiện độ săn chắc, cấu trúc và nếp nhăn của da trong liệu trình làm trẻ hóa da.

Fractional radiofrequency (RF phân đoạn): là phương pháp tiên tiến và được sử dụng phổ biến hiện nay, với các sóng RF được phân tán giữa nhiều điện cực, cho phép các dòng điện có thể thâm nhập xâu vào các lớp da bên trên mà không làm ảnh hưởng đến các mô xung quanh.

Gần đây theo một nghiên cứu của Hantash và cộng sự, sự kết hợp phương pháp RF với lăn kim hình thành khái niệm sử dụng các mũi kim làm điện cực giúp truyền năng lượng RF vào lớp hạ bì. Thuật ngũ chính xác của phương pháp này được gọi là “microneedling RF phân đoạn”. 

So sánh các loại kim trong “microneedling RF phân đoạn”

Trường hợp thứ nhất, các trục kim sẽ không được cách nhiệt. Khi đó, các kim đóng vai trò là các điện cực sẽ cung cấp nhiệt từ đầu kim bên dưới đến lớp biểu bì da bên trên. Do đó, khi sử dụng các trục kim không cách nhiệt, làn da cần phải được làm mát để tránh khỏi những tổn thương do nhiệt điện gây nên.

Bên cạnh đó, vấn đề về truyền nhiệt có thể được giải quyết nếu sử dụng loại kim được thiết kế kết hợp cách nhiệt với trục kim, ngăn chặn nhiệt từ đầu kim có thể truyền đến lớp biểu bì da bên trên. Nhờ đó, khi sử dụng hệ thống kim cách nhiệt, không cần phải làm mát biểu bì da. Những tổn thương cơ học do kim gây nên có thể được chữa lành nhờ lớp biểu bì non trên lớp hạ bì giúp da được tái cấu trúc. 

Xem thêm các bài viết liên quan

Tất cả những điều cần biết khi điều trị sẹo rỗ bằng phương pháp laser CO2 fractional

Điều trị sẹo rỗ bằng laser CO2 fractional

Nên trị sẹo rỗ bằng laser fractional CO2 hay lăn kim RF

Laser CO2 fractional có trị được sẹo rỗ lâu năm không?

Lăn kim và laser fractional CO2: ưu nhược điểm trong điều trị sẹo rỗ

Lợi ích khi kết hợp công nghệ laser fractional CO2 và RF needle trong điều trị sẹo rỗ

So sánh fractional CO2 và fractional RF

Theo một nghiên cứu so sánh về hiệu quả của laser CO2 phân đoạn và thiết bị RF phân đoạn (microneedling fractonal) trong điều trị sẹo mụn trứng cá được K Yashwanth Reddy và công sự thực hiện đã cho thấy cả laser CO2 phân đoạn và thiết bị RF phân đoạn đều có thể giúp bệnh nhân giảm được tình trạng sẹo với tỷ lệ tương đồng ở 3 mức độ suy giảm theo thang phân loại Goodman & Baron.

Cả hai phương pháp đều nhận điểm đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng tương đương nhau, với một số tác dụng phụ thường gặp ở cả hai phương pháp bao gồm hồng ban và phù nề thoáng qua. Tuy nhiên, phương pháp sử dụng laser CO2 phân đoạn làm tăng sắc tố da sau điều trị (PIH) ở 2 bệnh nhân trong số 30 bệnh nhân khảo sát, trong khi hiện tượng này không thấy ở những bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp RF phân đoạn. 

Một nghiên cứu khác của Nabeel Al Hamzawi vào năm 2021 cũng chỉ ra rằng hiện tượng hồng ban và phù nề khi kết hợp phương pháp bóc tách đáy sẹo (subcision) với laser fractional thường kéo dài hơn (5-10 ngày) so với kết hợp phương pháp điều trị cắt đáy sẹo với fractional RF (1 ngày).

Theo nghiên cứu này, hiện tượng PIH cũng bắt gặp khi điều trị với fractional CO2 mà không thấy xuất hiện khi kết hợp fractional RF. Tuy nhiên, sự kết hợp phương pháp điều trị cắt đáy sẹo với laser fractional CO2 cho hiệu quả giảm sẹo ở cả 3 loại sẹo rỗ là sẹo icepick (40%), sẹo rolling (70%) và sẹo boxcar (60%).

Trong khi đó, việc kết hợp điều trị cắt đáy sẹo với fractional RF chỉ cho thấy hiệu quả giảm sẹo ở sẹo rolling (50%) và sẹo boxcar (40%) mà không cho hiệu quả với sẹo icepick. 

So sánh về ưu nhược điểm của hai phương pháp phân đoạn trên, fractional CO2 cho hiệu quả cao hơn khi kết hợp cùng phương pháp cắt đáy sẹo, cho mức độ cải thiện sắc tố da tốt hơn, phù hợp sử dụng trong tái tạo, thay mới bề mặt da. Tuy nhiên, nhược điểm của fractional CO2 là nguy cơ PIH cao hơn, đặc biệt ở tuýp da tối màu. Vì thế, fractional CO2 thường hạn chế sử dụng trong điều trị sẹo rỗ quá sâu do lo ngại PIH.

Ngoài ra, thời gian nghỉ dưỡng sau khi can thiệp bằng fractional CO2 cũng dài hơn (1 tuần), đòi hỏi chăm sóc vết thương tích cực, kĩ càng vì nguy cơ nhiễm trùng cao hơn. Ngược lại, fractional RF an toàn và phù hợp hơn cho các tuýp da tối màu vì ít nguy cơ gây ra PIH. Đầu kim đưa nhiệt lượng có thể đi sâu hơn, mà ít sợ PIH.

Thời gian nghỉ dưỡng khi điều trị bằng fractional RF cũng ít hơn, dễ dàng chăm sóc vết thương nhẹ nhàng hơn, an toàn cho nhiều vùng cơ thể. Hơn thế, một số nghiên cứu gần đây cho thấy RF fractional có khả năng phá hủy chọn lọc tuyến bã và giảm sản xuất bã nhờn, nhờ vậy giúp làm giảm mụn và giảm nhờn.

Tuy vậy, fractional RF cho hiệu quả điều trị sẹo rỗ khi phối hợp cắt đáy sẹo có thể kém hơn fractional CO2, không có khả năng tái tạo bề mặt nhiều và hiệu quả cải thiện sắc tố kém hơn. 

Ngoài ra, cũng có nghiên cứu cho thấy fractional CO2 và fractional RF có thể được kết hợp điều trị sẹo rỗ nghiêm trọng. Khi đó, fractional CO2 sẽ được sử dụng trước, đi 2 pass toàn mặt với mức độ lập lại khoảng 10-20% và đi thêm 2 pass cho mỗi vùng sẹo. Ngay sau đó, fractional RF với 25 kim sẽ đi tiếp 2 pass vùng mặt và đi thêm 2 pass cho mỗi vùng sẹo.

Bệnh nhân được chăm sóc sau quá trình trị liệu bằng kem dưỡng ẩm, phục hồi, và chống nắng. Kết quả nghiên cứu cho thấy sự kết hợp fractional CO2 và fractional RF sẽ giúp cải thiện mức độ sẹo mụn theo thang đo ECCA.

Một nghiên cứu khác khi đảo ngược trình tự fractional CO2 và fractional RF cũng cho thấy tình trạng sẹo (SGA) và bề mặt da (GIS) được cải thiện và không có BN nào được báo cáo bị chậm lành vết thương, xuất hiện sẹo lồi, hay tình trạng PIH.

Bảng giá dịch vụ điều trị sẹo rỗ với lăn kim RF và laser fractional CO2 tại Phòng khám Doctor Acnes

Fractional CO2 và fractional RF đều cho thấy hiệu quả cao trong điều trị các vấn đề thẩm mỹ như sẹo rỗ và trẻ hoá da. Fractional CO2 có ưu thế hơn trong trong tái tạo bề mặt da và cải thiện sắc tố da, trong khi fractional RF ưu thế với hiệu quả giảm mụn giảm nhờn, giúp làm trẻ hoá sâu với thời gian nghĩ dưỡng sau trị liệu ít và không xuất hiện PIH.

Việc kết hợp cả 2 phương pháp trong điều trị làm tăng hiệu quả hiệp đồng, làm giảm nguy cơ tác dụng phụ cho người bệnh. Để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, bệnh nhân cần đến các Phòng khám chuyên khoa Da liễu như Doctor Acnes để được đội ngũ các Bác sĩ có chuyên môn tư vấn tận tình. 

Tài liệu tham khảo

1. Tokuya Omi and Kayoko Numano. “The Role of the CO2 Laser and Fractional CO2 Laser in Dermatology”. Laser Ther. 2014 Mar 27; 23(1): 49–60
2. William M. Ramsdell, M.D. “Fractional Carbon Dioxide Laser Resurfacing” .Semin Plast Surg. 2012 Aug; 26(3): 125–130
3. Basil M. Hantash, Vikramaditya P. Bedi, Bhumika Kapadia, Zakia Rahman. “In Vivo Histological Evaluation of a NovelAblative Fractional Resurfacing Device”. Lasers in Surgery and Medicine 39:96–107 (2007)
4. KEYVANNOURI, MDEDITOR. “BEAUTIFUL SKIN A DERMATOLOGIST ‘ S GUIDE TO A YOUNGER LOOKING YOU”. Academia.edu
5. K Yashwanth Reddy, Ranga Swaroop, Rashmi R Mallaya, Avik Ghosh, Zigu S Krishn. “A comparative study of efficacy of fractional carbondioxide laser and microneedling fractonal radiofrequency in the treatment of acne scars”. Indian Journal of Clinical and Experimental Dermatology 2021;7(1):47-53
6. Nabeel K. Al-Hamzawi. “COMPARISON OF THE EFFICACY OF SUBCISION WITH FRACTIONAL CARBON DIOXIDE LASER VERSUS SUBCISION WITH MICRONEEDLING FRACTIONAL RADIOFREQUENCY IN THE TREATMENT OF ATROPHIC POST ACNE SCARS”. AJODRR (2021) 4:44
7. Aslı Tatlıparmak, Berna Aksoy, Ladan R Shishehgarkhaneh, Gonca Gökdemir, Erol Koç. “Use of combined fractional carbon dioxide laser and fractional microneedle radiofrequency for the treatment of acne scars: A retrospective analysis of 1-month treatment outcome on scar severity and patient satisfaction”. J Cosmet Dermatol. 2020 Jan;19(1):115-121

Bài viết này có hữu ích không?

Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết

Submit Rating

Điểm trung bình 0 / 5. Lượt đánh giá 0