Các vấn đề thuộc về sức khỏe làn da bao gồm mụn, sẹo rỗ, thâm mụn, sắc tố da hay viêm da, kích ứng da… tuy không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng có thể làm cho cả hai giới nam và nữ mất đi sự tự tin vốn có của mình. Như một nhu cầu tất yếu, các biện pháp và địa chỉ làm đẹp ngày càng được mọi người quan tâm.
Thường khi nói về địa chỉ làm đẹp người ta hay nghĩ ngay đến spa nhưng thời gian gần đây một vài mô hình mới xuất hiện và ngày càng trở nên thịnh hành trong lĩnh vực này, đó chính là skincare clinic và Phòng khám Da liễu. Vậy skincare clinic, Phòng khám Da liễu hay spa – đâu là lựa chọn đáng tin cậy để mọi người gởi gắm sức khỏe và thẩm mỹ làn da.
Spa là gì?
Spa là viết tắt của từ tiếng La Tinh “sanitas per aqua”, tức là “sức khỏe nhờ nước”. Thời trung cổ, thuật ngữ “spa” được hiểu là cách trị bệnh bằng hơi nước và nước khoáng thiên nhiên.
Niềm tin vào công dụng chữa bệnh bằng nước khoáng rất phổ biến ở châu Âu và Nhật Bản, nơi mà các thị trấn spa hoặc khu nghĩ dưỡng spa thường cung cấp các liệu pháp chăm sóc sức khỏe bằng nước khoáng, còn được gọi là liệu pháp tắm hơi.
Ngoài cách hiểu trên, nhiều người còn cho rằng thuật ngữ “spa” không phải là một từ viết tắt. Nó là tên một thành phố của Bỉ – nơi nổi tiếng với nước khoáng chứa nhiều đặc tính có lợi cho sức khỏe.
Ngày nay, spa được định nghĩa là một lĩnh vực chăm sóc, phục hồi sức khỏe và sắc đẹp cho con người. Nó bao gồm các liệu pháp massage thư giãn, bấm huyệt và điều hòa khí huyết, đào thải độc tố, thanh lọc cơ thể bằng các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên.
Một spa đúng tiêu chuẩn phải đáp ứng đủ các giác quan của con người. Khi bước vào một spa, tai cảm nhận những thanh âm thiên nhiên và nhạc trị liệu chuyên nhiệp; mũi ngửi thấy hương thơm từ tinh dầu và mùi hoa cỏ; mắt thấy những cảnh vật thiên nhiên nhẹ nhàng, thư giãn; miệng được thưởng thức những loại trà hoa riêng biệt. Có thể nói spa là nơi giúp khách hàng cảm nhận sự đổi mới và thư giãn của tâm trí, tinh thần, cơ thể và các giác quan.
Trong những năm gần đây, do nhu cầu làm đẹp tăng cao nên các spa “mọc lên như nấm” nhưng điều bất cập tại Việt Nam hiện nay là mặc dù spa không phải là nơi được các cơ quan quản lý y tế cấp phép để điều trị các bệnh về da, tức có chức năng khám chữa bệnh da liễu nhưng các spa vẫn thi nhau quảng cáo và truyền thông về vấn đề này.
Nên biết rằng spa cũng không được cấp phép để thực hiện bất kỳ một phương pháp điều trị có xâm lấn nào (tức là các phương pháp có gây chảy máu như dùng kim tiêm để lấy nhân mụn, bóc tách sẹo hay tiêm meso, tiêm filler, các loại laser bóc tách…). Hầu hết các spa không có sự hiện diện của các Bác sĩ có chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh da liễu mà chỉ có những người tự nhận là chuyên gia làm đẹp tư vấn và điều trị cho khách hàng.
Có một thực tế là chuyên môn của Bác sĩ Da liễu hiện nay đang bị chính các cơ sở làm đẹp “bỏ rơi”. Các spa hay thẩm mỹ viện chỉ chú trọng vào các yếu tố dịch vụ và cơ sở vật chất. Họ cạnh tranh nhau về máy móc, công nghệ thay vì tập trung vào tay nghề chuyên môn mà quên rằng máy móc không thể giúp họ có được chỉ định điều trị đúng cho các bệnh lý của làn da.
Việc này được hiểu như trị bệnh mà không rõ về bệnh lý, không biết nguyên nhân gây ra bệnh là gì nên làm sao có được hướng điều trị phù hợp. Ngoài vấn đề giảm chi phí nhằm tăng tính cạnh tranh, còn có một lý do nữa khiến các cơ sở làm đẹp hiện nay bỏ quên vai trò chuyên môn của các Bác sĩ Da liễu đó chính là nếu chỉ điều trị theo chuyên môn y học thì không thể vẽ vời để moi tiền từ khách hàng.
Rất nhiều spa dù không có Bác sĩ hành nghề vẫn ra sức quảng cáo và thực hiện hàng loạt các phương pháp xâm lấn da như lăn kim hay laser bất chấp các nguy cơ có thể gây ra cho khách hàng vì các quy trình điều trị có xâm lấn tại spa không được thẩm định bởi các cơ quan y tế để đảm bảo tránh khỏi lây nhiễm chéo giữa các khách hàng.
Đó là chưa kể các biến chứng có thể xảy ra như bỏng da, nhiễm trùng, sẹo hay u hạt. Cũng cần lưu ý, những mỹ phẩm tại các spa thường không rõ nguồn gốc xuất xứ hoặc là sản phẩm tự pha chế, ẩn chứa nhiều nguy cơ gây nhiễm corticoid khi sử dụng.
Bản thân khách hàng giữa “ma trận” quảng cáo cũng rất khó nhận diện được đâu là địa chỉ được cấp phép và có chức năng khám chữa bệnh khi gặp phải các vấn đề như mụn, sẹo, thâm, nám… Một lý do nữa khiến spa vẫn là lựa chọn của nhiều người vì nhiều vấn đề về da liễu thường gặp như mụn hay kích ứng da thường không được nhiều người nhận thức là một loại “bệnh” để nghĩ đến vai trò của người Bác sĩ mà cho rằng trị mụn thì chỉ cần lấy nhân mụn là khỏi nên thường đi spa để trị mụn.
Hậu quả là không ít người rơi vào cảnh “tiền mất tật mang” vì có rất nhiều bệnh nhân sau thời gian đi làm đẹp da ở spa thì da chẳng những không đẹp hơn mà còn trở nên yếu hơn, mỏng hơn, trở nên dễ kích ứng hơn, thậm chí bị bội nhiễm vi khuẩn. Nặng nhất, bệnh nhân có thể bị hoại tử da.
Phòng khám Da liễu là gì?
Theo quy định của các cơ quan quản lý y tế Việt Nam, Phòng khám Da liễu là cơ sở có chức năng thăm khám và chữa trị các bệnh lý về da. Phòng khám Da liễu phải có Bác sĩ Da liễu có chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh da liễu thường trực có mặt để thăm khám, tư vấn và trị liệu cho khách hàng. Đặc biệt, hoạt động của Phòng khám Da liễu phải được Sở Y tế cấp phép trong lĩnh vực khám và điều trị các bệnh về da.
Trước tiên, cần hiểu rằng vì sao chỉ có các cơ sở được cơ quan quản lý y tế cấp phép hoạt động như bệnh viện, phòng khám mới được phép chữa trị các bệnh lý về da. Thẩm mỹ da liễu trong y học không đơn thuần là việc chăm sóc da thông thường mà còn là chẩn đoán và điều trị các nguyên nhân bệnh sinh gây ra các tình trạng bệnh lý của da.
Thông qua quá trình đào tạo tại các trường Đại học Y khoa, Bác sĩ Da liễu là người có đầy đủ kiến thức về sinh lý và bệnh học của làn da để có thể xác định đúng loại bệnh, nguyên nhân bệnh sinh và phương pháp điều trị thích hợp theo hướng cá thể hóa theo tình trạng da của từng người, đồng thời phải tuân thủ đúng các hướng dẫn điều trị da liễu hiện hành. Có thể nói vai trò của Bác sĩ Da liễu là cực kì quan trọng trong việc điều trị các bệnh lý của da.
