Mụn không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn để lại hậu quả lâu dài như thâm hoặc sẹo. Thay vì chờ đến khi mụn xuất hiện rồi mới tìm cách điều trị, việc ngăn ngừa mụn từ sớm sẽ giúp duy trì làn da khỏe mạnh và hạn chế tối đa những tổn thương cho da. Dưới đây là 10 cách ngăn ngừa mụn hiệu quả, giúp kiểm soát dầu nhờn và thông thoáng lỗ chân lông theo khuyến nghị của Bác sĩ Da liễu.
Nguyên nhân hình thành mụn
Theo số liệu từ Cơ quan Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), có đến 95% người trong độ tuổi từ 11 – 30 gặp phải tình trạng mụn, đặc biệt phổ biến ở nam giới từ 16 – 19 tuổi và nữ giới từ 14 – 17 tuổi.
Sinh bệnh học chỉ ra rằng các yếu tố chính gây hình thành mụn trứng cá bao gồm sự gia tăng quá trình keratin hóa tại nang lông, tăng sản xuất bã nhờn, sự phát triển của vi khuẩn C. acnes cùng với các phản ứng viêm phức tạp liên quan đến cả hệ miễn dịch bẩm sinh và mắc phải. Ngoài ra, stress, chế độ ăn uống và yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng nguy cơ hình thành mụn.
10 cách ngăn ngừa mụn đơn giản và hiệu quả
Muốn ngăn ngừa mụn, việc quan trọng nhất là phải đảm bảo lỗ chân lông luôn được thông thoáng, vì lỗ chân lông bị bít tắc là nguyên nhân chính dẫn đến hình thành mụn. Áp dụng 10 thói quen chăm sóc da và lối sống lành mạnh dưới đây chính là phương pháp hữu hiệu để ngăn ngừa mụn và duy trì làn da khỏe mạnh:
Chọn sản phẩm chăm sóc da mỏng nhẹ
Sản phẩm dưỡng da có kết cấu quá đặc dễ gây nhờn rít làm tắc nghẽn lỗ chân lông, khiến da trở nên bóng nhờn và dễ nổi mụn. Để ngăn ngừa tình trạng bít tắc lỗ chân lông, nên ưu tiên sử dụng các sản phẩm có kết cấu mỏng nhẹ như gel, lotion hoặc sữa dưỡng giúp thẩm thấu nhanh vào da. Đồng thời, lựa chọn những sản phẩm có nhãn “non-comedogenic” (không gây mụn) cũng là giải pháp lý tưởng để bảo vệ làn da khỏi nguy cơ nổi mụn.
Không rửa mặt quá nhiều
Rửa mặt là bước quan trọng giúp loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa và vi khuẩn trên da, nhưng rửa mặt quá nhiều hoặc dùng sữa rửa mặt có hạt tẩy mạnh có thể phá hủy hàng rào bảo vệ da và khiến da càng tiết nhiều dầu hơn. Điều này không chỉ làm lỗ chân lông to ra mà còn khiến da dễ bị kích ứng và nổi mụn.
Nên rửa mặt 2 lần/ngày vào buổi sáng và buổi tối với sữa rửa mặt có độ pH từ 4.5 – 5.5 để duy trì độ ẩm tự nhiên và bảo vệ da.
Luôn tẩy trang kể cả khi không trang điểm
Dù không trang điểm, việc tẩy trang mỗi ngày vẫn rất quan trọng, đặc biệt với những người sử dụng kem chống nắng. Nếu không làm sạch kỹ, kem chống nắng, bụi bẩn và dầu thừa sẽ gây tắc nghẽn lỗ chân lông dẫn đến mụn. Nên áp dụng phương pháp làm sạch hai bước (double cleansing):
- Bước 1: dùng nước tẩy trang hoặc dầu tẩy trang để loại bỏ bụi bẩn và dầu nhờn trên da. Với da dầu, nước tẩy trang sẽ phù hợp hơn để tránh tình trạng bít tắc lỗ chân lông.
- Bước 2: rửa lại mặt bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn.
Dưỡng ẩm đầy đủ cho da dầu
Mọi loại da đều cần được dưỡng ẩm, đặc biệt là da dầu. Nhiều người nghĩ da dầu đã nhiều nhờn rồi thì không cần dưỡng ẩm, nhưng khi da thiếu ẩm, tuyến bã nhờn sẽ hoạt động mạnh hơn, gây tắc nghẽn lỗ chân lông và gây ra mụn. Nên chọn các loại dưỡng ẩm không gây bít tắc lỗ chân lông, có kết cấu nhẹ như gel hoặc lotion, để giữ ẩm cho da mà không gây nhờn rít.
Bổ sung các thành phần kiểm soát dầu vào quy trình chăm sóc da
Sử dụng các sản phẩm chứa thành phần kiểm soát dầu là cách hiệu quả giúp giảm nhờn. Dưới đây là một số thành phần quan trọng:
- BHA: có khả năng thẩm thấu sâu vào lỗ chân lông, giúp loại bỏ tế bào chết, dầu thừa và vi khuẩn. Nên bắt đầu với nồng độ thấp (1 – 2%) và sử dụng 1 – 2 lần/tuần, sau đó tăng dần nếu da không bị kích ứng. BHA ở nồng độ cao hơn (4%) chỉ nên sử dụng 1 – 2 lần/tuần để tránh kích ứng.
- Niacinamide: đây là một dẫn xuất của vitamin B3, giúp kiểm soát dầu nhờn, giảm viêm và làm sáng da. Sử dụng sản phẩm chứa 2 – 4% niacinamide không chỉ giúp giảm tiết dầu mà còn cải thiện sắc tố da và phục hồi hàng rào bảo vệ da.
- Retinoid: các dẫn xuất của vitamin A như retinol, tretinoin và adapalene giúp điều tiết bã nhờn và giảm mụn. Trong thời gian đầu sử dụng, da có thể bị đỏ và bong tróc nhẹ. Nên bắt đầu sử dụng retinoid với tần suất ban đầu là 2 – 3 lần/tuần để tránh kích ứng. Retinoid nên được sử dụng vào buổi tối vì tính chất nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, ngoại trừ adapalene.
Đắp mặt nạ đất sét
Mặt nạ đất sét giúp hấp thụ dầu thừa và làm sạch sâu lỗ chân lông, ngăn ngừa mụn hiệu quả. Nên đắp mặt nạ đất sét 1 – 2 lần/tuần để kiểm soát nhờn, thu nhỏ lỗ chân lông và làm sạch sâu, từ đó hạn chế mụn.
Hạn chế trang điểm
Trang điểm nhiều có thể làm bít tắc lỗ chân lông, dẫn đến mụn. Khi trang điểm, hãy chọn các sản phẩm không chứa dầu và luôn đảm bảo tẩy trang kỹ vào cuối ngày. Tránh dùng kem nền quá dày, vì nó có thể làm da không được “thở”.
Hạn chế sử dụng giấy thấm dầu
Mặc dù giấy thấm dầu giúp kiểm soát dầu tức thì, nhưng lạm dụng có thể làm da mất ẩm và khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn. Chỉ nên sử dụng giấy thấm dầu 1 – 2 lần/ngày để loại bỏ dầu thừa mà không làm mất cân bằng độ ẩm tự nhiên.
Chế độ ăn uống khoa học
Chế độ ăn uống ảnh hưởng lớn đến làn da. Tránh các thực phẩm có chỉ số đường huyết cao như đồ ngọt, tinh bột và sữa, vì chúng có thể kích thích sản xuất dầu và gây mụn. Thay vào đó, hãy bổ sung những thực phẩm tốt cho da như:
- Trái cây và rau xanh: chứa nhiều vitamin và chất chống oxy hóa giúp làm sạch da từ bên trong.
- Yến mạch, gạo lứt: giàu chất xơ, giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và giảm nguy cơ gây mụn.
- Thực phẩm giàu omega-3: cá hồi, quả óc chó, hạt chia giúp giảm viêm và kiểm soát dầu nhờn.
Sử dụng kem chống nắng
Kem chống nắng không chỉ bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV mà còn ngăn ngừa tình trạng lỗ chân lông to và mụn. Nên sử dụng kem chống nắng không chứa dầu, dạng gel hoặc sữa, với chỉ số SPF phù hợp. Luôn nhớ bôi kem chống nắng 20 phút trước khi ra ngoài và thoa lại sau mỗi 2 giờ nếu hoạt động ngoài trời nhiều.
Để duy trì làn da khỏe mạnh, việc ngăn ngừa mụn đóng vai trò quan trọng hàng đầu. Việc chăm sóc da đúng cách kết hợp với chế độ ăn uống và lối sống khoa học có thể giữ cho làn da luôn sạch mụn và rạng rỡ. Hãy kiên trì áp dụng các phương pháp trong bài viết này vào thói quen chăm sóc da hằng ngày để cảm nhận sự khác biệt. Nếu gặp phải các vấn đề về mụn, đừng ngần ngại liên hệ với Doctor Acnes để được các Bác sĩ Da liễu tư vấn và điều trị kịp thời.
Tài liệu tham khảo
- Davis EC, Callender VD. ”A review of acne in ethnic skin: pathogenesis, clinical manifestations, and management strategies“. J Clin Aesthet Dermatol. 2010;3(4):24-38
- “Acne: Overview“. American Academy of Dermatology
Bài viết này có hữu ích không?
Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết
