Mụn là một vấn đề da liễu phức tạp, không chỉ do nội tiết, di truyền hay môi trường mà còn chịu ảnh hưởng lớn từ lối sống và chế độ ăn uống. Nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng dinh dưỡng có thể góp phần gây mụn hoặc làm giảm mụn. Vậy những thực phẩm nào khiến da dễ nổi mụn hơn và những thực phẩm nào giúp giảm mụn? Hãy cùng khám phá để xây dựng chế độ ăn giúp kiểm soát mụn hiệu quả!
Nên ăn gì để hết mụn trứng cá
Dưới đây là những thực phẩm đã được chứng minh có khả năng hỗ trợ giảm mụn. Nếu đang gặp tình trạng da mụn, hãy ưu tiên bổ sung những loại thực phẩm này vào chế độ ăn hằng ngày để giúp cải thiện làn da hiệu quả:
Sữa chua và thực phẩm giàu probiotic
Probiotic có nhiều trong sữa chua và men tiêu hóa, giúp bổ sung lợi khuẩn cho đường ruột, cải thiện hệ tiêu hóa và giảm viêm.
Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Da liễu Phụ nữ Quốc tế, probiotic có khả năng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn C. acnes, đồng thời tăng cường hàng rào bảo vệ da, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tác nhân gây mụn từ bên ngoài.
Thực phẩm giàu omega-3
Omega-3 là chất béo có khả năng kháng viêm và cải thiện tình trạng mụn ẩn, có nhiều trong cá hồi, cá ngừ, cá thu, hạt chia và quả óc chó. Bổ sung omega-3 hằng ngày giúp tăng cường sức khỏe làn da và giảm viêm hiệu quả.
Thực phẩm chứa chất chống oxy hóa
Các chất chống oxy hóa giúp loại bỏ gốc tự do gây tổn thương tế bào, hỗ trợ trị mụn và chống lão hóa. Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa gồm ngũ cốc nguyên hạt, trà xanh, cà chua, bông cải xanh, dâu tây, việt quất và chocolate đen. Hạt macca, được mệnh danh là “nữ hoàng” dưỡng chất, cũng hỗ trợ kháng viêm và đẩy lùi mụn nhanh chóng.
Thực phẩm giàu kẽm
Kẽm đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch và chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa mụn và khắc phục tổn thương do mụn. Các thực phẩm như hàu, cá, tôm, thịt bò, hạnh nhân, đậu nành và vừng chứa nhiều kẽm và các dưỡng chất giúp tăng độ đàn hồi và bảo vệ da.
Trái cây và rau củ tươi
Trái cây và rau củ chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu, hỗ trợ hệ miễn dịch và làm sáng da. Các loại như cam, đu đủ, dứa, kiwi, xoài, cà rốt và bí ngô giàu vitamin A, B, C và beta-carotene, giúp cải thiện da và làm giảm mụn hiệu quả.
Các thực phẩm đã được chứng minh có khả năng gây mụn
Sữa động vật và các chế phẩm từ sữa
Các sản phẩm từ sữa động vật như sữa tươi nguyên kem, sữa tách béo, sữa thanh trùng, kem, phô mai… có liên quan mật thiết đến tình trạng mụn trứng cá.
Điều này được lý giải bởi sự hiện diện của các hormone như androgen và IGF-1 (hormone tăng trưởng) cùng các phân tử hoạt tính sinh học trong sữa. Những thành phần này kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh, làm tăng nguy cơ phát sinh hoặc làm trầm trọng hơn tình trạng mụn.
Điểm đặc biệt là tác động của sữa lên mụn không phụ thuộc vào lượng chất béo hay hàm lượng đường mà chủ yếu do hormone và các phân tử sinh học có trong sữa.
Đạm whey
Đạm whey – loại protein chiết xuất từ sữa bò – thường được dùng để tăng khối lượng cơ, nhưng lại chứa các yếu tố tăng trưởng như TGF và IGF-1… kích thích tuyến tụy tiết insulin, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến bã nhờn và được chứng minh có liên quan đến tình trạng mụn ở người trưởng thành.
Thức ăn ngọt
Các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) cao như đường tinh luyện, các chất tạo ngọt, nước ngọt, nước trái cây đóng hộp, pizza, mì Ý, bánh mì trắng… có thể làm tăng nguy cơ mụn trứng cá.
Khi tiêu thụ, các loại thực phẩm này làm đường huyết tăng nhanh, kích thích giải phóng insulin và IGF-1, khiến cơ thể tăng sản xuất hormone androgen và tiết nhiều bã nhờn. Chính quá trình này làm tắc nghẽn lỗ chân lông và thúc đẩy sự hình thành mụn trứng cá.
Xem thêm các bài viết liên quan
Các thực phẩm có khả năng gây mụn nhưng chưa đủ bằng chứng khoa học
Bia rượu
Tiêu thụ bia rượu có thể tác động gián tiếp đến tình trạng mụn. Khi uống bia rượu, một lượng nhỏ alcohol được bài tiết qua tuyến mồ hôi, trở thành nguồn dinh dưỡng cho vi khuẩn C. acnes trên da.
Hơn nữa, việc uống alcohol thường xuyên và kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh, gây mất cân bằng hệ vi sinh trên da và làm tăng nguy cơ gây mụn.
Chocolate
Bản thân cacao, nguyên liệu chính của chocolate, không gây mụn. Tuy nhiên, chocolate thường chứa các thành phần như đường có chỉ số GI cao, chất béo thực vật hydro hóa và sữa – tất cả đều là yếu tố có thể góp phần kích thích tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn, từ đó làm tăng khả năng hình thành mụn trứng cá.
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát mụn, giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị khi kết hợp với chăm sóc da đúng cách. Tại Phòng khám Doctor Acnes, khách hàng được tư vấn kỹ lưỡng về chế độ ăn uống và lối sống hỗ trợ trị mụn toàn diện. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến vai trò của dinh dưỡng đối với mụn, vui lòng để lại thông tin và câu hỏi tại đây nhé!
Tài liệu tham khảo
- Bowe WP, Joshi SS, Shalita AR. “Diet and acne“. J Am Acad Dermatol. 2010 Jul;63(1):124-41. doi: 10.1016/j.jaad.2009.07.043
- Claudel JP, Auffret N, et al. “Acne and nutrition: hypotheses, myths and facts“. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2018 Oct;32(10):1631-1637. doi: 10.1111/jdv.14998