Mụn là vấn đề da liễu phổ biến, thường đi kèm với viêm và thâm mụn. Vitamin C, với khả năng giảm viêm và làm sáng da, đã trở thành thành phần quen thuộc trong các sản phẩm chăm sóc da và thực phẩm chức năng. Vậy liệu uống vitamin C có trị mụn không? Bài viết này Doctor Acnes sẽ cung cấp thông tin chi tiết về tác dụng của vitamin C đường uống đối với làn da mụn.
Vitamin C là gì?
Vitamin C, hay còn gọi là acid ascorbic, được phát hiện và chiết xuất bởi nhà nghiên cứu Albert Szent Gyorgyi vào năm 1928.
Là một trong 13 vitamin thiết yếu, vitamin C tan trong nước và đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp collagen, L-carnitine và các chất dẫn truyền thần kinh, giúp hình thành và tái tạo tế bào. Ngoài ra, vitamin C còn là chất chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi tác hại của gốc tự do, giúp ngăn ngừa các bệnh tim mạch, ung thư và nhiều bệnh lý khác.
Cơ thể không thể tự sản xuất vitamin C, vì vậy cần bổ sung qua chế độ ăn uống. Trái cây và rau củ là nguồn cung cấp vitamin C tốt nhất, đặc biệt là các loại trái cây có múi, cà chua, khoai tây, ớt đỏ và xanh, kiwi, bông cải xanh, dâu tây và dưa đỏ. Để giữ lại hàm lượng vitamin C cao nhất, nên ăn các thực phẩm này tươi, vì nấu chín hoặc bảo quản lâu sẽ làm giảm hiệu quả.
Tác dụng của vitamin C với làn da
Vitamin C không chỉ mang lại lợi ích cho sức khỏe tổng thể mà còn có nhiều tác dụng tuyệt vời cho làn da, bao gồm:
- Kháng viêm
Vitamin C giúp giảm viêm bằng cách ức chế sự sản xuất các phân tử gây viêm như cytokine và prostaglandin, đồng thời thúc đẩy sản xuất các phân tử chống viêm như interferon, từ đó làm giảm phản ứng viêm trên da.
- Bảo vệ da khỏi tác động của tia UV
Vitamin C hoạt động như một chất chống oxy hóa hiệu quả, trung hòa các gốc tự do do tia UV tạo thành. Nhờ vậy, vitamin C ngăn ngừa những tác dụng có hại của tia UV và bảo vệ làn da.
- Cải thiện nếp nhăn, trẻ hóa làn da
Collagen là protein quan trọng trong cấu trúc da, đặc biệt chiếm 70% cấu trúc lớp hạ bì, giúp duy trì độ săn chắc và đàn hồi. Vitamin C là yếu tố then chốt trong việc sản sinh và ổn định sợi collagen, từ đó giảm thiểu sự hình thành nếp nhăn, giúp da luôn căng mịn và trẻ trung.
- Cải thiện các vết thâm, sạm trên da
Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, cơ thể sẽ tăng cường sản xuất melanin – sắc tố tạo nên màu da, để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV. Tuy nhiên, sự sản sinh melanin quá mức sẽ gây ra tình trạng thâm, sạm da.
Vitamin C ức chế enzyme tyrosinase – enzyme đóng vai trò chuyển đổi acid amin tyrosine thành melanin. Vì vậy, bổ sung vitamin C thường xuyên sẽ giúp làm mờ vết thâm, giúp da sáng và đều màu hơn.
Uống vitamin C có trị mụn không?
Vitamin C đường uống có thể hỗ trợ trong việc điều trị mụn nhưng không phải là phương pháp chuyên sâu. Có rất ít nghiên cứu về hiệu quả của vitamin C đường uống trong việc trị mụn. Tuy nhiên, vitamin C đường uống có thể hỗ trợ giảm mụn thông qua một số cơ chế sau:
- Giảm viêm: vitamin C giúp giảm sưng viêm do mụn viêm bằng cách chống lại các gốc tự do và giảm tác động của các chất gây viêm do vi khuẩn C. acnes sản sinh.
- Thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương: vitamin C kích thích sản xuất collagen, hỗ trợ tái tạo mô da và làm lành các tổn thương do mụn, giúp giảm nguy cơ hình thành sẹo xấu.
- Giảm thâm mụn: sau khi điều trị mụn viêm, vitamin C có thể cải thiện tình trạng thâm mụn (tăng sắc tố sau viêm), làm sáng da và rút ngắn thời gian phục hồi.
Dù không thể trực tiếp trị mụn, vitamin C đường uống có thể giúp giảm viêm, hỗ trợ làn da phục hồi nhanh chóng và cải thiện thâm mụn, từ đó giúp quá trình điều trị mụn đạt hiệu quả tốt hơn.
Một số dạng bào chế vitamin C đường uống thông dụng
- Vitamin C dạng viên sủi
Viên sủi vitamin C dễ sử dụng, hòa tan nhanh trong nước giúp hấp thu nhanh vào máu, tiện lợi mang theo và có hương vị thơm ngon.
Tuy nhiên, sau khi hòa tan, vitamin C dễ bị oxy hóa nên cần dùng ngay. Một số sản phẩm viên sủi có thể chứa lượng đường và muối cao, không thích hợp cho người tiểu đường hoặc cao huyết áp.
- Vitamin C dạng viên nang hoặc viên nén
Viên nang hoặc viên nén vitamin C không có mùi vị, dễ bảo quản và thuận tiện mang theo. Tuy nhiên, viên có hàm lượng vitamin C cao thường có kích thước lớn, có thể gây khó nuốt.
Liều lượng và cách sử dụng vitamin C
Đối với người trưởng thành khỏe mạnh, liều vitamin C khuyến nghị hằng ngày là 75mg cho nữ giới và 90mg cho nam giới. Các đối tượng đặc biệt có thể cần liều cao hơn như người hút thuốc và phụ nữ mang thai (85mg/ngày), phụ nữ cho con bú (120mg/ngày).
Vitamin C đường uống được cơ thể hấp thu tốt nhất qua lớp biểu bì da, với mức độ hấp thu từ 6 – 64mg/100g trọng lượng mô. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, nồng độ vitamin C trong lớp biểu bì tăng gấp đôi khi bổ sung 3g vitamin C/ngày trong 6 tuần, một liều lượng cao hơn nhiều so với khuyến nghị hằng ngày và đạt được độ bão hòa huyết tương nhanh chóng. Tuy nhiên, việc sử dụng liều cao này thường không khả thi trong thực tế lâm sàng.
Một số nghiên cứu cũng cho thấy liều vitamin C cao có thể cải thiện sức khỏe làn da. Ví dụ, uống 1000mg vitamin C mỗi ngày trong 12 tuần giúp làm sáng da, giảm thâm và nếp nhăn. Trong khi đó, liều 500mg/ngày trong 16 tuần cũng có thể giúp làm sáng da và cải thiện sắc tố.
Vitamin C đường uống tuy có hiệu quả kháng viêm sâu bên dưới da nhưng hiệu quả điều trị mụn và cải thiện da sẽ thấp hơn so với vitamin C bôi ngoài da. Tuy nhiên, sử dụng vitamin C dạng uống giúp tránh các tác dụng phụ như kích ứng da và bùng phát mụn.
Xem thêm các bài viết liên quan
Một số lưu ý khi sử dụng vitamin C đường uống?
Vitamin C tan trong nước nên sẽ được thải trừ chủ yếu qua thận, vì vậy cần thận trọng ở người suy thận hoặc đang sử dụng thuốc khác cũng đào thải qua thận. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến của Bác sĩ hoặc Dược sĩ trước khi sử dụng.
Một số tác dụng phụ thường gặp:
- Đỏ da, cảm giác nóng hoặc đỏ bừng da.
- Đau đầu.
- Buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy.
- Cảm giác mệt mỏi.
Không nên sử dụng quá 2000mg vitamin C mỗi ngày, vì có thể gây quá liều và xuất hiện nhiều tác dụng phụ. Mặc dù hiếm gặp nhưng việc sử dụng vitamin C liều cao trong thời gian dài có thể tăng nguy cơ mắc chứng tăng oxalat niệu – tình trạng acid oxalic tăng bài tiết qua nước tiểu, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
Mặc dù chưa có nhiều bằng chứng lâm sàng về việc điều trị mụn, việc bổ sung vitamin C hằng ngày mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe và làn da, như giảm viêm, thúc đẩy lành mụn nhanh chóng và hạn chế thâm mụn, đồng thời giúp da căng mịn, đàn hồi.
Nếu tình trạng mụn không cải thiện và ảnh hưởng đến sự tự tin của bạn, hãy liên hệ ngay Doctor Acnes qua hotline 07 0838 0878 để được Bác sĩ Da liễu tư vấn phương pháp phù hợp với tình trạng da nhé!
Tài liệu tham khảo
- “Vitamin C“. NIH
- “Acne“. NIH
- “The Roles of Vitamin C in Skin Health“. NIH
- “Ascorbic acid“. Medscape
Bài viết này có hữu ích không?
Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết
