Trong hàng tỷ năm qua ánh sáng mặt trời giúp duy trì sự sống trên trái đất nhưng kèm theo đó là nhiều tia bức xạ khác nhau được phát ra, trong đó chiếm một lượng lớn là tia hồng ngoại. Mặc dù được ứng dụng trong điều trị một số tình trạng da thông qua liệu pháp ánh sáng nhưng việc tiếp xúc nhiều với tia hồng ngoại vẫn có thể gây hại cho làn da, hình thành các gốc oxy hóa hay làm da lão hóa sớm. Bài viết sau đây sẽ cung cấp thêm thông tin về tia hồng ngoại cũng như các sản phẩm giúp chúng ta có thể bảo vệ làn da khỏi tác động có hại của nó.
Tia hồng ngoại là gì?
Bức xạ hồng ngoại (IR) bao gồm các bước sóng từ 760 nm đến 1 mm và được chia thành ba vùng có bước sóng tăng dần, IR-A (760 – 1400 nm), IR-B (1400 – 3000 nm) và IR-C (3000 nm – 1 mm). Báo cáo cho rằng IR-A có thể xuyên qua các lớp biểu bì và hạ bì cũng như đến các mô dưới da mà không làm tăng nhiệt độ da đáng kể, trong khi đó IR-B và IR-C được hấp thụ chủ yếu ở các lớp biểu bì và làm nóng da.
Gần một nửa năng lượng đến từ mặt trời cung cấp cho bề mặt trái đất đều nằm dưới dạng hồng ngoại, nên việc tiếp xúc với ánh sáng hàng ngày sẽ có tác dụng sinh học đáng kể trên da người.
Nhiệt là một dạng năng lượng có thể nhận thấy ngay sau khi da tiếp xúc với bức xạ hồng ngoại, điều này dẫn đến nhiệt độ da tăng lên và có thể lên tới hơn 40°C khi chiếu tia hồng ngoại trực tiếp.
Có bằng chứng lâm sàng chỉ ra rằng da người tiếp xúc với nhiệt lâu dài có thể gây ra những thay đổi. Bệnh ngoài da gọi là ban đỏ do tiếp xúc với nhiệt độ cao thường xuyên. Tình trạng này diễn ra ở lớp hạ bì tương tự như tình trạng lão hóa da do ánh sáng.
Ngoài ra các nghiên cứu báo cáo cũng cho thấy IR có thể cải thiện khả năng hồi phục của da bị thương, giảm đau, cứng khớp, mệt mỏi do viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, tăng cường liệu pháp quang động, điều trị các rối loạn nhãn khoa, thần kinh và tâm thần, đồng thời kích thích sự phát triển của tế bào gốc trung mô và tế bào gốc tim.
Tác dụng của tia hồng ngoại với làn da
Mặc dù tiếp xúc với tia hồng ngoại (IR) đã được chứng minh có liên quan đến sự hình thành ung thư da do ánh sáng, tia hồng ngoại cũng được chứng minh có khả năng bảo vệ da chống lại tác động có hại từ tia tử ngoại (UV) nếu da được tiếp xúc với tia hồng ngoại trước khi tiếp xúc với tia UV thông qua quá trình được gọi là phòng ngừa ánh sáng. Do đó, biện pháp này có thể được sử dụng làm tiền xử lý ở những bệnh nhân bị phát ban do ánh sáng hoặc những người có làn da nhạy cảm với ánh sáng trước khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Tia hồng ngoại (IR) cũng đã được nghiên cứu như một phương pháp điều trị trong việc đảo ngược quá trình lão hóa da do ánh sáng (phục hồi da qua ánh sáng). Lão hóa da do ánh sáng thể hiện lâm sàng thông qua tình trạng tăng sắc tố dạng đốm, nếp nhăn, mất độ đàn hồi da và bề mặt da không đồng đều.
Điều này xảy ra chủ yếu do sự tổn thương của mô liên kết biểu bì. Từ gần 50 năm nay, người ta đã biết rằng việc tiếp xúc với năng lượng thấp với các bước sóng nhìn thấy được và tia hồng ngoại gần có lợi cho con người thông qua việc thúc đẩy các quá trình chữa bệnh.
