Điện di là một phương pháp giúp đưa dưỡng chất vào trong da hiệu quả hơn so với cách bôi thoa thông thường. Trong thẩm mỹ da liễu, các ứng dụng phổ biến của phương pháp điện di hiện nay bao gồm điện di vitamin C trắng sáng da, điện di polynucleotide phục hồi cấu trúc da và điện di tinh chất đặc trị mụn. Hãy cùng Doctor Acnes tìm hiểu rõ hơn về cơ chế điện di phục hồi da trong bài viết dưới đây.
Phương pháp điện di trong thẩm mỹ da
Nguyên lý hoạt động
Điện di – iontophoresis hay còn gọi là điện chuyển ion là kỹ thuật ứng dụng công nghệ vật lý vào điều trị da liễu. Điện di trong thẩm mỹ da là phương pháp sử dụng dòng điện cường độ thấp (thường < 0.5mA/cm²) để vận chuyển phân tử thuốc ở dạng ion hoặc ở dạng không phân ly vào da, dựa trên hai cơ chế hoạt động chính là di chuyển điện (electromigration) và thẩm thấu điện (electro-osmosis). Cơ chế tương ứng với phương pháp điện di hoặc thẩm thấu điện phụ thuộc chủ yếu vào các tính chất hóa lý của các phân tử và độ phân cực của dòng điện áp dụng.
- Di chuyển điện (electromigration)
Sự di chuyển điện là sự chuyển động của các ion trên da dưới tác động trực tiếp của điện trường dựa trên nguyên lý các điện tích cùng dấu đẩy nhau. Do đó, hoạt chất tích điện âm bị đẩy vào da dưới cực âm, tương tự như vậy việc vận chuyển hoạt chất tích điện dương xảy ra dưới cực dương.
- Thẩm thấu điện (electro-osmosis)
Trong thẩm thấu điện, một dòng chất lỏng lớn, còn được gọi là dòng dung môi, được điều khiển bởi sự chênh lệch điện thế trên một màng tích điện. Điện trường làm cho các ion của màng tích điện di chuyển về phía điện cực tích điện trái dấu so với ion, mang theo các phân tử nước trong quá trình này. Điều này dẫn đến một dòng dung môi mang theo các phân tử thuốc trung tính cũng như tích điện theo cùng một hướng. Cơ chế hoạt động này cực kỳ hữu ích trong trường hợp các phân tử thuốc trung tính thân nước và/hoặc có kích thước lớn, chẳng hạn như peptide và protein nhỏ.
Hướng của dòng di chuyển này phụ thuộc vào điện tích trong màng sinh học. Ở da, vì điểm đẳng điện (pI) của da người là khoảng 4 – 4.5, thấp hơn độ pH trong điều kiện sinh lý, nên da sẽ tích điện âm. Do đó, dòng dung môi sẽ được định hướng từ cực dương đến cực âm, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển thuốc tích điện dương.
Hình trên thể hiện quá trình điện di (iontophoresis) với hoạt chất tích điện dương (D+) di chuyển dưới cực dương, trong khi hoạt chất tích điện âm (D-) di chuyển dưới cực âm. Mũi tên màu đỏ và màu xanh tương ứng thể hiện sự di chuyển điện cực dương và cực âm. Mũi tên màu tím tượng trưng cho hiện tượng thẩm thấu điện.
Các tinh chất điện di phục hồi da phổ biến hiện nay
Điện di phục hồi da ngày càng được ứng dụng rộng rãi vì khả năng áp dụng được với các thành phần dưỡng chất khác nhau, bao gồm:
- Peptide: là thành phần chính kích thích sản sinh collagen, giúp da đàn hồi và trẻ hóa.
- Exosome: có tác dụng phục hồi da bằng cách tăng tạo mạch, tái tạo mô, thúc đẩy quá trình lành thương cũng như kích thích tăng sinh collagen, đồng thời tác động điều hòa phản ứng viêm và hoạt động tăng sinh của chất nền ngoại bào, giảm nguy cơ tạo thành sẹo xấu.
- Vitamin B5 (panthenol): dưỡng ẩm, làm dịu da và giảm dầu thừa.
- Vitamin B3 (niacinamide): chống oxy hóa, sửa chữa DNA và giảm sự tác động của tia UV.
- Kẽm: bảo vệ và tái tạo collagen, duy trì cấu trúc da, có chức năng như hàng rào bảo vệ da.
- Tế bào gốc: kích thích tăng sinh collagen, làm săn chắc và trẻ hóa da.
- Hyaluronic acid (HA): có khả năng giữ nước gấp 500 – 1000 lần trọng lượng của nó, làm đầy nếp nhăn và cấp ẩm cho da.
- Polynucleotide: là các đoạn DNA có khả năng kích thích quá trình tái tạo và phục hồi tế bào da, giúp làm mờ nếp nhăn, cải thiện độ đàn hồi và phục hồi da sau tổn thương.
