Kem trộn trị mụn có thực sự hiệu quả? 7 hậu quả khi sử dụng kem trộn

Kem trộn trị mụn thường được quảng cáo với khả năng mang lại làn da mịn màng, sáng đẹp chỉ sau vài ngày sử dụng. Sự hứa hẹn về hiệu quả tức thì đã khiến nhiều người sẵn sàng sử dụng mà không hề đắn đo. Nhưng liệu những loại kem trộn này có thực sự tốt như lời đồn? Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về kem trộn trị mụn và những rủi ro khi sử dụng.

Kem trộn là gì?

Kem trộn là loại kem tự chế hoặc sản xuất không chính thống, thường không có nhãn mác hay thông tin chi tiết về thành phần. Được pha trộn từ nhiều chất khác nhau, kem trộn thường hướng tới hiệu quả nhanh chóng trong việc làm trắng da, trị mụn hoặc giảm thâm nám.

Tuy nhiên, tỷ lệ các thành phần trong kem trộn thường dựa vào cảm tính và sở thích của người trộn, không theo một công thức chuẩn nào, dẫn đến những nguy cơ tiềm ẩn cho làn da.

Các thành phần chính thường gặp trong kem trộn bao gồm:

• Vitamin E: làm sáng da, trị thâm, trị nám, chống oxy hóa và dưỡng ẩm cho da.
• Aspirin: trong điều kiện nóng ẩm, aspirin có thể thuỷ phân thành acid acetic và acid salicylic (hay BHA) – một hoạt chất có tác dụng trị mụn, làm thông thoáng lỗ chân lông và loại bỏ tế bào chết trên da. Tuy nhiên, do có tính acid, BHA cũng có tác động bào mòn da.
• Arbutin hoặc hydroquinone: có tác dụng làm trắng da và làm mờ các vết thâm nám.
• Corticoid: đây chính là tác nhân gây phá hủy làn da nếu sử dụng trong thời gian dài, dẫn đến tình trạng da nhiễm corticoid.

Tại sao kem trộn mang lại hiệu quả trị mụn tức thì?

Bất chấp những cảnh báo về tác hại, nhiều người vẫn bị hấp dẫn bởi hiệu quả “thần tốc” của kem trộn. Chỉ sau vài ngày sử dụng, mụn viêm xẹp đi, làn da trở nên mịn màng và sáng hẳn lên. Sự thay đổi nhanh chóng này tạo cảm giác như cuối cùng đã tìm được “cứu tinh” cho làn da, nhất là khi những giải pháp khác dường như cần bỏ ra quá nhiều thời gian và chi phí.

Kem trộn mang lại hiệu quả tức thì chủ yếu nhờ các thành phần hoạt chất mạnh mẽ bên trong. Corticoid, một trong những thành phần chính, có khả năng chống viêm cực kỳ hiệu quả, giúp giảm sưng đỏ và làm xẹp mụn ngay lập tức. Tác động này khiến da trông mịn màng và không còn dấu vết của mụn chỉ sau vài ngày sử dụng.

Ngoài ra, các chất làm trắng như hydroquinone và arbutin trong kem trộn giúp làm mờ vết thâm nhanh chóng, khiến da sáng và đều màu hơn. BHA cũng góp phần tẩy tế bào chết, giúp bề mặt da trở nên mịn màng, căng bóng tức thì. Những hiệu ứng này khiến người dùng dễ bị lầm tưởng về hiệu quả thực sự của kem trộn.

Tuy nhiên, đằng sau hiệu quả “thần tốc” đó là những hậu quả nghiêm trọng mà kem trộn có thể gây ra cho làn da.

Hậu quả khôn lường của việc dùng kem trộn trị mụn

Việc sử dụng kem trộn có thể mang lại hiệu quả trị mụn nhanh chóng, nhưng cái giá phải trả cho làn da về lâu dài là vô cùng đắt. Dưới đây là những hậu quả phổ biến khi sử dụng kem trộn trị mụn:

• Gây tổn thương hàng rào bảo vệ da: corticoid trong kem trộn có thể làm mỏng da, phá vỡ hàng rào bảo vệ tự nhiên. Da trở nên nhạy cảm, dễ kích ứng và dễ bị tác động bởi môi trường bên ngoài. Lớp da mỏng manh này không còn khả năng ngăn chặn vi khuẩn, bụi bẩn và tia UV, dẫn đến tình trạng da ngày càng yếu đi.
• Gây nghiện da và lệ thuộc vào sản phẩm: khi sử dụng kem trộn trong thời gian dài, da có thể trở nên “nghiện” các thành phần như corticoid. Khi ngừng sử dụng, mụn có thể bùng phát trở lại nặng hơn trước, đi kèm với các triệu chứng như da đỏ, ngứa và bong tróc.
• Mụn bùng phát và nặng hơn: sau khi ngưng sử dụng kem trộn, làn da thường gặp phải tình trạng “bùng phát” mụn do tác động mạnh của corticoid trước đó. Điều này khiến việc điều trị mụn trở nên khó khăn hơn, và da cần thời gian dài để phục hồi.
• Nguy cơ nhiễm trùng da: kem trộn thường không đảm bảo quy trình sản xuất và vệ sinh an toàn, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng da. Việc sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể khiến da dễ bị vi khuẩn xâm nhập, gây nhiễm trùng và viêm nhiễm nặng.
• Gây rối loạn sắc tố da: các chất làm trắng da như hydroquinone nếu sử dụng không đúng cách có thể gây rối loạn sắc tố, làm da mất đi sự cân bằng tự nhiên. Điều này dẫn đến tình trạng da loang lổ, mất sắc tố hoặc xuất hiện các đốm nâu khó điều trị.
• Giãn mao mạch và đỏ da: việc lạm dụng corticoid trong kem trộn có thể gây giãn mao mạch dưới da, khiến da đỏ và nhạy cảm hơn. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây cảm giác khó chịu, nóng rát trên da.
• Tăng nguy cơ lão hóa sớm: kem trộn có thể làm mất đi collagen và elastin trong da, dẫn đến sự xuất hiện sớm của các dấu hiệu lão hóa như nếp nhăn, da chùng nhão và thiếu sức sống.

Cách nhận biết kem trộn

Việc nhận biết kem trộn không chỉ dựa vào thành phần mà còn cần quan sát kỹ bao bì, kết cấu và cách sản phẩm được quảng cáo. Dưới đây là một số dấu hiệu giúp nhận biết kem trộn dễ dàng:

• Dựa vào cảm quan: Kem trộn thường có kết cấu đặc, màu vàng hoặc hơi đục, và đôi khi có mùi chua nhẹ. Chất kem thường sánh mịn và dễ nhận biết qua cảm giác nén. 
• Bao bì đơn giản, không rõ ràng: kem trộn thường được đựng trong hũ nhựa hoặc lọ đơn giản, không có nhãn mác rõ ràng. Thông tin về nhà sản xuất, nơi sản xuất, hạn sử dụng thường không có hoặc rất mơ hồ.
  Tuy nhiên, hiện nay nhiều loại kem trộn đã được đóng gói trong bao bì sang trọng, bắt mắt như các sản phẩm “high-end”, khiến người dùng khó nhận biết. Điều này làm tăng nguy cơ mua nhầm kem trộn khi chỉ dựa vào bao bì. 
• Không có danh sách thành phần hoặc thông tin không đầy đủ: kem trộn thường không cung cấp thông tin cụ thể về thành phần. Thay vào đó, chỉ có những lời quảng cáo chung chung như “trị mụn”, “trị nám” hoặc “làm trắng nhanh”. Việc thiếu danh sách thành phần chi tiết là một dấu hiệu cảnh báo vì sản phẩm chính hãng luôn ghi rõ các thành phần cấu tạo.
• Hiệu quả nhanh chóng bất thường: nếu sản phẩm hứa hẹn làm trắng da hoặc giảm mụn chỉ trong vài ngày, đây là dấu hiệu đáng ngờ. Kem trộn thường chứa thành phần mạnh như corticoid, mang lại hiệu quả tức thì nhưng chỉ là tạm thời và tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Ngược lại, mỹ phẩm chính hãng chứa các thành phần an toàn với liều lượng đạt quy định, và cần khoảng 4 – 6 tuần hoặc lâu hơn để thấy hiệu quả rõ rệt.

Cách chăm sóc da và điều trị mụn hiệu quả

Sử dụng sản phẩm được kiểm định

• Chọn sản phẩm có thành phần an toàn và rõ ràng: ưu tiên lựa chọn sản phẩm có hoạt chất trị mụn từ các thương hiệu uy tín, đã được kiểm định bởi các tổ chức y tế. Sản phẩm nên chứa các thành phần an toàn và hiệu quả như BHA, AHA, benzoyl peroxide, niacinamide và retinoid. Đọc kỹ nhãn sản phẩm để kiểm tra danh sách thành phần, đảm bảo tránh những chất gây hại như corticoid hoặc các chất không rõ nguồn gốc.
• Sử dụng dược mỹ phẩm: các sản phẩm kết hợp giữa mỹ phẩm và dược phẩm đã được nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng, đảm bảo an toàn cho làn da.

Chăm sóc da chuẩn y khoa

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến mụn phát triển hoặc trở nên nghiêm trọng hơn là do quy trình chăm sóc da chưa đúng cách. Để cải thiện tình trạng mụn, cần tuân thủ quy trình chăm sóc da chuẩn y khoa với các bước cơ bản:

• Tẩy trang: dù có trang điểm hay không, tẩy trang là bước quan trọng để loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa và lớp kem chống nắng tích tụ trên da. Nên sử dụng nước tẩy trang dịu nhẹ phù hợp với da mụn.
• Rửa mặt: sử dụng sữa rửa mặt dịu nhẹ, có độ pH từ 4.5 – 5.5 để làm sạch da mà không làm mất đi độ ẩm tự nhiên. Rửa mặt 2 lần/ngày vào buổi sáng và tối để giữ da luôn sạch thoáng.
• Tẩy tế bào chết: thực hiện 1 – 2 lần/tuần bằng sản phẩm chứa AHA hoặc BHA giúp loại bỏ tế bào chết, làm sạch lỗ chân lông và ngăn ngừa mụn. Tuy nhiên, không nên tẩy tế bào chết quá nhiều vì có thể gây kích ứng da.
• Dưỡng ẩm: sử dụng kem dưỡng ẩm không chứa dầu và không gây bít tắc lỗ chân lông để giữ ẩm cho da, ngăn ngừa tình trạng da khô và kích thích tiết dầu thừa.
• Sản phẩm đặc trị: sử dụng các sản phẩm đặc trị như serum chứa benzoyl peroxide, retinoid, hoặc acid salicylic theo hướng dẫn của Bác sĩ Da liễu để tăng cường hiệu quả trong việc kiểm soát mụn.
• Bảo vệ da: thoa kem chống nắng hằng ngày với SPF từ 30 trở lên để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV, giúp ngăn ngừa mụn và lão hóa da. Lưu ý chọn kem chống nắng không chứa dầu, không gây bít tắc lỗ chân lông.

>>> Xem thêm: Quy trình các bước skincare cho da mụn chuẩn y khoa

Tham khảo ý kiến Bác sĩ Da liễu

Nếu tình trạng mụn không cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà hoặc tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn, xuất hiện mụn viêm, mụn nang, việc thăm khám tại các Bệnh viện hoặc Phòng khám Da liễu uy tín là rất cần thiết, giúp tránh tình trạng sử dụng sai sản phẩm hoặc điều trị không đúng cách, gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn.

Bác sĩ Da liễu sẽ chẩn đoán loại mụn và mức độ nghiêm trọng, sau đó đưa ra phác đồ điều trị cá thể hóa. Các phương pháp có thể bao gồm sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc nội tiết để kiểm soát mụn từ bên trong, kết hợp với liệu pháp laser, ánh sáng, lăn kim, quang động học hay mesotherapy… để tối ưu hiệu quả. 

Trong suốt quá trình điều trị, Bác sĩ sẽ theo dõi sát sao phản ứng của da, điều chỉnh liệu trình và phương pháp điều trị để đảm bảo hiệu quả tối ưu và giảm thiểu nguy cơ tái phát mụn.

Kem trộn trị mụn có thể mang lại hiệu quả “thần tốc”, nhưng đi kèm theo đó là những hệ lụy nghiêm trọng cho làn da. Để điều trị mụn an toàn và đạt kết quả bền vững, hãy lựa chọn các phương pháp đã được kiểm chứng và tư vấn bởi Bác sĩ Da liễu. Đừng để những lời hứa về “hiệu quả tức thì” khiến bạn đánh đổi sức khỏe làn da của mình. Nếu đang gặp các vấn đề về mụn, hãy liên hệ với Doctor Acnes để được tư vấn và điều trị kịp thời nhé!

Tài liệu tham khảo

1. Decker, A., Graber E. “Over-the-counter Acne Treatments: A Review“. The Journal of clinical and aesthetic dermatology. 2012 May;5(5):32–40
2. Kragballe K. “Topical corticosteroids: mechanisms of action“. Acta Derm Venereol Suppl (Stockh). 1989;151:7-10; discussion 47-52
3. “Topical Corticosteroids“. NIH
4. Drake L. “Guidelines of care for the use of topical glucocorticosteroids. American Academy of Dermatology“. Journal of the American Academy of Dermatology. 1996 Oct;35(4):615-9

Bài viết này có hữu ích không?

Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết

Submit Rating

Điểm trung bình 5 / 5. Lượt đánh giá 1