Liệu pháp ánh sáng năng lượng thấp (low level laser therapy – LLLT) đã được báo cáo trong hàng nghìn bài báo được bình duyệt từ năm 1968. Cơ chế của LLLT là khiến cho các tế bào hoặc mô tiếp xúc với ánh sáng đỏ và tia hồng ngoại gần ở mức độ thấp. Quá trình này được gọi là ”mức độ thấp” vì mật độ năng lượng hoặc công suất được sử dụng thấp so với các hình thức trị liệu bằng laser khác như cắt và làm đông mô bằng nhiệt năng.
Tia hồng ngoại ở cường độ thấp và không tạo nhiệt đã được chỉ ra là có khả năng kích thích quá trình lành vết thương, thúc đẩy mọc tóc, thậm chí là giảm đau và viêm.
Tác động tiêu cực của tia hồng ngoại tới làn da
Các nghiên cứu trực tiếp đánh giá những tác động có hại của tia hồng ngoại trên sức khỏe con người hiện còn hạn chế. Tuy nhiên một số ít bằng chứng cho thấy tia hồng ngoại cũng có thể đóng vai trò trong việc tăng cường quá trình gây ung thư da. Tác động có nhiều giả thuyết củng cố nhất khi tiếp xúc lâu dài với tia IR là việc hình thành tình trạng hội chứng ban đỏ do nhiệt.
Tình trạng này được cho là do tác động nhiệt của tia IR chứ không phải do tác động trực tiếp của IR. Mặc dù việc loại bỏ nguồn nhiệt thường mang lại tiên lượng tốt cho tình trạng da này, việc tiếp xúc kéo dài có thể dẫn đến những thay đổi tương tự như bệnh dày sừng do ánh sáng.
Quá trình lão hóa do ánh sáng diễn ra dưới tác động liên tục của tia tử ngoại, đặc trưng bởi sự gia tăng nếp nhăn da, da bị chảy xệ và tình trạng da không đồng đều về màu sắc hoặc kết cấu. Trong khi bước sóng được nghiên cứu nhiều nhất liên quan đến quá trình này là UVA và UVB, tia hồng ngoại ngày càng được xem xét nhiều hơn về vai trò của nó.
Nhiều bằng chứng gần đây cho thấy rằng tia hồng ngoại và nhiệt có thể gây ra quá trình lão hóa da sớm, tương tự như tia UV. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tia hồng ngoại trong khoảng từ 760 đến 1000 nm đóng vai trò trong quá trình lão hóa da do ánh sáng và ung thư da của da người.
Điều này cho thấy tia hồng ngoại và nhiệt là các kích thích vật lý quan trọng có thể gây ra quá trình lão hóa trên da người. Do đó, ngoài việc sử dụng kem chống nắng để ngăn chặn tác động của tia tử ngoại, cần phát triển các chiến lược mới để ngăn ngừa quá trình lão hóa da do tác động của tia hồng ngoại và nhiệt một cách toàn diện hơn.
Ngoài ra sự hình thành lượng lớn các gốc oxy hóa của tia IR-A có thể làm giảm đáng kể hàm lượng chất chống oxy hóa trong cơ thể người. Da chỉ nên tiếp xúc với tia IR-A từ thấp đến vừa để tránh hỏng mô và lão hóa da. Tác động nhiệt do tia hồng ngoại gây ra có thể gây bệnh lý cho da. Khi nhiệt độ da vượt quá 39°C trong quá trình tiếp xúc với tia hồng ngoại, nó có thể gây ra việc tạo ra các gốc oxy hóa và tác động bệnh lý thông qua sự thay đổi về tính toàn vẹn cấu trúc do việc kích thích enzym trong da.
Top kem chống nắng có tác dụng bảo vệ làn da khỏi tia hồng ngoại
Do nguồn chủ yếu của tia hồng ngoại là đến từ ánh sáng mặt trời, do đó việc tiếp xúc với nó thông qua các hoạt động thường ngày là không thể tránh khỏi. Vì vậy việc sử dụng các sản phẩm có tác dụng bảo vệ làn da trước những nguy cơ tiếp xúc với tia hồng ngoại là rất quan trọng. Sau đây sẽ là một số sản phẩm chống nắng có tác dụng bảo vệ làn da cho bạn.
Gel chống nắng Heliocare 360 Mineral Tolerance Fluid Sunscreen Sensitive and Intolerant Skin SPF 50
Chiết xuất lá dương xỉ Polypodium leucotomos có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, chống UAV, UVB, HEVis, IR-A, làm chậm quá trình lão hóa da. 100% màng lọc khoáng chất gồm titanium dioxide + kẽm oxid có tác dụng bảo vệ da khỏi UVA/UVB, tia hồng ngoại và ánh sáng xanh.
Cùng với thành phần niacinamide có tác dụng tăng cường hàng rào bảo vệ, dưỡng ẩm tối ưu cho da. Sản phẩm kem chống nắng chuyên dùng cho da nhạy cảm, thành phần lành tính, dịu nhẹ và an toàn, giúp hỗ trợ tái tạo và phục hồi tổn thương do ánh sáng.
Kem chống nắng BABE Super Fluid Matificante Matifiant SPF 50 (50ml)
Babe Super Fluid Mattifying Sunscreen SPF 50 là kem chống nắng đa năng với khả năng kiểm soát dầu hiệu quả và bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV. Ngoài ra với khả năng bảo vệ quang phổ rộng, kem chống nắng BABE còn giúp làn da tránh khỏi các tác động có hại từ ánh sáng xanh và tia hồng ngoại IR-A. Sản phẩm không gây nhờn rít, thích hợp cho da dầu và hỗn hợp. Sử dụng hàng ngày để có làn da mịn màng, rạng rỡ và khỏe mạnh.
Kem chống nắng phổ rộng MartiDerm The Originals Proteos Screen SPF50+ Fluid Cream
Kem chống nắng đến từ MartiDerm The Originals Proteos Screen SPF50+ phù hợp với người hay tiếp xúc với các ánh sáng xanh từ màn hình máy tính hoặc các thiết bị điện tử, tham gia các hoạt động thể thao ngoài trời, bơi lội.
Đây là loại kem chống nắng dạng lỏng dễ hấp thụ với chỉ số SPF 50+ giúp ngăn ngừa và sửa chữa các dấu hiệu lão hóa da sớm. Sản phẩm cung cấp màng lọc chống nắng phổ rộng chống lại các tia UVA, UVB, IR (hồng ngoại), ánh sáng xanh.
Sự kết hợp của proteoglycan, phức hợp spectrum complex, phức hợp hyaluronic acid & silicon complex giúp giữ cho làn da trẻ trung, tươi tắn và đều màu. Kết cấu dạng cream-to-powder độc đáo mang lại cảm giác mượt mà, mỏng nhẹ tựa “vô hình” trên da và phù hợp cho mọi loại da.
>>> Xem thêm sản phẩm chi tiết tại đây
Tia hồng ngoại là một bức xạ được cung cấp với nguồn phát chính là mặt trời. Với một lượng lớn tia hồng ngoại mà trái đất đón nhận hàng ngày thì việc tiếp xúc với nó là điều khó thể tránh khỏi. Điều này sẽ gây nên các tác dụng sinh học đáng kể trên da người. Mặc dù có những ứng dụng của tia hồng ngoại vào y học để điều trị các bệnh da liễu đã thể hiện được những mặt lợi ích của loại bức xạ này nhưng việc tiếp xúc với nó trong thời gian lâu có thể gây hại cho làn da. Vậy nên để tránh việc phải tiếp xúc quá nhiều với tia hồng ngoại, nên sử dụng các loại kem chống nắng thích hợp để bảo vệ làn da tránh tổn thương.
Tài liệu tham khảo
- “Effects of Infrared Radiation and Heat on Human Skin Aging in vivo“. ScienceDirect
- “Biological effects and medical applications of infrared radiation“. ScienceDirect
- “Infrared and skin: Friend or foe“. ScienceDirect
- “The effects of infrared radiation on the human skin“. Wiley Online Library
- Pinar Avci, Asheesh Gupta, Magesh Sadasivam. “Low-level laser (light) therapy (LLLT) in skin: stimulating, healing, restoring“. NIH