Mụn trứng cá, một tình trạng viêm da mạn tính dai dẳng của các nang lông và tuyến bã nhờn, có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai ở mọi lứa tuổi. Nhiều người cho rằng mụn có thể tự hết theo thời gian dẫn đến sự trì hoãn trong điều trị, từ đó nhiều trường hợp hậu quả do mụn để lại khá nặng nề như sẹo vĩnh viễn hay mụn kéo dài. Vậy mụn trứng cá có tự hết không? Đâu là những phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả để cải thiện làn da? Hãy cùng Doctor Acnes khám phá câu trả lời chi tiết trong bài viết dưới đây.

Mụn trứng cá có tự hết không?

Mụn trứng cá có thể tự hết trong một số trường hợp, tuy nhiên điều này còn tùy thuộc vào độ tuổi và nguyên nhân gây mụn.

Mụn trứng cá xuất hiện ở tuổi dậy thì có thể tự hết theo thời gian. Tình trạng này khởi phát trong độ tuổi từ 10 đến 13, kéo dài khoảng 5 đến 10 năm và thường biến mất khi bước vào độ tuổi 20, khi nội tiết tố ổn định. Thống kê cho thấy, khoảng 95% người từ 11 đến 30 tuổi bị mụn ở các mức độ khác nhau, phần lớn sẽ cải thiện rõ rệt sau tuổi dậy thì.

Tuy nhiên, mụn khởi phát muộn ở tuổi trưởng thành hiếm khi tự khỏi. Những yếu tố như rối loạn nội tiết tố, căng thẳng, chế độ ăn uống không lành mạnh và thói quen chăm sóc da không đúng cách có thể khiến tình trạng này trở nên dai dẳng. Khoảng 3% người trưởng thành vẫn bị mụn sau tuổi 35, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn.

mụn trứng cá có tự hết không — Mụn trứng cá tuổi dậy thì có thể tự hết theo thời gian, tuy nhiên mụn ở tuổi trưởng thành hiếm khi tự khỏi

Khi nào cần điều trị mụn trứng cá?

Mặc dù mụn trứng cá thường sẽ tự khỏi sau tuổi dậy thì, nhưng việc điều trị nên được thực hiện càng sớm càng tốt. Ngay cả những loại mụn nhẹ như mụn đầu trắng hoặc mụn đầu đen nếu không được điều trị kịp thời vẫn có thể tiến triển thành mụn viêm, gây sưng đỏ, đau nhức và dễ để lại thâm, sẹo vĩnh viễn.

Việc điều trị sớm giúp kiểm soát tình trạng mụn hiệu quả, ngăn ngừa mụn phát triển nặng và hạn chế để lại sẹo. Ngoài ra, điều trị kịp thời còn giúp tránh phải sử dụng các loại thuốc mạnh có nhiều tác dụng phụ và cần sự theo dõi lâu dài từ Bác sĩ, từ đó giúp giảm chi phí cho việc điều trị.

Các trường hợp nên gặp Bác sĩ Da liễu bao gồm:

Nổi mụn viêm: khi xuất hiện nhiều mụn sẩn, mụn mủ hoặc có sự hiện diện của mụn bọc, mụn nang trên các vùng da như mặt, ngực, lưng. Nếu có dấu hiệu mụn viêm nặng hoặc đã bắt đầu xuất hiện sẹo, đặc biệt với những người có tiền sử sẹo mụn.
Không đáp ứng với các sản phẩm tự điều trị: khi sử dụng các sản phẩm trị mụn không kê đơn như adapalene gel 0.1%, benzoyl peroxide hoặc azelaic acid… mà tình trạng mụn không có cải thiện.
Ảnh hưởng tâm lý: nếu mụn gây ra lo âu, mất tự tin hoặc các vấn đề tâm lý kéo dài.

Trong những trường hợp này, Bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc mạnh hơn hoặc áp dụng các phương pháp điều trị chuyên sâu để kiểm soát tốt hơn tình trạng mụn và ngăn ngừa các biến chứng về sau.

thăm khám bác sĩ bình — Thăm khám Bác sĩ Da liễu để được tư vấn và **điều trị mụn** hiệu quả

Xem thêm các bài viết liên quan

Mụn trứng cá có mùi hôi: nguyên nhân và cách xử lý

11
Th1

Mụn trứng cá: nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa mụn

20
Th8

Các phương pháp điều trị mụn trứng cá

Mụn trứng cá có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau như điều trị tại chỗ, điều trị toàn thân và/hoặc sử dụng các công nghệ chuyên sâu tùy theo tình trạng mụn của mỗi người.

Điều trị tại chỗ

Điều trị tại chỗ là phương pháp sử dụng thuốc trị mụn bôi ngoài da, phương pháp này có thể được sử dụng cho cả giai đoạn điều trị ban đầu và duy trì. Các loại thuốc thường dùng bao gồm:

Retinoid: là dẫn xuất vitamin A, được xem là nền tảng trong điều trị mụn nhờ khả năng làm thông thoáng lỗ chân lông, giảm viêm và cải thiện sắc tố da. Các dạng retinoid thường dùng là tretinoin, adapalene và tazarotene. Tuy nhiên, retinoid có thể gây khô, đỏ và bong tróc da, đặc biệt khi dùng ở nồng độ cao. Retinoid nên được dùng vào buổi tối và đối với tretinoin cần tránh sử dụng đồng thời với benzoyl peroxide để tránh làm giảm hiệu quả của tretinoin. Đặc biệt, phụ nữ mang thai không nên sử dụng retinoid vì có thể gây dị tật thai nhi bẩm sinh.
Benzoyl peroxide: có khả năng kháng khuẩn mạnh, giúp giảm vi khuẩn gây mụn C. acnes và làm sạch lỗ chân lông. Sản phẩm này có nhiều dạng như gel, kem, sữa rửa mặt và không cần kê đơn. Ưu điểm của benzoyl peroxide là kiểm soát mụn hiệu quả mà không gây tình trạng kháng thuốc, nhưng có thể gây khô và kích ứng da.
Kháng sinh bôi ngoài da: như erythromycin, clindamycin giúp tiêu diệt vi khuẩn và giảm viêm. Tuy nhiên, sử dụng kháng sinh đơn lẻ không được khuyến cáo vì có thể dẫn đến kháng thuốc. Phối hợp kháng sinh với benzoyl peroxide hoặc retinoid giúp tăng hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ vi khuẩn đề kháng. Một số tác dụng phụ nhẹ có thể gặp phải là kích ứng da và tăng nhạy cảm với ánh sáng.
Azelaic acid: đây là một loại dicarboxylic acid từ tự nhiên, mang lại hiệu quả kháng viêm và kháng khuẩn, thích hợp cho mụn nhẹ đến trung bình. Mặc dù mất khoảng 3 – 4 tuần để thấy hiệu quả, azelaic acid 20% được chứng minh có hiệu quả tương đương benzoyl peroxide 5% và tretinoin 0.05%, nhưng ít gây kích ứng và an toàn cho cả phụ nữ mang thai.
Salicylic acid (BHA): là chất tẩy tế bào chết giúp làm sạch sâu lỗ chân lông. Nhờ vào khả năng tan trong dầu, salicylic acid xâm nhập tốt vào lỗ chân lông, giúp hòa tan bã nhờn và bụi bẩn, ngăn ngừa tắc nghẽn và giảm mụn. Đây là lựa chọn tốt cho mụn nhẹ, đặc biệt là mụn không viêm, vì giúp cải thiện bề mặt da hiệu quả.

dùng thuốc bôi trị mụn — Sử dụng các loại thuốc trị mụn bôi ngoài da ở giai đoạn điều trị ban đầu và duy trì

Điều trị toàn thân

Điều trị toàn thân được chỉ định cho mụn trứng cá ở mức độ trung bình đến nặng:

Kháng sinh toàn thân đường uống

Nhóm kháng sinh tetracycline (bao gồm doxycycline, minocycline và sarecycline) là lựa chọn hàng đầu nhờ khả năng kháng viêm và ức chế vi khuẩn gây mụn. Trong đó, doxycycline và minocycline thường được ưu tiên hơn vì hiệu quả tốt và ít tác dụng phụ. Tuy nhiên, nhóm này không được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 9 tuổi do nguy cơ ảnh hưởng đến răng và xương.

Đối với các trường hợp đặc biệt, có thể dùng nhóm macrolid (erythromycin, clarithromycin hoặc azithromycin) hoặc một số kháng sinh khác như cephalexin, amoxicillin và trimethoprim/sulfamethoxazole. Để hạn chế kháng thuốc, kháng sinh uống thường kết hợp với thuốc thoa ngoài da (như retinoid và benzoyl peroxide) và nên giới hạn liệu trình trong 2 – 3 tháng.

dùng cyclindox 100mg trị mụn — Sử dụng kháng sinh đường uống nên được chỉ định bởi Bác sĩ Da liễu để đảm bảo an toàn và hiệu quả

Liệu pháp hormone

Liệu pháp hormone đặc biệt hiệu quả cho phụ nữ bị mụn sẩn, mụn mủ quanh hàm và cổ, thường xuất hiện trước kỳ kinh nguyệt hoặc do rối loạn nội tiết như hội chứng buồng trứng đa nang. Thuốc tránh thai kết hợp đường uống (COC) là lựa chọn phổ biến, giúp giảm sản xuất androgen và làm giảm hoạt động của testosterone, với liệu trình từ 3 – 6 tháng để đạt hiệu quả tối ưu.

Ngoài ra, spironolactone – một chất đối kháng thụ thể aldosterone – cũng được dùng để giảm sản xuất testosterone và ức chế testosterone cùng dihydrotestosterone gắn vào thụ thể androgen trên da, giúp kiểm soát mụn hiệu quả.

Isotretinoin đường uống

Isotretinoin, một dạng vitamin A tổng hợp, được chỉ định cho mụn trứng cá nặng, đặc biệt khi mụn để lại sẹo hoặc gây ảnh hưởng tâm lý. Thuốc này hoạt động bằng cách giảm kích thước và hoạt động của tuyến bã nhờn, làm giảm sản xuất bã nhờn và chống viêm, giúp hạn chế sự hình thành mụn.

Tuy nhiên, isotretinoin có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như khô da, khô môi, chảy máu cam và tăng nhạy cảm với ánh sáng. Thuốc này chống chỉ định tuyệt đối cho phụ nữ có thai, dự định mang thai hoặc đang cho con bú do nguy cơ cao gây quái thai.

Vì vậy, isotretinoin cần được chỉ định và theo dõi chặt chẽ bởi Bác sĩ Da liễu để đảm bảo an toàn trong quá trình điều trị.

dùng isotretinoin trị mụn — **Sử dụng isotretinoin** cần được chỉ định và theo dõi chặt chẽ bởi Bác sĩ Da liễu để đảm bảo an toàn trong quá trình điều trị

Điều trị mụn bằng công nghệ điều trị chuyên sâu

Các phương pháp điều trị mụn trứng cá hiện đại kết hợp nhiều công nghệ tiên tiến, giúp mang lại hiệu quả cao và an toàn, giải quyết triệt để các vấn đề về mụn và ngăn ngừa tái phát:

Ánh sáng sinh học Biolight

Ánh sáng sinh học Biolight là một liệu pháp được FDA Hoa Kỳ công nhận, giúp tiêu diệt vi khuẩn C. acnes gây mụn, điều hòa tuyến bã nhờn, giảm dầu thừa và chống viêm. Phương pháp này còn có tác dụng làm giảm đỏ và phục hồi nhanh làn da sau mụn.

Quang động trị liệu

Quang động trị liệu là sự kết hợp giữa chất nhạy cảm ánh sáng và các liệu pháp ánh sáng như Biolight hoặc IPL. Khi chất nhạy cảm ánh sáng thẩm thấu vào tuyến bã nhờn và tiếp xúc với ánh sáng, chúng tạo ra oxy hoạt tính, tiêu diệt vi khuẩn và giảm hoạt động của tuyến bã nhờn, giúp kiểm soát mụn hiệu quả và ngăn ngừa tái phát.

Điện di trị mụn

Công nghệ điện di sử dụng xung điện để đẩy các hoạt chất trị mụn vào sâu trong da, giúp tăng hiệu quả điều trị, kiểm soát bã nhờn, kháng viêm và tiêu diệt vi khuẩn C. acnes.

Mesotherapy trị mụn

Mesotherapy là phương pháp tiêm vi điểm các hoạt chất trị mụn vào lớp trung bì của da. Nhờ vào kỹ thuật này, các chất như salicylic acid, retinol, kẽm và các vitamin được đưa trực tiếp vào ổ viêm dưới da, giúp giảm mụn hiệu quả và ngăn ngừa tái phát.

IPL trị mụn

Ánh sáng xung cường độ cao (IPL – Intense Pulsed Light) là phương pháp được FDA Hoa Kỳ phê duyệt, đặc biệt hiệu quả trên mụn trứng cá từ nhẹ đến trung bình, như mụn mủ và mụn viêm.

IPL tác động lên tuyến bã nhờn, giúp giảm sản xuất dầu thừa, đồng thời giảm viêm và ngăn ngừa sự hình thành sẹo sau mụn. IPL còn kích thích sản xuất collagen, giúp thu nhỏ lỗ chân lông và cải thiện kết cấu da.

Laser

Công nghệ laser hiện đại được ứng dụng rộng rãi trong điều trị mụn trứng cá nhờ khả năng kiểm soát bã nhờn, diệt khuẩn và tái tạo da. Những loại laser thường được sử dụng gồm:

Laser 1064nm xung dài: với bước sóng xuyên sâu vào da, giúp giảm dầu thừa, làm co rút tuyến bã nhờn và tiêu diệt vi khuẩn gây mụn, đồng thời kích thích sản sinh collagen và cải thiện tình trạng viêm.

Laser 585nm xung dài: là lựa chọn lý tưởng trong việc điều trị mụn viêm và các vấn đề liên quan đến mạch máu da như hồng ban, giãn mao mạch.

Laser Erbium Glass 1540nm: không xâm lấn, giúp giảm tiết dầu, thu nhỏ lỗ chân lông và ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây mụn, mang lại hiệu quả điều trị dài lâu mà không gây tác dụng phụ.

Một số phương pháp điều trị mụn chuyên sâu tại Phòng khám Doctor Acnes

Làm thế nào để ngăn ngừa mụn trứng cá?

Mụn trứng cá có thể được kiểm soát nếu tuân theo một chế độ chăm sóc da và lối sống lành mạnh như:

Chế độ ăn uống khoa học: một chế độ ăn uống lành mạnh giúp ngăn ngừa mụn trứng cá. Hạn chế sữa động vật và các chế phẩm từ sữa, thực phẩm chứa đường và chất béo không lành mạnh. Thay vào đó, nên tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá, thực phẩm giàu omega-3 (như hạt óc chó, hạt chia) và uống nhiều nước.

chế độ ăn uống khoa học giúp ngăn ngừa mụn — Một số phương pháp điều trị mụn chuyên sâu tại Phòng khám Doctor Acnes

Rửa mặt đúng cách: rửa mặt 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và tối. Nên lựa chọn sữa rửa mặt dịu nhẹ không chứa xà phòng (soap free), pH từ 4.5 – 5.5 gần bằng pH sinh lý của da. Ngoài ra, sau khi tập thể dục hoặc tham gia các hoạt động gây đổ mồ hôi, nên tắm rửa và sử dụng kem dưỡng ẩm để tránh mồ hôi và dầu thừa gây tắc nghẽn lỗ chân lông. Cần tránh việc rửa mặt quá nhiều lần, vì điều này có thể làm tăng lượng dầu tiết ra.
Tẩy tế bào chết: giúp loại bỏ tế bào chết trên bề mặt da. Nên lựa chọn các sản phẩm tẩy tế bào chết hóa học chứa BHA hoặc AHA để làm sạch sâu lỗ chân lông và giảm viêm. Thực hiện 1 – 2 lần mỗi tuần và kết hợp dưỡng ẩm sau đó để cung cấp độ ẩm cần thiết cho da. Lưu ý nên tránh tẩy tế bào chết quá mức để không làm tổn thương da.
Chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp: nên sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không chứa cồn hay các thành phần gây kích ứng và làm bít tắc lỗ chân lông.
Hạn chế trang điểm: trong thời gian mụn bùng phát, nên hạn chế trang điểm tối đa. Nếu cần trang điểm, hãy lựa chọn sản phẩm uy tín dành cho da mụn, có nhãn không gây mụn (non-comedogenic) và tránh trang điểm quá dày để không làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Đừng quên tẩy trang thật sạch vào cuối ngày để đảm bảo da luôn thông thoáng.
Không tự ý nặn mụn: việc tự nặn mụn bằng tay, thường xuyên đưa tay sờ lên mặt, chống cằm… có thể làm vùng da viêm dễ nhiễm trùng, mụn nặng hơn và có thể để lại sẹo trên da.
Vệ sinh vật dụng tiếp xúc với da: vệ sinh thường xuyên các vật dụng hằng ngày có tiếp xúc với da như khăn mặt, dao cạo râu, khẩu trang, dây quai mũ bảo hiểm, gối ngủ…
Để kiểu tóc phù hợp: không để tóc chạm vào da mặt bằng cách cắt ngắn hoặc buộc tóc lên cao. Đối với những mái tóc có nhiều dầu, nên gội đầu thường xuyên để tránh dầu dính vào mặt.
Giữ tinh thần lạc quan: stress có thể làm tình trạng mụn trầm trọng hơn. Thay đổi suy nghĩ để sống tích cực và tìm kiếm phương hướng giải quyết vấn đề. Nên tạo thói quen sống lành mạnh bằng cách đi ngủ sớm và tập thể dục thường xuyên như chạy bộ, yoga hay bơi lội. Cần tránh hút thuốc và hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá.

ca lâm sang trị mụn thành công tại doctor acnes — Ca lâm sàng điều trị mụn thành công tại Doctor Acnes

Tóm lại, mụn trứng cá tuy có thể tự cải thiện sau tuổi dậy thì, nhưng với một số trường hợp, đặc biệt là mụn xuất hiện ở tuổi trưởng thành, thường khó tự khỏi và có thể kéo dài dai dẳng. Nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, mụn có thể gây thâm, sẹo vĩnh viễn. Nếu tình trạng mụn không cải thiện, đừng ngần ngại liên hệ Doctor Acnes qua hotline 07 0838 0878 để được Bác sĩ Da liễu tư vấn và xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả, giúp làn da khỏe đẹp từ bên trong! Hãy điều trị mụn trứng cá càng sớm càng tốt để tránh biến chứng về cả thể chất và sức khỏe tinh thần!

Các câu hỏi thường gặp về mụn trứng cá

Mụn trứng cá có thể quay trở lại sau khi điều trị không?

Câu trả lời là có. Các loại thuốc trị mụn phổ biến chỉ kiểm soát tạm thời dầu thừa và tế bào chết chứ không thể thay đổi cơ chế tự nhiên của da. Vì vậy, để ngăn ngừa mụn tái phát, cần duy trì chế độ chăm sóc da khoa học và lối sống lành mạnh. Ngoài ra, có thể sử dụng một số sản phẩm hỗ trợ để kiểm soát các yếu tố gây mụn và giữ cho làn da luôn khỏe mạnh.

Có nên tự nặn mụn tại nhà không?

Không nên tự nặn mụn tại nhà vì điều này có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như sẹo vĩnh viễn, tăng viêm và nhiễm trùng do vi khuẩn từ tay hoặc dụng cụ không sạch. Hơn nữa, nặn mụn sai cách có thể đẩy chất bên trong mụn (như mủ, dầu thừa, vi khuẩn và tế bào da chết) sâu vào các lớp da, làm tình trạng mụn nặng hơn và gây đau đớn. Thay vì tự nặn, nên tìm đến Bác sĩ Da liễu để được đánh giá, điều trị an toàn và hiệu quả.

Tài liệu tham khảo

Reynolds RV, Yeung H, Cheng CE, et al. “Guidelines of care for the management of acne vulgaris“. J Am Acad Dermatol. 2024;90(5):1006.e1-1006.e30. doi:10.1016/j.jaad.2023.12.017
“Can Salicylic Acid Help Treat Acne?“. Healthline
Iraji F, Sadeghinia A, et al. “Efficacy of topical azelaic acid gel in the treatment of mild-moderate acne vulgaris“. Indian J Dermatol Venereol Leprol. 2007 Mar-Apr;73(2):94-6. doi: 10.4103/0378-6323.31892
Fitton A, Goa KL. “Azelaic acid. A review of its pharmacological properties and therapeutic efficacy in acne and hyperpigmentary skin disorders“. Drugs. 1991 May;41(5):780-98. doi: 10.2165/00003495-199141050-00007
“Pimple popping: Why only a dermatologist should do it“. AAD

Mụn trứng cá có tự hết không? Cách điều trị an toàn và hiệu quả