8 lầm tưởng kinh điển khiến mụn mãi không hết

Mụn trứng cá là nỗi ám ảnh quen thuộc với nhiều người, không phân biệt tuổi tác hay giới tính. Dù các phương pháp điều trị hiện nay ngày càng hiệu quả và đa dạng, không ít trường hợp vẫn gặp khó khăn chỉ vì hiểu sai về mụn. Những quan niệm tưởng chừng “nghe hợp lý” lại chính là nguyên nhân khiến mụn kéo dài, dai dẳng và khó kiểm soát hơn. Trong bài viết này, Doctor Acnes sẽ giúp nhận diện những lầm tưởng phổ biến về mụn để tránh lặp lại và điều trị đúng cách từ sớm.

Lầm tưởng 1: mụn chỉ là chuyện của tuổi dậy thì

Không ít người cho rằng mụn trứng cá chỉ xuất hiện ở tuổi thanh thiếu niên và sẽ tự hết khi qua giai đoạn dậy thì. Tuy nhiên, các nghiên cứu y khoa cho thấy 20% nam và 35% nữ vẫn bị mụn sau tuổi 20.

Thực chất, mụn là một bệnh lý da liễu mạn tính, có thể xảy ra ở mọi độ tuổi do nhiều yếu tố phối hợp như tuyến bã nhờn tăng hoạt động, sừng hóa cổ nang lông, phản ứng viêm và sự phát triển của vi khuẩn C. acnes.

Lời khuyên từ Doctor Acnes: nếu mụn xuất hiện thường xuyên hoặc có xu hướng nặng dần, nên chủ động thăm khám với Bác sĩ Da liễu để được điều trị đúng cách, bất kể đang ở độ tuổi nào.

Lầm tưởng 2: da bẩn nên mới nổi mụn, cứ rửa mặt thật kỹ là hết

Không ít người cho rằng mụn là do bụi bẩn, vi khuẩn tích tụ trên da nên càng rửa mặt nhiều, dùng sữa rửa mặt mạnh và chà sát thật kỹ thì da sẽ sạch mụn. Thế nhưng thói quen tưởng chừng hợp lý này lại có thể khiến tình trạng mụn trở nên tệ hơn.

Việc rửa mặt quá nhiều hoặc chà xát mạnh sẽ làm tổn thương hàng rào bảo vệ tự nhiên của da, khiến da dễ bị mất nước, khô ráp và tăng tiết dầu để bù lại. Điều này không chỉ làm mất cân bằng da mà còn khiến mụn dễ bùng phát và viêm hơn.

Lời khuyên từ Doctor Acnes: hãy rửa mặt tối đa 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và tối, sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ phù hợp với làn da đang mụn, tránh thao tác mạnh tay để bảo vệ cấu trúc da.

Lầm tưởng 3: muốn trị mụn thì phải nặn mụn

Nhiều người cho rằng muốn hết mụn nhanh thì phải nặn để lấy hết nhân ra. Thực tế, việc tự ý sờ, nặn hoặc cạo nốt mụn không chỉ làm tổn thương da mà còn tiềm ẩn nguy cơ viêm nhiễm, lây lan vi khuẩn và để lại thâm, sẹo lâu dài.

Khi nặn mụn sai cách, đặc biệt với các loại mụn viêm như mụn bọc, mụn nang, việc tạo áp lực lên da có thể đẩy vi khuẩn sâu hơn vào trong mô, làm cho phản ứng viêm nặng hơn và tổn thương da nghiêm trọng hơn.

Lời khuyên từ Doctor Acnes:

• Chỉ nên nặn mụn đầu đen và một số mụn đầu trắng khi nhân mụn đã trồi gần bề mặt da. Trước khi nặn, cần đảm bảo vệ sinh tay và dụng cụ nặn mụn sạch sẽ, hoặc tốt nhất nên đến Phòng khám Da liễu để được lấy nhân mụn đúng kỹ thuật, đảm bảo vô khuẩn và hạn chế tổn thương da.
• Tuyệt đối không tự nặn mụn viêm, mụn bọc, mụn nang hoặc các nốt mụn đỏ đau sâu dưới da, vì nguy cơ nhiễm trùng, sẹo lõm và thâm vĩnh viễn là rất cao. Các loại mụn này cần được điều trị bởi Bác sĩ Da liễu để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Lầm tưởng 4: da mụn thì không nên dưỡng ẩm

Nhiều người lo ngại rằng việc dùng kem dưỡng sẽ khiến da mụn bí bách và nổi mụn nhiều hơn, nên thường bỏ qua bước dưỡng ẩm. Thực tế, đây là một trong những hiểu lầm phổ biến khiến da khó cải thiện.

Dưỡng ẩm giúp cân bằng lượng dầu – nước trên da, làm dịu tình trạng bong tróc khi sử dụng thuốc trị mụn chứa retinoid, benzoyl peroxide hay salicylic acid. Không chỉ vậy, một số thành phần dưỡng ẩm còn có khả năng kháng viêm, phục hồi hàng rào bảo vệ da và tăng hiệu quả hấp thu thuốc bôi.

Lời khuyên từ Doctor Acnes: hãy chọn sản phẩm dưỡng ẩm có kết cấu mỏng nhẹ, không chứa dầu, không gây bít tắc lỗ chân lông và phù hợp với làn da đang mụn. Bỏ qua bước này có thể khiến da yếu hơn, lâu lành mụn và dễ kích ứng hơn trong quá trình điều trị.

Lầm tưởng 5: da mụn không nên dùng kem chống nắng

Không ít người cho rằng dùng kem chống nắng sẽ khiến da bí, nhờn và làm mụn nặng hơn. Nhưng sự thật là mọi loại da, kể cả da mụn, đều cần được bảo vệ khỏi tác hại của tia UV. Việc bỏ qua kem chống nắng có thể khiến da dễ bị sạm màu, lão hóa sớm và tăng nguy cơ tổn thương tế bào da về lâu dài.

Đặc biệt, da đang bị mụn rất dễ tăng sắc tố sau viêm nếu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Điều này khiến các vết thâm mụn đậm màu và kéo dài hơn. Với những người đang dùng thuốc trị mụn chứa retinoid, da càng nhạy cảm với tia cực tím, càng cần bảo vệ nghiêm ngặt.

Lời khuyên từ Doctor Acnes: hãy chọn kem chống nắng có nhãn “non-comedogenic” (không gây bít tắc lỗ chân lông), tránh sản phẩm chứa hương liệu, cồn hoặc paraben. Ưu tiên các dòng có kết cấu nhẹ, không chứa dầu, phù hợp với da mụn và da nhạy cảm.

Lầm tưởng 6: mụn rồi sẽ tự hết, không cần chữa trị

Không ít người cho rằng mụn là vấn đề da liễu đơn giản, có thể tự hết theo thời gian hoặc chỉ cần điều trị một lần là khỏi hẳn, nhất là khi nghe theo những lời quảng cáo từ spa hoặc thẩm mỹ viện cam kết “hết mụn vĩnh viễn chỉ sau 1 liệu trình”. Tuy nhiên, thực tế không đơn giản như vậy.

Mụn trứng cá là một bệnh lý viêm da mạn tính, liên quan đến nhiều cơ chế bệnh sinh như rối loạn tuyến bã nhờn, sừng hóa cổ nang lông, viêm và sự phát triển của vi khuẩn C. acnes. Các yếu tố như hormone, chế độ ăn uống, stress và thói quen chăm sóc da hằng ngày đều có thể ảnh hưởng đến diễn tiến bệnh. Vì vậy, mụn rất dễ tái phát nếu không điều trị đúng cách và không duy trì chế độ chăm sóc phù hợp.

Tự ý điều trị sai hoặc dùng sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể khiến tình trạng mụn nặng thêm, tăng nguy cơ thâm và sẹo rỗ lâu dài.

Lời khuyên từ Doctor Acnes: nếu bị mụn kéo dài, hãy thăm khám sớm với Bác sĩ Da liễu để được chẩn đoán chính xác và xây dựng liệu trình điều trị phù hợp. Việc điều trị mụn cần được thực hiện theo từng giai đoạn, kết hợp chăm sóc da đúng cách và lối sống khoa học để đạt hiệu quả bền vững.

Lầm tưởng 7: bôi càng nhiều thuốc trị mụn thì càng nhanh khỏi

Không ít người dù đã đi khám tại các Bệnh viện hoặc Phòng khám Da liễu, nhưng khi về nhà lại không tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị. Tâm lý nôn nóng muốn thấy kết quả ngay lập tức khiến nhiều người tự ý tăng liều, bôi thuốc nhiều hơn số lần được chỉ định.

Thực tế, thuốc trị mụn cần được sử dụng đúng liều, đúng cách mới đạt hiệu quả. Việc dùng quá liều không giúp mụn biến mất nhanh hơn mà ngược lại, có thể làm da bị kích ứng, bong tróc, đỏ rát và khiến tình trạng mụn trở nên khó kiểm soát hơn về sau.

Lời khuyên từ Doctor Acnes: hãy kiên trì điều trị và tuyệt đối tuân theo hướng dẫn của bác sĩ Da liễu. Việc dùng thuốc đúng liều lượng là cách an toàn và hiệu quả nhất để cải thiện mụn mà không làm tổn thương làn da.

Lầm tưởng 8: đắp mặt nạ thiên nhiên lành tính giúp nhanh hết mụn

Nhiều người tin rằng các nguyên liệu tự nhiên như mật ong, sữa chua, nghệ tươi, chanh, tỏi… có khả năng diệt khuẩn, giảm mụn, nên thường xuyên tự đắp mặt nạ tại nhà. Đây chính là một lầm tưởng có thể gây hại nếu không hiểu đúng.

Thực tế, không phải nguyên liệu tự nhiên nào cũng an toàn với da, đặc biệt là làn da đang viêm nhiễm do mụn. Một số thành phần như tỏi, chanh, nghệ tươi có tính acid hoặc hoạt chất mạnh, dễ gây kích ứng, bỏng da hoặc làm tăng sắc tố sau viêm nếu dùng sai cách.

Ngoài ra, mặt nạ tự chế thường không đảm bảo vô trùng, dễ làm lan rộng vi khuẩn C. acnes trên da, khiến mụn viêm nặng hơn.

Lời khuyên từ Doctor Acnes: với làn da đang bị mụn, hãy ưu tiên sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có thành phần rõ ràng, đã được kiểm nghiệm và phù hợp với da mụn. Tránh tự ý đắp mặt nạ thiên nhiên tại nhà vì có thể gây phản tác dụng và làm tổn thương thêm làn da nhạy cảm.

Mụn trứng cá là một bệnh lý da liễu cần được hiểu đúng và điều trị đúng. Những lầm tưởng phổ biến tưởng chừng vô hại lại có thể làm mụn kéo dài dai dẳng, để lại thâm và sẹo ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nếu đang gặp khó khăn trong quá trình trị mụn, đừng tự xử lý tại nhà hoặc nghe theo các lời truyền miệng chưa kiểm chứng.

Hãy đến Phòng khám Da liễu Doctor Acnes để được Bác sĩ chuyên khoa thăm khám và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả nhất cho làn da của bạn.

Tài liệu tham khảo

1. “Adult Acne: Why You Get It, How to Fight It”. Webmd
2. Goodman, G. “Cleansing and moisturizing in acne patients”. American Journal of Clinical Dermatology. 2009;10 Suppl 1:1-6
3. Khunger N., Kumar C. “A clinico-epidemiological study of adult acne: is it different from adolescent acne?” Indian J Dermatol Venereol Leprol. 2012 May-Jun,78(3):335-41
4. Hayashi N., Akamatsu H., Iwatsuki K., Shimada-Omori R. “Japanese Dermatological Association Guidelines: Guidelines for the treatment of acne vulgaris 2017”. J Dermatol. 2018 Aug;45(8):898-935