Thuốc trị mụn Epiduo: công dụng, cách dùng và lưu ý quan trọng

Epiduo là một thuốc bôi ngoài da dạng kê đơn để điều trị mụn được FDA công nhận. Sản phẩm chứa hai thành phần hoạt tính là adapalene và benzoyl peroxide. Adapalene có dược tính retinoid mạnh, trong khi đó benzoyl peroxide có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Sự kết hợp này có thể nói là lý tưởng cho các trường hợp mụn viêm mặc dù cũng có hiệu quả trên mụn không viêm. Epiduo có thể sử dụng cho bệnh nhân từ 9 tuổi trở lên để điều trị mụn mức độ từ nhẹ đến trung bình khi các phương pháp điều trị đơn lẻ khác thất bại.

Epiduo là gì?

Epiduo (một sản phẩm của Galderma) là thuốc điều trị mụn dạng gel, kết hợp giữa adapalene và bezoyl peroxide, cả hai hợp chất có cơ chế hoạt động khác nhau nhưng bổ sung tác dụng cho nhau. Một gram gel Epiduo chứa 0,1% adapalene và 2,5% benzoyl peroxide. Gel Epiduo có màu trắng đục đến vàng rất nhạt.

Adapalene là một dẫn xuất acid naphthoic ổn định với dược tính retinoid mạnh, kiểm soát sự tăng sinh và biệt hóa tế bào. Ngoài ra, nó có tác dụng chống viêm đáng kể và hoạt tính tiêu mụn. Benzoyl peroxide là chất diệt khuẩn được sử dụng ngoài da để điều trị mụn.

Benzoyl peroxide có khả năng tiêu diệt vi khuẩn Cutibacterium acnes (C. acnes) trên da và bên trong nang lông, có tác dụng tiêu sừng và hiệu quả nhất khi được sử dụng kết hợp với các hoạt chất điều trị mụn có cơ chế giảm tiết bã và kháng viêm. Khác với các kháng sinh tại chỗ khác, tình trạng kháng thuốc không phát triển khi sử dụng benzoyl peroxide.

Gel Epiduo là một liệu pháp kết hợp tác động vào nhiều yếu tố sinh mụn. Sự phối hợp có đặc tính an toàn và khả năng dung nạp tốt, đồng thời các đặc tính hóa lý cho phép hoạt chất tác động chọn lọc vào đơn vị tuyến bã nhờn. Trong các thử nghiệm lâm sàng, liệu pháp phối hợp liều cố định đã được chứng minh hiệu quả vượt trội so với liệu pháp đơn trị liệu adapalene hoặc benzoyl peroxide. Adapalene ít gây kích ứng hơn nhiều so với các retinoid khác, bên cạnh đó sự kết hợp với 2,5% benzoyl peroxide giúp tăng khả năng dung nạp.

Gel Epiduo giúp đơn giản hóa và thuận tiện hơn so với việc sử dụng nhiều sản phẩm đơn chất giúp bệnh nhân cải thiện việc tuân thủ điều trị. Phối hợp adapalene và benzoyl peroxide làm giảm và ngăn ngừa các tổn thương do mụn mà không có nguy cơ gây đề kháng thuốc.

Hiệu quả điều trị mụn của phối hợp adapalene và benzoyl peroxide

Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng trên 217 người trong 12 tuần sử dụng Epiduo, 50% đối tượng được xếp loại tổn thương trung bình (IGA cấp 3) và 50% đối tượng được xếp loại tổn thương nghiêm trọng (IGA cấp 4) theo thang điểm IGA. Kết quả nghiên cứu cho thấy.

• Nhóm bệnh nhân sử dụng Epiduo giảm 27,3% mức độ nghiêm trọng của mụn.
• Tổn thương viêm tuyệt đối giảm 26,5% ở các bệnh nhân.
• Tổn thương không viêm tuyệt đối giảm ở 40% ở các bệnh nhân.

Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm kích ứng và khô da.

Cách sử dụng thuốc Epiduo

Epiduo chỉ sử dụng tại chỗ, trên nền da khô, sạch.

Thoa một lớp gel mỏng lên các vùng da cần điều trị mỗi ngày một lần sau khi rửa sạch vào buổi tối. Lấy một lượng gel bằng hạt đậu cho từng vùng trên khuôn mặt (ví dụ như trán, cằm, mỗi bên má). Bệnh nhân nên rửa tay sau khi bôi.

Khi dùng Epiduo nên tránh.

• Bôi lên vùng da bị chàm, bị tổn thương hoặc bị khô nứt.
• Tiếp xúc với niêm mạc, mắt, miệng hoặc lỗ mũi. Nếu dính vào mắt nên rửa liền bằng nước ấm.
• Tiếp xúc với ánh sáng mặt trời hoặc bức xạ tia cực tím. Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nên sử dụng kem chống nắng và che chắn kĩ càng vì benzoyl peroxide có thể gây viêm da tiếp xúc dưới tác động của tia cực tím (UVB).

Tác dụng phụ khi sử dụng Epiduo

Các phản ứng không mong muốn phổ biến nhất (tỷ lệ ≥ 1%) là kích ứng da, chàm, viêm da dị ứng và cảm giác nóng rát da. Các tác dụng phụ xảy ra sớm (đặc biệt trong những tuần đầu tiên) và giảm sau đó.

Nên ngừng thuốc và hỏi ý kiến Bác sĩ khi có những phản ứng nghiêm trọng.

Cảnh báo và thận trọng.

• Quá mẫn: các phản ứng quá mẫn nghiêm trọng bao gồm sốc phản vệ, phù mạch và nổi mề đay đã được báo cáo khi sử dụng các sản phẩm benzoyl peroxide. Nếu phản ứng quá mẫn nghiêm trọng xảy ra, hãy ngừng sử dụng Epiduo ngay lập tức và bắt đầu điều trị triệu chứng.
• Nhạy cảm với ánh sáng: tránh tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, kể cả đèn chiếu khi sử dụng Epiduo. Những bệnh nhân tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời và những người nhạy cảm với ánh nắng mặt trời nên đặc biệt thận trọng. Sử dụng kem chống nắng phổ rộng và quần áo bảo hộ khi không thể tránh ánh nắng mặt trời. Thời tiết khắc nghiệt như gió, lạnh có thể gây khó chịu cho bệnh nhân đang điều trị bằng Epiduo.
• Kích ứng da: các triệu chứng ban đỏ, đóng vảy, khô, châm chích/nóng rát, viêm da tiếp xúc và dị ứng có thể xảy ra khi sử dụng. Những triệu chứng này có thể xảy ra trong 4 tuần điều trị đầu tiên, hầu hết ở mức độ nhẹ đến trung bình và thường giảm bớt khi tiếp tục sử dụng thuốc. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng mà bệnh nhân nên được hướng dẫn sử dụng kem dưỡng ẩm, giảm tần suất sử dụng thuốc hoặc ngừng sử dụng.

Lưu ý khi dùng Epiduo

Không có tương tác nào được ghi nhận giữa Epiduo và các sản phẩm bôi ngoài da khác khi sử dụng cùng lúc. Tuy nhiên, không nên sử dụng Epiduo đồng thời với các loại thuốc có cơ chế tác dụng tương tự như các retinoid hoặc benzoyl peroxide khác.

Ngoài ra, nên tránh sử dụng đồng thời Epiduo với các sản phẩm bôi ngoài da khác có khả năng gây kích ứng như xà phòng và sữa rửa mặt chứa hoạt chất mài mòn, xà phòng và mỹ phẩm có tác dụng làm khô da mạnh và các sản phẩm có cồn hoặc chất làm se da. Vì Epiduo có khả năng tẩy trắng nên tránh tiếp xúc với bất kỳ đồ vật có màu kể cả tóc và vải nhuộm.

Epiduo là một sản phẩm trị mụn dạng gel với sự phối hợp của 2 hoạt chất chính là adapalene 0,1% và benzoyl peroxide 2,5%. Epiduo có tác dụng trị mụn, giảm viêm, diệt khuẩn mà không gây đề kháng như sử dụng kháng sinh. Một số những tác dụng không mong muốn có thể xảy ra khi sử dụng sản phẩm bao gồm kích ứng da, chàm, viêm da dị ứng và cảm giác nóng rát, đặc biệt đối với làn da nhạy cảm. Tuy việc mua sản phẩm khá dễ dàng ở các nhà thuốc, Epiduo vẫn thuộc dạng thuốc kê đơn, vì vậy nên tham khảo ý kiến của Bác sĩ Da liễu khi sử dụng. Đồng thời, cần theo dõi quá trình điều trị nếu gặp bất cứ dấu hiệu bất thường nào, hãy ngưng sử dụng sản phẩm và tư vấn Bác sĩ Da liễu.

Tài liệu tham khảo

1. Braham Shroot PhD, Serge Michel PhD, From CIRD Galderma. “Pharmacology and chemistry of adapalene“. Elsevier
2. Taraneh Matin, Marcus B. Goodman. “Benzoyl Peroxide“. NIH
3. Fakhouri T, Yentzer BA, Feldman SR. “Advancement in benzoyl peroxide-based acne treatment: methods to increase both efficacy and tolerability“. Europe PMC
4. Caterina Foti, Paolo Romita, Alessandro Borghi. “Contact dermatitis to topical acne drugs: a review of the literature“. NIH