Lợi ích và hiệu quả của điện di trong việc phục hồi da
Đây là phương pháp có nhiều ưu điểm như không xâm lấn, không gây tổn thương da, không cần nhiều thời gian nghỉ dưỡng do điện di là phương pháp không cần tiêm chích hay phẫu thuật, phù hợp với nhiều loại da, kể cả da nhạy cảm.
Thông thường, để một dưỡng chất thẩm thấu qua da, lý tưởng nhất là nó nên có tính thân dầu với trọng lượng phân tử dưới 500 Dalton. Các phân tử lớn và thân nước như peptide và polysaccharide không thể vượt qua rào cản này. Phương pháp điện di có khả năng đưa các dưỡng chất thân nước và/hoặc phân tử lớn vào sâu dưới lớp biểu bì với tốc độ giải phóng dưỡng chất nhanh kèm với liều lượng được kiểm soát. Một nghiên cứu bởi Kalluri và cộng sự (2011) cho thấy rằng phương pháp điện di có khả năng giúp các phân tử có trọng lượng lên đến 15.000 Dalton hấp thu qua da một cách vượt bậc.
Ngoài ra, tùy thuộc vào các đặc tính của phân tử, việc sử dụng với mục đích trị liệu toàn thân cũng có thể đạt được mà không cần qua quá trình chuyển hóa lần đầu tại gan như đường uống.
Các vấn đề da phù hợp với điện di phục hồi
Da mụn và sẹo mụn
Điện di phục hồi hỗ trợ điều trị da mụn và sẹo bằng cách đưa các dưỡng chất như:
- Vitamin B3: giúp giảm viêm và tăng cường khả năng tự phục hồi của da.
- Peptide: giúp hỗ trợ tái tạo da và tăng cường độ đàn hồi.
- Hyaluronic acid: làm dịu da, thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào.
Lưu ý rằng điện di phục hồi bằng các dưỡng chất trên chỉ góp phần hỗ trợ làm mờ sẹo và ngăn ngừa mụn tái phát.
Da stress oxy hóa
Stress oxy hóa là tình trạng gây ra nhiều vấn đề cho da như sạm màu, mất độ đàn hồi và xuất hiện nếp nhăn. Những yếu tố chính gây ra stress oxy hóa bao gồm tia UV từ ánh nắng mặt trời, ô nhiễm môi trường, hút thuốc lá và căng thẳng.
Điện di phục hồi là một phương pháp hiệu quả để giải quyết tình trạng stress oxy hóa của da. Quá trình này giúp các dưỡng chất thẩm thấu sâu hơn vào da, trung hòa các gốc tự do gây hại, từ đó giảm thiểu tổn thương do stress oxy hóa. Đồng thời, phương pháp này còn kích thích quá trình tái tạo tế bào, giúp cải thiện độ đàn hồi, giảm nếp nhăn, làm sáng da, làm mờ các vết sạm, mang lại làn da tươi trẻ và rạng rỡ hơn.
Da lão hóa
Khi con người già đi, lượng collagen trong da giảm dần, thường bắt đầu vào cuối tuổi 20. Đây là thời điểm các dấu hiệu lão hóa như mất đàn hồi, da chảy xệ và nếp nhăn bắt đầu xuất hiện.
Collagen là chìa khóa giữ cho da mịn màng, sáng bóng tự nhiên và ổn định cấu trúc da. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu lâm sàng, việc uống thực phẩm bổ sung hay bôi kem dưỡng da mặt được quảng cáo là giàu collagen đều không mang lại hiệu quả cao. Khi tiêu thụ qua đường ăn uống, collagen bị phân hủy thành acid amin trong hệ tiêu hóa và không có bằng chứng cho thấy các acid amin này sẽ tái tạo thành collagen có lợi cho da.
Đối với kem dưỡng da chứa các chất chống lão hóa như hyaluronic acid, vitamin C hay collagen, việc vận chuyển dưỡng chất vào sâu trong da gặp khó khăn do kích thước phân tử quá lớn không thể thẩm thấu qua lớp biểu bì. Phương pháp điện di phục hồi khắc phục nhược điểm này bằng cách đưa các phân tử này vào sâu trong da, nơi chúng có thể phát huy tác dụng tối ưu, cải thiện độ đàn hồi và giảm các dấu hiệu lão hóa hiệu quả hơn.
Da nhiễm corticoid
Điện di phục hồi cho da nhiễm corticoid là một phương pháp hiệu quả để tái tạo và làm dịu làn da bị tổn thương. Khi da nhiễm corticoid, hàng rào bảo vệ da suy yếu, dẫn đến viêm nhiễm và mỏng yếu. Điện di phục hồi giúp đưa các dưỡng chất như vitamin C, hyaluronic acid, peptide hoặc multivitamin vào sâu trong da, giúp tăng cường tái tạo tế bào và phục hồi hàng rào bảo vệ da. Phương pháp này giúp da hấp thu dưỡng chất tốt hơn, giảm viêm và kích thích sản sinh collagen, làm da săn chắc và khỏe mạnh hơn.