Phòng khám Da liễu thường có quy mô và hình thức vận hành giống như một bệnh viện chuyên khoa thu nhỏ, tức bệnh nhân được khám bệnh, chẩn đoán bởi Bác sĩ và được nhận phiếu khám, phiếu chỉ định cho thuốc và các liệu trình chăm sóc da rất rõ ràng, nhờ đó bệnh nhân biết được rõ mình uống thuốc gì cũng như mình sẽ thực hiện liệu trình điều trị da gì.
Phòng khám Da liễu cũng thường có nhà thuốc bên trong khuôn viên để giúp khách hàng có thể mua được các dược mỹ phẩm và thuốc theo chỉ định của Bác sĩ một cách thuận tiện và an tâm về nguồn gốc sản phẩm nhất.
Một mô hình khác của Phòng khám Da liễu và rất thịnh hành hiện nay trên thị trường thẩm mỹ chính là mô hình skincare clinic. Skincare clinic cũng chính là Phòng khám Da liễu theo phương diện quản lý y tế (trực tiếp quản lý với Sở Y tế các tỉnh và thành phố) tuy nhiên mô hình skincare clinic thường giống như một medical spa tức spa y học.
Skincare clinic vẫn có Bác sĩ Da liễu hành nghề tuy nhiên việc kê toa thường không được tổ chức theo mô hình của một cơ sở khám chữa bệnh, tức bệnh nhân vẫn được khám và tư vấn bởi Bác sĩ nhưng lại thường không có toa thuốc và phương thức điều trị một cách rõ ràng.
Thêm vào đó, hiện nay tồn tại nhiều spa nhưng “đội lốt” skincare clinic bằng cách trưng bảng hiệu “clinic & spa” nhưng không có giấy phép hoạt động của Sở Y tế hoặc vẫn đăng ký là Phòng khám Da liễu nhưng Bác sĩ có chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh da liễu không có mặt để thăm khám và điều trị cho khách hàng.
Do đó, cần tìm hiểu kỹ thông tin về giấy phép hoạt động, phạm vi khám chữa bệnh, đội ngũ Bác sĩ Da liễu khi muốn tìm nơi điều trị các vấn đề về da, đặc biệt khi cần thực hiện các liệu trình có xâm lấn hay các liệu trình tiềm ẩn nhiều nguy cơ như laser hay filler.
Lý do nên chọn Phòng khám Da liễu hay skincare clinic thay vì các spa khi cần điều trị các vấn đề về da
- Các spa không được các cơ quan quản lý y tế cấp phép khám và chữa các bệnh liên quan đến da.
- Các spa thường không có đội ngũ Bác sĩ Da liễu thực hành y khoa thường xuyên. Hầu hết các cơ sở này chỉ có những người tự nhận là chuyên gia để tư vấn và điều trị cho khách hàng.
- Liệu trình thẩm mỹ tại các spa thường giống nhau cho tất cả mọi người mà không được cá thể hóa cho từng tình trạng da và bệnh sử khác nhau.
- Những mỹ phẩm tại spa thường không rõ nguồn gốc xuất xứ (thường là sản phẩm tự pha chế) ẩn chứa nhiều nguy cơ gây nhiễm corticoid khi sử dụng.
- Các quy trình điều trị có xâm lấn tại spa không được thẩm định bởi các cơ quan y tế để đảm bảo không gây ra tình trạng lây nhiễm chéo giữa các khách hàng.
- Đặc biệt trong điều trị mụn, các spa cũng không kê đơn thuốc cho khách hàng. Do đó, không thể hoàn thiện mô hình điều trị đa mô thức bao gồm các các công nghệ vật lý và hóa học và điều trị nội khoa để đạt kết quả điều trị mụn nhanh chóng. Việc điều trị mụn không đúng cách làm tình trạng bệnh kéo dài và ngày càng nghiêm trọng.
Mong rằng các thông tin trên đây đã mang đến cho tất cả mọi người các kiến thức hữu ích để có thể sàng lọc thông tin và lựa chọn cho mình các địa chỉ có chuyên môn và phạm vi hoạt động phù hợp khi cần điều trị các vấn đề về da liễu. Chúc cho mọi người đều có sự lựa chọn đúng đắn để có được làn da như mong đợi.