Cồn là một thành phần phổ biến trong các sản phẩm mỹ phẩm, từ sữa rửa mặt đến kem chống nắng. Tuy nhiên, nhiều người vẫn lo ngại về tác động của cồn đối với làn da, đặc biệt khi nói đến việc làm khô da, gây kích ứng. Vậy thực tế, cồn có thực sự là “kẻ thù” của làn da? Hãy cùng Doctor Acnes tìm hiểu rõ hơn về cồn trong mỹ phẩm, những lợi ích và rủi ro có thể gặp phải khi sử dụng sản phẩm chứa cồn, từ đó đưa ra lựa chọn chăm sóc da phù hợp nhất.
Các loại cồn phổ biến trong mỹ phẩm
Cồn (hay còn gọi là alcohol) là nhóm hợp chất hữu cơ có cấu trúc hóa học với một hoặc nhiều nhóm -OH. Trong mỹ phẩm, cồn được chia thành hai loại chính là cồn khô và cồn béo, mỗi loại có tính chất và tác dụng riêng.
Cồn khô (drying alcohol)
Cồn khô có đặc tính giống với cồn trong rượu bia, có chuỗi carbon ngắn và dễ bay hơi, có tác dụng sát khuẩn và hút ẩm. Các loại phổ biến trong mỹ phẩm bao gồm ethanol, ethyl alcohol, benzyl alcohol và isopropyl alcohol. Ethanol (hay denat alcohol) là loại cồn khô thường gặp nhất, đã được biến tính để không còn tác dụng gây say.
Cồn khô được sử dụng làm dung môi, chất bảo quản, giúp se cồi mụn và kiểm soát nhờn. Tuy nhiên, cồn khô có thể làm da căng, khô và dễ gây kích ứng, đặc biệt là với da nhạy cảm.
Cồn béo (fatty alcohol)
Cồn béo như cetyl alcohol, cetearyl alcohol, stearyl alcohol và myristyl alcohol, thường được sử dụng làm chất nhũ hóa, giúp kết hợp dầu và nước trong sản phẩm.
Khác với cồn khô, cồn béo có nhiều công dụng và an toàn hơn. Cồn béo có tính chất dưỡng ẩm, làm mềm và làm dịu da. Sản phẩm được dán nhãn “alcohol – free” có nghĩa là không chứa cồn khô nhưng vẫn có thể chứa cồn béo.
Cồn trong mỹ phẩm có hại cho da không?
Cồn khô như ethanol và denat alcohol, có thể gây khô da, mất nước và làm phá vỡ hàng rào bảo vệ da. Đây là nguyên nhân khiến cồn khô dễ gây kích ứng và viêm da ở những người có làn da nhạy cảm. Mặt khác, cồn béo như cetyl alcohol lại an toàn hơn, giúp dưỡng ẩm và làm mềm da nhưng nếu dùng quá liều cũng có thể gây tắc nghẽn nang lông và hình thành mụn.
Nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy cồn khô có thể gây tổn thương tế bào da và viêm, tuy nhiên trong thực tế, cồn bay hơi rất nhanh và không tồn tại trên da đủ lâu để gây hại như trong thử nghiệm. Nghiên cứu lâm sàng lại chỉ ra rằng cồn có thể gây kích ứng da, đặc biệt khi tiếp xúc với các sản phẩm chứa nồng độ cồn cao như nước rửa tay, nhưng nồng độ cồn trong mỹ phẩm thường thấp và ít gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.
Cồn khô có thể làm suy yếu hàng rào bảo vệ da, làm tăng nguy cơ mất nước và hấp thu chất độc. Tuy nhiên, khi được kết hợp với các thành phần dưỡng ẩm như glycerin, tác dụng khô da này có thể được giảm thiểu.
Nhìn chung, cồn trong mỹ phẩm không phải lúc nào cũng gây hại nhưng cần lựa chọn sản phẩm phù hợp với tình trạng da và nhu cầu sử dụng.
Vai trò của cồn trong mỹ phẩm
Cồn là một thành phần phổ biến trong mỹ phẩm với nhiều vai trò quan trọng như:
- Làm sạch da: trong một số loại toner, nước tẩy trang, cồn giúp loại bỏ dầu thừa, bụi bẩn và làm sạch lỗ chân lông. Đối với da dầu, sản phẩm chứa cồn giúp da khô thoáng và giảm tắc nghẽn nang lông, còn đối với da khô hoặc nhạy cảm, cồn có thể gây khô và kích ứng.
- Chất bảo quản: cồn có đặc tính sát khuẩn và thường được sử dụng như một chất bảo quản trong mỹ phẩm, đặc biệt là ethanol (từ 5 – 10% trong sản phẩm). Benzyl alcohol là loại cồn phổ biến nhất, ít gây kích ứng và có tác dụng kiềm khuẩn.
- Cải thiện kết cấu sản phẩm: cồn giúp làm nhẹ kết cấu sản phẩm, giảm cảm giác bết dính khi thoa lên da và cải thiện khả năng thẩm thấu. Một số cồn béo còn giúp ổn định sản phẩm bằng cách nhũ hóa, ngăn các thành phần dầu và nước tách rời.
- Tăng tính thấm của hoạt chất: da có lớp biểu bì dày, khiến các thành phần thân nước như vitamin C khó thẩm thấu. Cồn giúp tăng khả năng thấm của hoạt chất vào da nhờ tính thẩm thấu nhanh và sâu. Nó cũng hoạt động như dung môi, hòa tan và tăng nồng độ hoạt chất, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng.
Sử dụng mỹ phẩm chứa cồn như thế nào cho an toàn?
Cồn trong mỹ phẩm không hoàn toàn có hại nhưng cũng không an toàn tuyệt đối. Giống như bất kỳ thành phần nào trong mỹ phẩm, cồn cần được sử dụng đúng liều lượng, tần suất và lựa chọn sản phẩm phù hợp với từng loại da để tránh những phản ứng không mong muốn:
- Tùy thuộc vào tình trạng da
Với da nhạy cảm, tổn thương hoặc sau liệu pháp xâm lấn, không nên sử dụng mỹ phẩm chứa cồn để tránh kích ứng. Có thể kiểm tra bảng thành phần để ước lượng được liều lượng cồn trong sản phẩm, nếu cồn xuất hiện gần cuối danh sách, sản phẩm vẫn có thể sử dụng. Nếu cồn nằm trong 6 thành phần đầu tiên, người có da nhạy cảm nên tránh.
>>> Xem thêm: Phân biệt các loại da mặt, cách nhận biết và chăm sóc da đúng cách
- Tùy thuộc vào mục đích sử dụng
Cồn không xấu nhưng cũng có nguy cơ gây ra những tác dụng phụ. Với các sản phẩm như tẩy trang, sữa rửa mặt, không nhất thiết phải có cồn vì có nhiều sản phẩm không chứa cồn vẫn hiệu quả.
Tuy nhiên, đối với các sản phẩm trị mụn như BHA, có thể sử dụng sản phẩm chứa cồn vì cồn giúp tăng khả năng thấm sâu và hiệu quả điều trị. Khi sử dụng các sản phẩm chứa cồn, nhớ kết hợp với kem dưỡng ẩm để hạn chế tình trạng khô và kích ứng da.
Cồn là thành phần phổ biến trong mỹ phẩm, giúp thẩm thấu hoạt chất và cải thiện kết cấu sản phẩm. Tuy nhiên, cồn khô có thể gây kích ứng, trong khi cồn béo an toàn hơn. Nếu da nhạy cảm, hãy tránh cồn khô và dùng kèm dưỡng ẩm từ thương hiệu uy tín.
Nếu đang cần được tư vấn về sản phẩm chăm sóc da phù hợp, liên hệ Phòng khám Da liễu Doctor Acnes để được Bác sĩ tư vấn ngay hôm nay!
Tài liệu tham khảo
- “Alcohol in Skin Care: Is It Ever Okay?“. Everydayhealth
- Neuman, Manuela G, et al. “Ethanol signals for apoptosis in cultured skin cells“. Alcohol. 26.3 (2002): 179-190
- Dirk W Lachenmeier. “Safety evaluation of topical applications of ethanol on the skin and inside the oral cavity“. J Occup Med Toxicol. 2008;3:26.
- Lachenmeier DW. “Safety evaluation of topical applications of ethanol on the skin and inside the oral cavity“. J Occup Med Toxicol. 2008 Nov 13;3:26. doi: 10.1186/1745-6673-3-26
- Kampf G, Wigger-Alberti W, et al. “Emollients in a propanol-based hand rub can significantly decrease irritant contact dermatitis“. Contact Dermatitis. 2005 Dec;53(6):344-9. doi: 10.1111/j.0105-1873.2005.00727.x
Bài viết này có hữu ích không?
Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết
