Mụn bọc là một tình trạng mụn ít phổ biến nhưng có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng nếu xử lý không đúng cách. Bên cạnh các liệu trình điều trị chuyên sâu tại Bệnh viện hoặc Phòng khám Da liễu, việc chăm sóc làn da bị mụn bọc tại nhà cũng đóng vai trò quan trọng không kém trong quá trình điều trị. Bài viết dưới đây sẽ đề cập đến các phương pháp hỗ trợ điều trị mụn bọc tại nhà đơn giản, ít tốn kém và những lưu ý để chăm sóc da một cách hiệu quả khi gặp phải tình trạng này.
Mụn bọc là gì? Nguyên nhân gây xuất hiện mụn bọc?
Mụn bọc (acne conglobata) là một dạng nặng của mụn trứng cá, ít gặp nhưng rất nghiêm trọng. Mụn bọc thường được biểu hiện bằng các nốt mụn trứng cá mềm, biến dạng, xuất hiện theo dạng đôi hoặc ba mụn nối với nhau, sưng viêm và có áp xe đào sâu. Vùng nhân mụn thường chứa dịch mủ màu trắng hoặc vàng, có mùi hôi, có thể nổi rõ trên bề mặt da hoặc nằm sâu trong da, cấy mủ thường (+) với chủng tụ cầu. Nhiễm Mycobacterium chelonae đã được mô tả trong mụn bọc ở người suy giảm miễn dịch.
Tình trạng này thường hay gặp ở các vị trí như ngực, vùng bả vai, lưng, mông, vùng trên cánh tay, đùi và mặt. Mụn bọc được xem là một tình trạng da liễu nghiêm trọng, nếu xử lý sai cách sẽ dẫn đến hình thành các sẹo rỗ, biến dạng và thâm mụn khó chữa.
Hiện nay, vẫn chưa xác định được rõ nguyên nhân chính gây ra sự phát triển của mụn bọc. Mụn bọc có thể xuất hiện sau khi các nốt mụn có chứa mủ trở nên trầm trọng hơn hoặc các nốt mụn ẩn phát triển đột ngột trở lại.
Một số nguyên nhân có thể dẫn tới sự phát triển của mụn bọc bao gồm:
- Mụn bọc phổ biến hơn ở nam giới, đặc biệt là những người ở độ tuổi 20 đến 30, khi mà nồng độ testosterone ở mức cao nhất. Mụn bọc không phổ biến ở phụ nữ và cực kỳ hiếm gặp ở trẻ em và người lớn tuổi.
- Cơ thể đột nhiên trở nên quá mẫn cảm với vi khuẩn Propionibacterium acnes (vi khuẩn gây ra mụn trứng cá) và gây ra tình trạng viêm nhiễm nặng và phát triển mụn bọc.
- Việc sử dụng steroid đồng hóa (giúp cải thiện thể chất), đặc biệt là ở những người tập thể hình, thường được coi là một trong những nguyên nhân lớn nhất gây ra mụn trứng cá. Trong nhiều năm qua, đã có nhiều báo cáo về các vận động viên thể hình gặp tình trạng mụn này.
- Mụn bọc cũng được báo cáo là xuất hiện ở các trường hợp bệnh nhân sử dụng thuốc điều trị tuyến giáp hoặc điều trị bằng testosterone.
- Mụn bọc có thể di truyền, loại mụn này có xu hướng di truyền trong gia đình. Trong một số trường hợp khác, mụn bọc có thể là do rối loạn viêm tự miễn. Những rối loạn này có tính chất di truyền giống như các bệnh tự miễn.
Điều trị mụn bọc tại nhà? Nên hay không nên?
Do mức độ nghiêm trọng của tình trạng này, mụn bọc không nên điều trị ở nhà. Ở người trưởng thành, việc đột ngột nổi mụn bọc nhiều có thể dấu hiệu của những bệnh tiềm ẩn khác. Vì vậy, khi xuất hiện mụn bọc, người bệnh tốt nhất nên đến gặp các Bác sĩ chuyên khoa Da liễu để được thăm khám, tư vấn giúp đưa ra phác đồ điều trị mụn bọc phù hợp và hiệu quả nhất.
Mụn bọc có thể điều trị khỏi hay không?
Câu trả lời là có, mụn bọc có thể được điều trị khỏi. Nhiều người bệnh đã cải thiện tình trạng mụn bọc sau vài tháng chăm sóc và điều trị hợp lý. Tuy nhiên, mụn bọc có thể để lại sẹo và thâm mụn nếu tự ý nặn mụn bừa bãi. Việc mở các nang mụn bằng cách nặn chúng có thể làm tăng nguy cơ để lại sẹo và nhiễm trùng da do vi khuẩn. Do đó, người bệnh nên tìm đến sự trợ giúp của các Bác sĩ Da liễu tại các Bệnh viện và Phòng khám Da liễu để được tư vấn cách điều trị mụn bọc sớm nhất có thể. Các Bác sĩ Da liễu sẽ đưa ra liệu trình điều trị mụn bọc phù hợp với từng tình trạng da của người bệnh.
Các biện pháp hỗ trợ điều trị mụn bọc tại nhà
Bên cạnh việc tuân thủ liệu trình điều trị mụn bọc của Bác sĩ, việc chăm sóc da và sử dụng các biện pháp hỗ trợ điều trị mụn bọc tại nhà cũng góp phần cải thiện và ngăn ngừa tình trạng mụn tiến triển. Tuy nhiên, trước khi áp dụng các biện pháp hỗ trợ điều trị mụn bọc dưới đây, người bệnh cần cân nhắc thảo luận về việc sử dụng nó với các Bác sĩ Da liễu để được biết tình trạng da hiện tại có phù hợp với biện pháp hỗ trợ đó hay không.
Chườm đá ở khu vực bị mụn
Đá viên thường có hiệu quả trong việc giảm đau, sưng đỏ ở các vị trí bị mụn bọc. Người bệnh nên cho đá viên vào khăn sạch, chườm nhẹ nhàng lên vùng mụn trong khoảng 10 phút và có thể thực hiện 3 lần/ngày.
Probiotic
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên kết mật thiết giữa tình trạng da và sức khỏe đường ruột. Các Bác sĩ khuyến khích rằng việc bổ sung probiotic có thể khiến làn da khỏe hơn và giảm viêm nhiễm da. Có thể lấy probiotic bằng cách ăn yogurt, kim chi, rau cải và các loại thực phẩm khác được cho là chứa nguồn lợi khuẩn tốt cho cơ thể.
Giấm ăn
Sử dụng giấm ăn là phương pháp chữa bệnh tự nhiên dựa trên tính kháng khuẩn của giấm. Pha loãng 2 nắp giấm ăn với khoảng 3 cốc nước tinh khiết. Người bệnh có thể sử dụng dung dịch giấm ăn pha loãng để làm sạch làn da hai lần mỗi ngày. Tuy nhiên, cần cẩn thận khi sử dụng giấm ăn vì nó có thể gây kích ứng cho làn da.
Mặt nạ nghệ
Trong thành phần nghệ có chứa curcumin, một hoạt chất có thể tiêu diệt một số vi khuẩn gây mụn phổ biến và có hại. Nó giúp làm giảm mức độ viêm, ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào bất thường và giúp giảm thiểu sự xuất hiện của sẹo và thâm mụn.
Trộn một lượng nhỏ nước với bột nghệ xay mịn để tạo thành một hỗn hợp đặc sánh, sau đó đắp trực tiếp lên các vùng da bị mụn trong khoảng 45 phút rồi rửa sạch với nước. Người bệnh có thể thực hiện phương pháp này 2 lần mỗi ngày.
Dầu tràm trà
Dầu tràm trà là một loại tinh dầu được chiết xuất từ lá của cây Melaleuca alternifolia, có đặc tính chống oxy hóa, chống viêm và kháng khuẩn, được xem là có hiệu quả trong việc điều trị mụn bọc. Nó đã được sử dụng trong y học cổ truyền và dân gian trong nhiều năm để điều trị các trường hợp mụn trứng cá nhẹ.
Chế độ ăn ít đường và hạn chế sữa bò
Các nghiên cứu cho thấy rằng ăn thực phẩm có chỉ số đường huyết cao (tức là thực phẩm làm tăng lượng đường trong máu) chẳng hạn như các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, ngũ cốc… có thể dẫn đến làm trầm trọng hơn các tình trạng mụn trứng cá. Điều này có thể là do lượng đường trong máu tăng lên, khiến cơ thể sản xuất nhiều bã nhờn hơn, gây bít tắc, viêm lỗ chân lông và nổi mụn bọc.
Việc có một chế độ ăn hạn chế đường sữa và ăn nhiều trái cây tươi, rau, đậu và có thể giúp ngăn ngừa mụn và giảm tiết dầu nhờn. Đặc biệt nên hạn chế sử dụng sữa bò, sữa bò đã được chứng minh là làm tăng khả năng nổi mụn.
Giảm căng thẳng và lo âu
Nhiều người không biết rằng, việc hạn chế căng thẳng là chìa khóa giúp ngăn ngừa mụn và có một làn da chắc khỏe. Quá nhiều căng thẳng và lo âu không chỉ gây kích ứng da, viêm nhiễm, làm tăng nếp nhăn mà còn góp phần gây trầm trọng hơn các tình trạng mụn. Vì vậy, việc giữ tinh thần thoải mái, thư giãn có thể giúp cải thiện tình trạng mụn bọc đáng kể.
Những lưu ý khi chăm sóc da giúp ngăn ngừa mụn bọc
Người bệnh có thể thực hiện một số bước để giúp ngăn ngừa mụn bọc hoặc giữ cho tình trạng mụn không trở nên tồi tệ hơn, cụ thể như:
- Rửa mặt hai lần một ngày và sau khi đổ mồ hôi (hoạt động ngoài trời). Sử dụng các sản phẩm rửa mặt dịu nhẹ phù hợp với làn da.
- Không chà xát da hoặc sử dụng các sản phẩm gây kích ứng như tẩy da chết có hạt.
- Không tự ý nặn mụn bọc hoặc chạm tay vào vết mụn. Tự ý nặn mụn có thể dẫn tới nhiễm trùng và lây lan mụn sang các khu vực khác.
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
- Giữ tâm trạng thoải mái và thư giãn, việc quá nhiều căng thẳng có thể khiến cơ thể tiết ra nhiều hormone hơn làm tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn.
- Thiết lập lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya và tập thể dục thường xuyên.
- Xây dựng chế độ ăn uống phù hợp vì một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn ít đường, sữa có thể giúp giảm bớt các triệu chứng của mụn bọc.
- Trong quá trình điều trị mụn bọc, nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường trên da, người bệnh cần đến gặp Bác sĩ chuyên khoa Da liễu sớm nhất có thể để được tư vấn và tái khám.
Điều trị mụn bọc chưa bao giờ là một điều dễ dàng, tuy nhiên việc áp dụng bừa bãi các phương pháp điều trị mụn bọc tại nhà có thể khiến tình trạng mụn trở nên viêm trầm trọng hơn. Thông qua bài viết này, Doctor Acnes mong rằng có thể giúp người bệnh bị mụn bọc có thể hiểu rõ được tình trạng da của mình và tìm thấy được phương pháp hỗ trợ điều trị mụn bọc tại nhà phù hợp, sớm lấy lại được làn da mịn màng, chắc khỏe.
Việc điều trị mụn bọc là một quá trình đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực từ người bệnh. Trong trường hợp đã áp dụng phác đồ điều trị kết hợp với các biện pháp hỗ trợ trên đây mà tình trạng bệnh không được cải thiện thì người bệnh cần nhanh chóng tìm đến các Bác sĩ chuyên khoa Da liễu để có biện pháp can thiệp mạnh mẽ hơn.
Tài liệu tham khảo
- “Acne Conglobata“. NIH
- “How to Identify and Treat Acne Conglobata“. VerywellHealth
- “Cystic Acne“. Clevelandclinic
- “7 Home Remedies for Cystic Acne“. Healthline
- “Do Home Remedies for Cystic Acne Work?“. Clevelandclinic
Bài viết này có hữu ích không?
Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết
