Tinh dầu tràm trà đã trở thành một trong những giải pháp thiên nhiên hiệu quả nhất trong việc trị mụn nhờ khả năng kháng khuẩn, chống viêm mạnh mẽ. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa công dụng này mà không gây kích ứng da, việc sử dụng đúng cách là vô cùng quan trọng. Trong bài viết này, Doctor Acnes sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng tinh dầu tràm trà để trị mụn hiệu quả, mang lại làn da sạch mụn, mịn màng.
Tổng quan về tinh dầu tràm trà
Tinh dầu tràm trà (tea tree oil) là tinh dầu chiết xuất từ lá và cành của cây Melaleuca alternifolia, một loài cây đặc hữu của Australia thuộc họ Sim. Mỗi năm, Australia sản xuất được khoảng 1000 tấn tinh dầu tràm trà, 90% trong số đó dành cho xuất khẩu.
Hiện nay, tinh dầu tràm trà được dùng phổ biến trong ngành công nghiệp thực phẩm, mỹ phẩm và dược phẩm vì có đặc tính kháng khuẩn, chống oxy hóa, kháng viêm và chống ung thư.
Thành phần chính trong tinh dầu tràm trà là các tinh dầu nhóm monoterpen. Trong tinh dầu tràm trà có thể tìm thấy 10 loại monoterpen và 5 loại sesquiterpen khác nhau.
Theo tiêu chuẩn ISO 4730:2017, tinh dầu tràm trà phải chứa ít nhất 35% terpinen-4-ol là monoterpen chính mang lại hoạt tính kháng khuẩn và không quá 10% 1,8-cineole được cho là monoterpen có thể gây kích ứng. Trên thị trường ưa chuộng loại tinh dầu tràm trà với hàm lượng terpinen-4-ol cao nhất có thể (trên 38%) và chứa ít 1,8-cineole nhất có thể (dưới 3%).
Công dụng của tinh dầu tràm trà
Nhờ các đặc tính kháng nấm, kháng khuẩn, kháng viêm, tinh dầu tràm trà được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp dược phẩm và mỹ phẩm. Dưới đây là một số công dụng của tinh dầu tràm trà:
- Trị gàu: tinh dầu tràm trà có đặc tính kháng nấm hiệu quả trước Pityrosporum ovale, loài nấm men có liên quan tới gàu trên da đầu. Sử dụng dầu gội chứa tinh dầu tràm trà trong 4 tuần cho thấy có hiệu quả trong việc điều trị gàu.
- Chấy rận: tinh dầu tràm trà có hiệu quả trong việc tiêu diệt chấy rận cũng như trứng chấy rận. Ở nồng độ 1%, tinh dầu tràm trà tiêu diệt 100% chấy sau 30 phút.
- Bệnh ghẻ: với đặc tính trị ghẻ, tinh dầu tràm trà 5% có thể sử dụng để điều trị bệnh ghẻ với hiệu quả tương đương các sản phẩm trị ghẻ thông dụng như permethrin 5% hay ivermectin.
- Nấm da chân: bôi kem chứa tinh dầu tràm trà trong 1 tháng có thể làm giảm triệu chứng do nấm da chân gây ra nhờ khả năng kháng nấm hiệu quả.
- Côn trùng cắn: với công dụng kháng khuẩn, kháng viêm, tinh dầu tràm trà có thể được dùng để làm dịu vết đau, ngăn ngừa nhiễm trùng ở vị trí côn trùng cắn.
- Nấm móng: bôi dung dịch 100% tinh dầu tràm trà lên vùng nhiễm nấm 2 lần mỗi ngày trong 6 tháng có thể điều trị dứt điểm nấm móng cho 20% số người áp dụng. Phương pháp này có thể cải thiện triệu chứng và làm đẹp cho móng đối với 2/3 người áp dụng sau 3 – 6 tháng.
- Trị mụn: với đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm, tinh dầu tràm trà có khả năng dùng để điều trị mụn mức độ nhẹ hoặc trung bình.
- Chất bảo quản cho trái cây và rau củ: nhờ tác dụng chống oxy hóa và kháng khuẩn, tinh dầu tràm trà còn có thể được dùng trong công nghiệp thực phẩm để làm chất bảo quản cho trái cây và rau củ sau khi thu hái.
Tinh dầu tràm trà có dùng trị mụn được không?
Tinh dầu tràm trà đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc trị mụn nhờ đặc tính kiềm dầu, kháng khuẩn, kháng viêm mạnh mẽ. Theo Hướng dẫn điều trị mụn của Học viện Da liễu Hoa Kỳ năm 2016, tinh dầu tràm trà được khuyến nghị như một liệu pháp tự nhiên trong việc kiểm soát mụn.
Nhiều nghiên cứu cho thấy tinh dầu tràm trà có khả năng kiểm soát mụn, đặc biệt là mụn viêm, thông qua việc tiêu diệt các vi khuẩn gây mụn như P. acnes và một số chủng vi khuẩn khác.
Tinh dầu tràm trà thường được tìm thấy trong các sản phẩm trị mụn như sữa tắm, toner, sữa rửa mặt, mặt nạ và gel chấm mụn. Ngoài ra, dầu tràm trà có thể kết hợp với các hoạt chất trị mụn khác như salicylic acid, benzoyl peroxide, azelaic acid và glycolic acid để tăng hiệu quả.
Một số nghiên cứu cụ thể đã chỉ ra rằng:
- Sử dụng tinh dầu tràm trà 5% mang lại hiệu quả tương đương với benzoyl peroxide 5% trong việc giảm mụn viêm và không viêm, tuy nhiên ít gây kích ứng da hơn.
- Lotion chứa 2% tinh dầu tràm trà cho thấy hiệu quả cao hơn so với kẽm sulfat 5% trong điều trị mụn mủ.
- Kết hợp tinh dầu tràm trà với nha đam và keo ong giúp giảm mụn và sẹo sau 15 – 30 ngày điều trị.
- Sữa rửa mặt và gel chứa tinh dầu tràm trà giúp giảm đáng kể số lượng mụn ở mức độ nhẹ đến trung bình sau 4 – 12 tuần sử dụng.
Tuy nhiên, tác dụng của tinh dầu tràm trà chủ yếu thể hiện rõ trên mụn nhẹ và trung bình. Đối với mụn nặng hơn như mụn nang hoặc mụn bọc, cần được thăm khám và điều trị chuyên sâu bởi Bác sĩ Da liễu để đảm bảo hiệu quả và tránh biến chứng.
4 cách sử dụng tinh dầu tràm trà trị mụn
Tinh dầu tràm trà có thể sử dụng trong các sản phẩm có sẵn hoặc tự pha chế tại nhà với tinh dầu nguyên chất. Dưới đây là các cách dùng dễ dàng và hiệu quả:
Sử dụng sản phẩm có chứa tinh dầu tràm trà
Mua các loại mỹ phẩm như sữa tắm, sữa rửa mặt, toner, gel chấm mụn, mặt nạ có chứa tinh dầu tràm trà từ nhà thuốc hoặc cửa hàng mỹ phẩm và sử dụng theo hướng dẫn từ nhà sản xuất.
Bôi lên da tinh dầu tràm trà pha loãng
Tinh dầu tràm trà nguyên chất cần được pha loãng trước khi sử dụng để tránh kích ứng. Dưới đây là các cách pha chế và sử dụng:
- Pha loãng tinh dầu tràm trà với dầu dừa hoặc dầu jojoba theo tỷ lệ 1:6.
- Kiểm tra kích ứng bằng cách thoa hỗn hợp lên da tay trước khi dùng trên mặt. Nếu không có vấn đề gì về kích ứng, thực hiện tiếp tục các bước tiếp theo.
- Rửa mặt với sữa rửa mặt và nhẹ nhàng lau khô bằng khăn.
- Nếu dùng để điều trị các nốt mụn, dùng bông tẩy trang chấm nhẹ tinh dầu đã pha lên các nốt mụn. Nếu dùng để ngừa mụn, dùng bông tẩy trang xoa đều tinh dầu lên khắp vùng mặt, tránh vùng môi và mắt.
- Chờ tinh dầu thấm vào da, bôi kem dưỡng ẩm để kết thúc.
Xông mặt bằng tinh dầu tràm trà
- Nhỏ vài giọt tinh dầu tràm trà vào tô nước nóng sau đó trùm khăn lên đầu để giữ hơi nước bốc lên.
- Xông khoảng 10 – 15 phút cho đến khi hơi nước bốc lên hết, sau đó dùng khăn mềm thấm nước trên mặt.
- Chờ khoảng 5 phút rồi rửa lại bằng nước sạch.
- Bôi kem dưỡng ẩm để kết thúc.
Lưu ý trước khi xông cần tẩy trang, rửa mặt thật sạch để có hiệu quả xông tốt nhất.
Pha tinh dầu tràm trà vào nước tắm
Pha tinh dầu vào bồn tắm chứa nước ấm, sau đó ngâm mình để trị mụn toàn cơ thể.
Lưu ý khi sử dụng tinh dầu tràm bôi lên da ở dạng mỹ phẩm hay tự pha chế, cần thực hiện 2 lần mỗi ngày ít nhất 12 tuần để thấy được sự cải thiện làn da. Sau 12 tuần, nếu không có hiệu quả, cần gặp Bác sĩ Da liễu để được tư vấn tiếp tục sử dụng hay chuyển sang phương pháp khác.
Tác dụng phụ và một số lưu ý khi sử dụng tinh dầu tràm trà
Tinh dầu tràm trà tương đối an toàn khi sử dụng ngoài da. Tuy nhiên, ở một số ít người, tinh dầu tràm trà có thể gây kích ứng da và phù nề. Ở người đang bị mụn, có thể gặp phải tình trạng khô da, châm chích, ngứa ngáy, nóng đỏ da. Nên ngừng sử dụng tinh dầu tràm trà nếu gặp phải tình trạng kích ứng trên.
Lộ trình sử dụng tinh dầu tràm trà tối thiểu là 12 tuần để đánh giá hiệu quả trị mụn. Nếu sau thời gian này vẫn không thấy kết quả, cần cân nhắc các phương pháp điều trị khác phù hợp hơn. Khi đó, nên thăm khám tại các Bệnh viện hoặc Phòng khám Da liễu uy tín, nơi Bác sĩ Da liễu sẽ tư vấn và đưa ra những phương pháp điều trị tối ưu, hiệu quả hơn cho tình trạng da.
Một số lưu ý khi sử dụng tinh dầu tràm trà:
- Tránh xa tầm tay của trẻ em do tinh dầu tràm trà gây độc khi uống phải.
- Mua sản phẩm tại nơi uy tín, tránh mua phải hàng giả, kém chất lượng.
- Không được uống tinh dầu tràm trà vì có thể gây lú lẫn, phát ban, chóng mặt, choáng váng, thậm chí hôn mê.
- Không bôi tinh dầu nguyên chất lên da mặt, nên pha loãng và kiểm tra kích ứng trước khi sử dụng.
- Tránh để tinh dầu rơi vào mắt, có thể gây tổn thương thị lực.
- Nếu đang sử dụng retinol hay benzoyl peroxide để trị mụn, dùng thêm tinh dầu tràm trà có thể tăng nguy cơ kích ứng.
Tinh dầu tràm trà là sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên đã được sử dụng từ lâu đời, có khả năng kháng khuẩn, kháng viêm và được sử dụng rộng rãi trong điều trị mụn. Tuy nhiên, nếu sau 12 tuần sử dụng mà không thấy cải thiện, hãy liên hệ Doctor Acnes để được Bác sĩ Da liễu tư vấn các phương pháp điều trị tốt hơn, giúp làn da sớm phục hồi và khỏe mạnh!
Tài liệu tham khảo
- Ahmad S, Afsana, Popli H. “A review on efficacy and tolerability of tea tree oil for acne“. Journal of Drug Delivery and Therapeutics. 2019; 9(3):609-612
- Carson CF, Hammer KA, Riley TV. “Melaleuca alternifolia (Tea Tree) oil: a review of antimicrobial and other medicinal properties“. Clin Microbiol Rev. 2006 Jan;19(1):50-62
- Ingrid B Bassett, Ross St C Barnetson, Debra L Pannowitz. “A comparative study of tea-tree oil versus benzoyl peroxide in the treatment of acne“. Med. J. Aust. 1990 Oct; 153(8):455-458
- Malhi HK, Tu J, et al. “Tea tree oil gel for mild to moderate acne; a 12-week uncontrolled, open-label phase II pilot study“. Australas J Dermatol. 2017 Aug;58(3):205-210
- Nascimento T, Gomes D, et al. “Tea Tree Oil: Properties and the Therapeutic Approach to Acne—A Review“. Antioxidants. 2023; 12(6):1264
Bài viết này có hữu ích không?
Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết
