Nghệ là một thành phần dược liệu dân gian rất nổi tiếng giúp vết thương mau lành và tránh để lại sẹo, giúp sáng da và làm mờ vết thâm. Nghệ đã được đưa vào sử dụng trong các loại sản phẩm chăm sóc da vì có thành phần lành tính từ thiên nhiên và giúp mang lại hiệu quả điều trị nhưng vẫn an toàn khi sử dụng.
Nghệ đã được chứng minh về hiệu quả kháng viêm và kháng khuẩn khi sử dụng ngoài da. Vậy điều trị mụn bằng nghệ tươi có được không? Nên dùng nghệ như thế nào để trị mụn? Chúng ta có thể tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Tổng quan về nghệ
Nghệ là một loài thực vật thân thảo sống lâu năm thuộc họ Gừng (Zingiberaceae), tên khoa học là Curcuma longa. Giá trị sử dụng của loài cây này được khai thác chủ yếu ở phần củ, củ nghệ được nghiền thành dạng bột màu vàng tươi, có vị đắng và cay.
Củ nghệ được thu hoạch sử dụng làm gia vị, chất bảo quản, chất tạo màu và có nhiều ứng dụng trong y học và dược liệu. Nghệ được xem là một loại thuốc cổ truyền điều trị nhiều loại bệnh như nhiễm khuẩn, tiểu đường, rối loạn gan và mật, rối loạn tiêu hóa, ho, viêm xoang, bệnh vảy nến, vàng da và được dùng làm thuốc bổ não, bổ tim, thanh lọc máu.
Bên cạnh việc sử dụng trong thực phẩm và làm thuốc trị bệnh, nghệ còn được sử dụng ở châu Á và châu Phi như một loại sản phẩm chăm sóc da cho cơ thể và mặt.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh trong củ nghệ có rất nhiều các hợp chất tự nhiên như carbohydrate, protein, alkaloid, steroid, flavonoid, phenolic, saponin, anthraquinone, tinh dầu và một số acid amin quan trọng. Đặc biệt là sự hiện diện của nhóm curcuminoid cho thấy nghệ có nhiều hoạt tính sinh học như kháng khuẩn, kháng nấm, kháng virus, kháng viêm, chống oxy hóa, chống nhiễm trùng và chữa lành vết thương.
Ngoài ra, nhiều nghiên cứu về tác dụng điều trị của nghệ đối với các vấn đề về sức khỏe làn da như mụn trứng cá, viêm da dị ứng, tăng sắc tố da, các đốm thâm, lão hóa da và các tình trạng da khác như chàm, vảy nến cũng đã được công bố trên các tạp chí khoa học uy tín.
Các bằng chứng ban đầu cho thấy các sản phẩm chứa nghệ ở cả dạng uống và dạng bôi có thể mang lại lợi ích tuyệt vời trong việc điều trị các vấn đề về da.
Công dụng của nghệ trong chăm sóc da và điều trị mụn
Nghệ có rất nhiều lợi ích cho da như thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương do chứa các thành phần tự nhiên có các đặc tính kháng khuẩn và kháng viêm. Đặc biệt nghệ chứa hàm lượng cao curcumin có nhiều bằng chứng trong việc điều trị hiệu quả các bệnh về da.
Tác dụng kháng khuẩn và kháng viêm
Nghệ thể hiện tác dụng kháng khuẩn và kháng viêm mạnh nhờ chứa tinh dầu và curcumin. Curcumin ức chế sản xuất các cytokine tiền viêm bằng cách ức chế hoạt động của các enzyme cyclooxygenase và lipoxygenase, do đó ức chế sự tăng sinh các tế bào viêm và kiểm soát phản ứng viêm.
Đồng thời, curcumin được xem là một chất ức chế tổn thương của tế bào sừng và nguyên bào sợi, giúp tăng tổng hợp và thúc đẩy quá trình trưởng thành của các sợi collagen, có lợi trong việc làm lành những tổn thương da do mụn gây ra.
Vi khuẩn Propionibacterium acnes là nguyên nhân chính gây ra mụn viêm khi nó phát triển quá mức trong tuyến bã nhờn của da. Curcumin có khả năng dung nạp tốt trên da và ức chế đáng kể sự phát triển của vi khuẩn P. acnes, thậm chí tốt hơn acid azelaic – một hoạt chất điều trị mụn trứng cá mức độ từ nhẹ đến trung bình.
Ngoài ra, một nghiên cứu khác cho thấy sự kết hợp giữa acid myristic và curcumin có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn S. epidermidis trên da. Vậy nên curcumin từ nghệ được xem như một liệu pháp điều trị mụn trứng cá hiệu quả.
Điều tiết bã nhờn
Bã nhờn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ da khỏi các vi sinh vật và hóa chất độc hại, tăng cường chức năng làm mềm da và giữ nước. Tuy nhiên, việc sản xuất quá nhiều bã nhờn có thể dẫn đến việc hình thành mụn trứng cá và viêm da.
Nghệ được sử dụng trong các chế phẩm bôi ngoài da để điều chỉnh sự tiết bã nhờn quá mức ở những người bị mụn trứng cá nhờ chứa các acid béo và steroid như acid palmitic, acid linolenic và β-sitosterol.
Tác dụng chống oxy hóa
Nghệ là nguồn chứa giàu các chất chống oxy hóa tự nhiên, có tác dụng bảo vệ mô khỏi những tổn thương do các gốc tự do gây ra bằng cách trung hòa các gốc tự do và đẩy nhanh quá trình phân hủy của chúng.
Hoạt tính chống oxy hóa của curcumin được phát hiện cao hơn khoảng 10 lần so với vitamin E, do đó nghệ có tiềm năng cao trong việc điều trị các bệnh liên quan đến stress oxy hóa do các thói quen không lành mạnh, ô nhiễm, bức xạ, các độc tố làm tổn thương da và có khả năng ngăn ngừa lão hóa da do tiếp xúc với tia UV.
Bên cạnh những tác dụng trên, nhiều nghiên cứu còn cho thấy curcumin từ nghệ là một chất giữ ẩm hiệu quả cho da, tác động đến quá trình sản xuất hyaluronan, góp phần làm tăng độ ẩm cho da và làm giảm tình trạng ban đỏ, mẩn ngứa và vảy nến.
Nghệ có dùng để trị mụn được không?
Phương pháp điều trị mụn trứng cá thông thường bao gồm các loại thuốc như tretinoin, isotretinoin, benzoyl peroxide và kháng sinh như erythromycin và tetracycline. Tuy nhiên, các phương pháp này có thể gây tác dụng phụ và tình trạng đề kháng kháng sinh của vi khuẩn P. acnes.
Các công thức điều trị mụn trứng cá kết hợp từ nghệ và các loài thảo dược khác thường được đánh giá cao về hiệu quả trị mụn dựa trên khả năng kháng khuẩn, kháng viêm của chúng và mức độ ít gây ra tác dụng phụ.
Nghiên cứu của Lalla và các cộng sự vào năm 2001 đã nghiên cứu về hiệu quả của một chế phẩm kết hợp các chiết xuất từ nghệ và các loài Aloe barbadensis, Hemidesmus indicus, Terminalia chebula, Terminalia arjuna và Withania somnifera. Công thức được điều chế dưới dạng gel, dạng cream (dùng để bôi ngoài) và dạng viên uống.
Nghiên cứu thử nghiệm trên các bệnh nhân bị mụn trứng cá mức độ từ nhẹ đến trung bình, có biểu hiện tổn thương viêm và không viêm. Họ phát hiện ra rằng việc sử dụng kết hợp cả dạng bôi ngoài da và đường uống cho kết quả tốt hơn so với việc chỉ dùng đường uống. Nghiên cứu còn chứng minh được các chiết xuất thực vật mang lại hiệu quả cao trong việc điều trị mụn trứng cá.
Một nghiên cứu khác của Kim và cộng sự vào năm 2020 cũng cho thấy hiệu quả tích cực trong điều trị mụn của nghệ khi kết hợp probiotic (Lactobacillus sp.) và prebiotic (chiết xuất nghệ), mở ra hướng đi mới trong việc phát triển các loại mỹ phẩm hoặc thuốc kháng vi khuẩn P. acnes.
Ngoài ra, sự kết hợp này còn được đề xuất để điều trị một số tình trạng da như viêm da dị ứng, chứng đỏ mặt và được dùng để chữa lành vết thương.
Xem thêm các bài viết liên quan
Sử dụng nghệ trong chăm sóc da và điều trị mụn như thế nào?
Dùng nghệ trong điều trị thâm nám
Nghệ là một nguyên liệu quý giá từ nền y học cổ truyền Ayurveda của Ấn Độ, giờ đây đã có trong một số loại mỹ phẩm hỗ trợ điều trị thâm nám da.
Thoa hỗn hợp bột nghệ lên da mặt và tay chân khi tắm không chỉ giúp làm sạch các vết thâm nám mà còn loại bỏ các yếu tố gây thâm nám da hiệu quả.
Dùng nghệ trong điều trị mụn
Nhiều công thức bôi ngoài da như gel, kem dưỡng, sữa rửa mặt, lotion, mặt nạ với thành phần chính là nghệ kết hợp cùng lá neem và nhục đậu khấu được chứng minh mang lại hiệu quả tích cực trong việc giảm sưng viêm, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và cải thiện tình trạng da.
Hỗn hợp bột nghệ và lá neem sử dụng như mặt nạ đắp mặt hàng ngày là bí quyết giúp da sáng mịn và rạng rỡ hơn.
>>> Bài viết bạn có thể quan tâm: Cách trị mụn bằng mật ong hiệu quả, an toàn, dễ thực hiện
Dùng nghệ để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV
Tia UV được coi như là kẻ thù số một của da bởi tia UV chính là nguyên nhân hình thành các gốc tự do, dẫn đến tình trạng lão hóa da, da xuất hiện những nếp nhăn, bề mặt da trở nên thô ráp và thiếu độ đàn hồi.
Nhận thức được điều này, nhóm nghiên cứu của Kaur vào năm 2011 đã phát triển thành công sản phẩm dạng kem chứa chiết xuất nghệ, được “bọc gọn” trong các túi nano lipid (liposome, ethosome, transfersome) và nghiên cứu tác dụng bảo vệ da bằng cách đánh giá độ ẩm da và hàm lượng bã nhờn.
Nhờ công nghệ tiên tiến này, các hoạt chất từ nghệ dễ dàng thẩm thấu qua da và hoạt động như chất giữ ẩm, cải thiện quá trình hydrat hóa, bổ sung độ ẩm cho da, điều tiết lượng bã nhờn và bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.
Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng nghệ mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời trong việc điều trị mụn, loại bỏ vết thâm và ngăn ngừa lão hóa. Có nhiều bằng chứng lâm sàng cho thấy nghệ không chỉ hiệu quả mà còn an toàn trong việc điều trị mụn ở một mức độ nhất định.
Dù chưa được đưa vào các hướng dẫn điều trị chính thức, nghệ có thể được xem là một phương pháp điều trị bổ trợ an toàn. Nếu đang đối mặt với tình trạng mụn nghiêm trọng hoặc có dấu hiệu trở nên tồi tệ hơn, nên tham khảo ý kiến của Bác sĩ Da liễu để nhận được phương pháp điều trị phù hợp nhất nhằm tránh những biến chứng không mong muốn như sẹo mụn.
Tài liệu tham khảo
- Chanda S, Ramachandra TV. “Phytochemical and pharmacological importance of turmeric (Curcuma longa): A review”. Research & Reviews: A Journal of Pharmacology, 9(1), 16-23
- Niranjan A, Prakash D. “Chemical constituents and biological activities of turmeric (Curcuma longa L.) – a review”. Journal of Food Science and Technology, 45(2), 109
- Sawant R, Godghate A. “Qualitative phytochemical screening of rhizomes of Curcuma longa Linn”. International Journal of Science, Environment and Technology, 2(4), 634-641
- Vaughn AR, Branum A, Sivamani RK. “Effects of turmeric (Curcuma longa) on skin health: a systematic review of the clinical evidence”. Phytotherapy Research, 30(8), 1243-1264
- Kocaadam B, Sanlier N. “Curcumin, an active component of turmeric (Curcuma longa), and its effects on health”. Critical reviews in food science and nutrition, 57(13), 2889-2895
- Liu CH, Huang HY. “In vitro anti-Propionibacterium activity by curcumin containing vesicle system”. Chemical and Pharmaceutical Bulletin, 61(4), 419-425
- Vollono L, Falconi M, et al. “Potential of curcumin in skin disorders”. Nutrients, 11(9), 2169
- Liu CH, Huang HY. “Antimicrobial activity of curcumin-loaded myristic acid microemulsions against Staphylococcus epidermidis“. Chemical and Pharmaceutical Bulletin, 60(9), 1118-1124
- Jyotirmayee B, Mahalik G. “A review on selected pharmacological activities of Curcuma longa L”. International Journal of Food Properties, 25(1), 1377-1398
- Barbalho SM, Sousa Gonzaga HF, et al. “Dermatological effects of Curcuma species: a systematic review”. Clinical and Experimental Dermatology, 46(5), 825-833
- Lalla JK, Nandedkar SY, et al. “Clinical trials of ayurvedic formulations in the treatment of acne vulgaris”. Journal of ethnopharmacology, 78(1), 99-102
- Jina K, Hyaekang K, et al. Synergistic antibacterial effects of probiotic lactic acid bacteria with Curcuma longa rhizome extract as synbiotic against Cutibacterium acnes. Applied Sciences, 10(24), 8955
- Sehgal VN, Verma P, et al. “Melasma: treatment strategy”. Journal of Cosmetic and Laser Therapy, 13(6), 265-279
- Koli DS, Mane AN, et al. “Formulation & evaluation of herbal anti-acne face wash”. World Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences, 5(6), 2001-2200
- Debjit Bhowmik C, Kumar KS, et al. “Turmeric: a herbal and traditional medicine”. Archives of applied science research, 1(2), 86-108
- Kaur CD, Saraf S. “Topical vesicular formulations of Curcuma longa extract on recuperating the ultraviolet radiation–damaged skin”. Journal of cosmetic dermatology, 10(4), 260-265
Bài viết này có hữu ích không?
Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết
