Hướng dẫn cách trị mụn mủ sưng to an toàn và hiệu quả

Mụn mủ sưng to là một dạng mụn viêm nghiêm trọng, thường gây sưng đỏ và chứa dịch mủ màu trắng hoặc vàng. Không chỉ gây đau nhức và khó chịu, mụn mủ còn có nguy cơ cao để lại sẹo nếu không được điều trị đúng cách. Bài viết này nhằm mục đích cung cấp kiến thức về nguyên nhân gây ra mụn mủ và giới thiệu các phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả. Hãy cùng Doctor Acnes khám phá cách chăm sóc da và cách điều trị mụn mủ sưng to để ngăn ngừa sẹo và phục hồi làn da mịn màng.

Nguyên nhân gây mụn mủ sưng to

Mụn mủ sưng to là một dạng mụn viêm nặng, hình thành khi lỗ chân lông bị tắc nghẽn bởi sự kết hợp của tế bào da chết, bã nhờn, và vi khuẩn. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là sự phát triển quá mức của vi khuẩn Propionibacterium acnes (P. acnes). Đây là vi khuẩn thường trú trên da, nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi như lỗ chân lông bị tắc nghẽn và bã nhờn tích tụ, P. acnes sẽ tăng sinh mạnh mẽ. Quá trình này kích hoạt hệ miễn dịch, khiến các tế bào bạch cầu tập trung đến vị trí viêm để tiêu diệt vi khuẩn. Khi các tế bào bạch cầu chết đi, chúng tạo thành dịch mủ, gây ra các nốt mụn sưng đỏ, đau đớn với đầu mụn có chứa mủ màu vàng hoặc trắng.

Ngoài P. acnes, một số vi khuẩn khác như Staphylococcus aureus cũng có thể xâm nhập vào các khu vực da bị tổn thương, làm tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Việc vệ sinh da không đúng cách hoặc sử dụng sản phẩm không phù hợp có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn này phát triển, dẫn đến mụn mủ nặng hơn và khó điều trị.

Các yếu tố khác cũng góp phần vào sự hình thành mụn mủ bao gồm chế độ ăn uống không lành mạnh (đặc biệt là ăn nhiều đồ ngọt, cay nóng), thói quen sinh hoạt thiếu khoa học (như thức khuya, căng thẳng) và việc sử dụng mỹ phẩm không phù hợp hoặc không vệ sinh kỹ càng sau khi trang điểm. Những thói quen này làm gia tăng sự tiết bã nhờn, tắc nghẽn lỗ chân lông, và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến mụn mủ sưng to​.

Cách trị mụn mủ sưng to

Khi được điều trị, những nốt mụn đầy mủ sẽ bắt đầu giảm viêm. Điều quan trọng nhất khi có mụn mủ là không nặn khi mụn đang viêm, vì nặn mụn có thể khiến tình trạng viêm trở nên trầm trọng hơn và để lại sẹo. Khi điều trị mụn mủ, người bệnh cần chăm sóc da đúng cách và sử dụng phương pháp phù hợp để đạt được hiệu quả tốt nhất. 

Các phương pháp điều trị không dùng thuốc

• Peel da: là quy trình tái tạo bề mặt da bằng cách sử dụng các acid lành tính để loại bỏ tế bào da chết, thúc đẩy sự phát triển của làn da mới sáng hơn. Quy trình này không chỉ cải thiện tình trạng mụn mà còn giúp điều trị các vấn đề như da không đều màu, lão hóa và sẹo mụn. Hoạt chất thường được sử dụng là salicylic acid vì thành phần này có tính kháng viêm.
• Laser xung dài: có tác dụng giảm tiết bã nhờn, giảm viêm, loại bỏ lớp sừng quanh nang lông, kích thích tăng sinh collagen, phục hồi và trẻ hóa da. Laser tác động chọn lọc lên tổn thương do mụn viêm gây ra, khắc phục được nhược điểm của điều trị bằng thuốc đường toàn thân.
• Ánh sáng xung mạnh (IPL): sử dụng nguồn ánh sáng đa sắc với bước sóng từ 400 – 1200nm, tạo ra các gốc oxy tự do tiêu diệt vi khuẩn P. acnes, giảm tiết bã nhờn và thu nhỏ lỗ chân lông. IPL là lựa chọn an toàn và hiệu quả cho điều trị mụn từ nhẹ đến trung bình. 
• Quang động trị liệu (PDT): kết hợp liệu pháp ánh sáng với chất nhạy cảm ánh sáng để tạo ra các gốc tự do tiêu diệt tuyến bã nhờn và vi khuẩn P. acnes. Nguồn ánh sáng có thể là ánh sáng sinh học hoặc IPL, đem lại hiệu quả điều trị mạnh mẽ cho mụn.     
• Mesotherapy: là phương pháp xâm lấn tối thiểu đưa trực tiếp các hoạt chất trị mụn kháng viêm xuyên qua bề mặt da vào lớp trung bì hoặc các lớp sâu hơn bằng kim siêu nhỏ (34G). Mesotherapy thường đạt hiệu quả cao hơn so với việc chỉ bôi ngoài da. Một số hoạt chất thường dùng là salicylic acid, retinyl palmitate, pyruvic acid, kẽm, niacinamide, peptide.

Điều trị nội khoa (bao gồm phương pháp bôi thoa và thuốc uống)

• Benzoyl peroxide (BP): giúp tiêu diệt vi khuẩn P. acnes trên da và trong nang lông. BP có tính oxi hóa mạnh giúp giảm 90% lượng vi khuẩn P. acnes sau 7 ngày dùng thuốc. Chế phẩm điều trị chứa hoạt chất này thường được sản xuất dưới dạng gel bôi ngoài da (để điều trị tại chỗ) và sữa rửa mặt. Nếu xuất hiện một số dấu hiệu kích ứng da như bong tróc và khô da, có thể giảm tần suất và hàm lượng sử dụng. 
• Salicylic acid (BHA): là acid gốc dầu nên thấm sâu vào lỗ chân lông, loại bỏ các tế bào da chết tích tụ và kiểm soát hoạt động sợi bã nhờn giúp làm sạch da từ sâu bên trong giảm tắc nghẽn lỗ chân lông. Salicylic acid rất hiệu quả giúp giảm viêm và khô cồi mụn.
• Retinoid: là lựa chọn hàng đầu cho mọi dạng mụn trứng cá. Một trong những sản phẩm retinoid trị mụn phổ biến hiện nay là gel adapalene 0,1% (Differin), thuộc nhóm sản phẩm không kê đơn. Khi sử dụng retinoid nên bắt đầu với nồng độ thấp và tăng dần sau khi da đã thích ứng, cần sử dụng ít nhất 3 tháng để thấy được hiệu quả. Retinoid có tác dụng làm giảm tiết bã nhờn nên vi khuẩn P. acnes bị suy yếu. Tuy nhiên hiệu quả trên mụn viêm khá chậm cần phối hợp thêm với các hoạt chất diệt khuẩn khác. Khi sử dụng retinoid, da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời và bị khô nên cần bổ sung các biện pháp dưỡng ẩm và hạn chế tiếp xúc với ánh nắng bằng các biện pháp che chắn hoặc dùng kem chống nắng. Isotretinoin cũng là dẫn xuất của vitamin A, được dùng trong các trường hợp không đáp ứng với các liệu pháp thông thường và mụn nang dạng nặng.
• Kháng sinh: đường uống thường được sử dụng như một biện pháp tạm thời để diệt khuẩn và giảm viêm trong giai đoạn đầu điều trị các bệnh da liễu do nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, đây không phải là biện pháp có thể duy trì kéo dài. Thay vào đó, Bác sĩ Da liễu thường kê đơn thuốc kháng sinh bôi tại chỗ như clindamycin hoặc erythromycin để sử dụng trong thời gian dài hơn. Để ngăn ngừa tình trạng kháng kháng sinh của vi khuẩn P. acnes, Bác sĩ thường sử dụng benzoyl peroxide hoặc retinoid kết hợp với kháng sinh. 
• Uống bổ sung dầu cá: bổ sung dầu cá omega-3 có thể hỗ trợ điều trị mụn mủ nhờ đặc tính chống viêm hiệu quả. Các acid béo omega-3 trong dầu cá giúp kích thích sản xuất các chất chống viêm tự nhiên trong cơ thể, từ đó làm giảm các tổn thương do mụn gây ra. Bên cạnh đó, omega-3 còn có khả năng kiểm soát lượng dầu tiết ra và duy trì độ ẩm cho da, giúp hạn chế tình trạng bít tắc lỗ chân lông và giảm nguy cơ hình thành mụn mới.

Lưu ý và phòng ngừa

Điều trị mụn mủ đòi hỏi sự kiên trì và thời gian; do đó, không nên nản lòng nếu chưa  thấy hiệu quả ngay lập tức. Điều tối kị khi bị mụn mủ là “không được nặn mụn” để tránh gây viêm nhiễm nặng hơn và để lại sẹo. 

Ngoài ra, tránh sử dụng các sản phẩm chứa cồn, hương liệu hoặc chất tẩy rửa mạnh vì chúng có thể gây kích ứng và làm khô da. Một số thuốc trị mụn mủ có thể làm da tăng nhạy cảm với ánh nắng mặt trời, do đó, cần che kín da và sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF 30+ mỗi ngày. Nếu tình trạng mụn không cải thiện hoặc trở nên nặng hơn, hãy đến gặp Bác sĩ Da liễu để được tư vấn và điều trị kịp thời. 

Sau khi điều trị thành công, cần có biện pháp phòng ngừa mụn mủ sưng to tái phát như:

• Vệ sinh da đúng cách: rửa mặt 2 lần/ngày bằng nước và sữa rửa mặt dịu nhẹ để loại bỏ dầu thừa và bụi bẩn. Tuyệt đối không sờ tay lên mặt hoặc nặn mụn làm tình trạng viêm nhiễm nặng hơn. 
• Chọn sản phẩm chăm sóc da phù hợp: sử dụng các sản phẩm không gây mụn và phù hợp với loại da. 
• Chế độ ăn uống lành mạnh: ăn nhiều rau xanh, trái cây (có chọn lọc), uống đủ nước, hạn chế đồ ngọt và thực phẩm nhiều dầu mỡ để cải thiện tình trạng da.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân: thay vỏ gối, khăn mặt và các vật dụng cá nhân thường xuyên để tránh vi khuẩn tích tụ. 
• Xây dựng lối sống cân bằng và lành mạnh: ngủ đủ giấc và giảm căng thẳng thông qua các hoạt động thư giãn để ổn định hormone và giảm nguy cơ tái phát mụn.

Mụn mủ sưng to không chỉ gây đau nhức và khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ để lại sẹo nếu không được điều trị đúng cách. Việc tìm hiểu nguyên nhân và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp là vô cùng quan trọng. Doctor Acnes, với đội ngũ Bác sĩ Da liễu giàu kinh nghiệm, cung cấp các liệu pháp điều trị mụn toàn diện, từ điều trị nội khoa đến các phương pháp không dùng thuốc như peel da, laser, và mesotherapy. Hãy đến Doctor Acnes để được thăm khám và nhận phác đồ điều trị cá nhân hóa, giúp phục hồi làn da mịn màng và duy trì vẻ đẹp tự tin.

Tài liệu tham khảo

1. “What Is Pimple Pus and How to Treat and Prevent It“. Healthline
2. “Guidelines of care for the management of acne vulgaris“. JAAD
3. “Is there a link between stress and acne?“. MedicalNewsToday
4. “Omega-3 and Acne: What’s the Connection?“. Healthline

Bài viết này có hữu ích không?

Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết

Submit Rating

Điểm trung bình 5 / 5. Lượt đánh giá 1