Quy trình điện di phục hồi da tại Doctor Acnes
Tại Phòng khám Doctor Acnes, điện di phục hồi da sẽ được chỉ định bởi Bác sĩ Da liễu và được thực hiện bởi các kỹ thuật viên đã được đào tạo về phương pháp này.
Điện di phục hồi da sẽ được thực hiện tuần tự theo những bước sau:
- Bước 1: thăm khám với Bác sĩ Da liễu để được chỉ định điện di với các tinh chất điện di phù hợp với từng tình trạng da.
- Bước 2: làm sạch da mặt và xông hơi.
- Bước 3: tiến hành điện di phục hồi da với các tinh chất được Bác sĩ Da liễu chỉ định bằng máy điện di Smart Cool đã được tiệt khuẩn theo chuẩn y khoa.
- Bước 4: chiếu ánh sáng xanh và thoa kem chống nắng (ban ngày).
Xem thêm các bài viết liên quan
Các lưu ý khi lựa chọn điện di để phục hồi da
Trước khi thực hiện
Trước khi quyết định sử dụng phương pháp điện di, nên tham khảo ý kiến của Bác sĩ Da liễu để đảm bảo rằng phương pháp này phù hợp với tình trạng da và mong muốn của khách hàng.
Lựa chọn đúng cơ sở điều trị da uy tín, Bác sĩ Da liễu và đội ngũ kỹ thuật viên có chuyên môn cao để được chỉ định hoạt chất và tần suất điện di phù hợp cho từng tình trạng da là yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả của liệu pháp điện di.
Trong khi thực hiện
Trong quá trình thực hiện, nếu khách hàng cảm thấy bất kỳ khó chịu nào như đau rát, kích ứng hoặc không thoải mái, khách hàng nên lập tức thông báo cho kỹ thuật viên. Việc này sẽ giúp kỹ thuật viên điều chỉnh quy trình điện di để phù hợp với cảm giác và tình trạng da của từng người.
Đồng thời, việc thông báo sớm về bất kỳ biểu hiện không mong muốn nào cũng giúp đảm bảo an toàn và hiệu quả của quá trình điều trị.
Sau khi thực hiện
Sau khi thực hiện liệu pháp điện di, việc sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp với loại da của khách hàng là quan trọng để duy trì và tăng cường hiệu quả của liệu pháp. Hãy tuân thủ hướng dẫn chăm sóc da sau điện di mà Bác sĩ Da liễu cung cấp để đảm bảo da được nuôi dưỡng và phục hồi một cách tối ưu.
Bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời là một phần quan trọng của việc duy trì sức khỏe làn da. Sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên hằng ngày giúp bảo vệ da khỏi tác động của tia UVA và UVB, từ đó ngăn chặn sự tổn thương và lão hóa da do ánh nắng mặt trời.
Đồng thời hãy theo dõi tình trạng da sau quá trình điện di để nhận biết bất kỳ dấu hiệu hay vấn đề nào có thể xảy ra. Nếu phát hiện bất kỳ biểu hiện bất thường nào trên da sau điện di, hãy thông báo cho Bác sĩ Da liễu ngay lập tức để nhận được sự hỗ trợ và tư vấn phù hợp.
Cần lưu ý rằng hiệu quả của liệu pháp điện di có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng da và cơ địa của mỗi người. Do đó, việc tuân thủ đúng các hướng dẫn và chăm sóc da đều đặn là chìa khóa để đạt được kết quả tốt nhất từ liệu pháp điện di.
Tóm lại, điện di là một phương pháp hiệu quả và an toàn, được các Bác sĩ Da liễu tin tưởng sử dụng thường xuyên. Tuy nhiên, để đảm bảo kết quả tốt nhất, hãy đến các Phòng khám Da liễu uy tín như Doctor Acnes. Tại đây, Bác sĩ sẽ chỉ định dưỡng chất phù hợp với tình trạng da và kỹ thuật viên tay nghề cao sẽ thực hiện cùng sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng.
Tài liệu tham khảo
- Liatsopoulou A, Varvaresou A, et al. “Iontophoresis in dermal delivery: A review of applications in dermato-cosmetic and aesthetic sciences“. Int J Cosmet Sci. 2023 Apr;45(2):117-132. doi: 10.1111/ics.12824
- Bakshi P, Vora D, et al. “Iontophoretic skin delivery systems: Success and failures“. Int J Pharm. 2020 Aug 30;586:119584. doi: 10.1016/j.ijpharm.2020.119584
- Roustit M, Blaise S, Cracowski JL. “Trials and tribulations of skin iontophoresis in therapeutics“. Br J Clin Pharmacol. 2014 Jan;77(1):63-71. doi: 10.1111/bcp.12128