So sánh laser nano và laser pico trong điều trị sắc tố: y học chứng cứ nói gì?

Ngày 01/02/2025. Tham vấn y khoa: Đội ngũ Bác sĩ Phòng khám Doctor Acnes
5
(2)

Công nghệ laser đang phát triển mạnh mẽ, mang đến những giải pháp điều trị sắc tố da hiệu quả hơn bao giờ hết. Trong số đó, laser nano giây và laser pico giây là hai công nghệ tiên tiến đang được ứng dụng phổ biến. Vậy, giữa hai công nghệ tiên tiến này, đâu là lựa chọn phù hợp cho làn da của bạn? Hãy cùng Doctor Acnes phân tích và so sánh dựa trên những nghiên cứu y học mới nhất để tìm ra giải pháp tối ưu!

Laser nano và laser pico là gì?

Laser nano (nanosecond laser)

Laser nano sử dụng các xung có thời lượng cực ngắn ở mức nano giây (10-9 giây), từ lâu đã trở thành tiêu chuẩn vàng trong điều trị các tổn thương sắc tố như nám da, tàn nhang và các tình trạng tăng sắc tố mắc phải. Laser nano hoạt động bằng cách tạo ra những luồng năng lượng cực mạnh làm vỡ các hạt mực xăm hoặc sắc tố thành các hạt nhỏ li ti. Những hạt vỡ vụn này sau đó được cơ thể hấp thu và đào thải dần dần. Mặc dù hiệu quả của laser nano được công nhận rộng rãi nhưng nó vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ như cảm giác đau, tăng sắc tố sau viêm, giảm sắc tố, sẹo và ít hiệu quả trong việc loại bỏ một số màu xăm nhất định.

Laser pico (picosecond laser)

Để khắc phục những hạn chế của laser nano như cảm giác đau, thời gian phục hồi kéo dài và hiệu quả hạn chế với các sắc tố nhỏ, công nghệ laser pico đã ra đời. Với thời gian xung picosecond (10⁻¹² giây), laser pico mang đến một tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực điều trị sắc tố và xóa xăm.

Với thời lượng xung cực ngắn tính bằng picosecond, laser pico tạo ra mật độ công suất đỉnh cao và sinh ra hiệu ứng quang âm, tạo sóng xung lan tỏa giúp làm tan rã các khối sắc tố, bao gồm cả những hạt có kích thước nhỏ mà laser nano khó xử lý. Cơ chế này không gây tăng nhiệt mô, nhờ đó hạn chế tổn thương mô lành, ít đau rát và rút ngắn thời gian hồi phục so với laser nano sử dụng hiệu ứng quang cơ.

Ngày nay, công nghệ laser picosecond ngày càng được hoàn thiện, kết hợp cùng các bước sóng như 532nm, 755nm và 1064nm, giúp mở rộng khả năng ứng dụng trong điều trị nhiều loại mực xăm khó xóa, miễn là lựa chọn đúng bước sóng phù hợp với từng loại sắc tố.

Tác động của laser nano chủ yếu dựa vào hiệu ứng quang cơ, trong khi đó laser pico chủ yếu dựa vào hiệu ứng quang âm. Nhờ đó, laser pico có thể tối ưu hóa năng lượng truyền đến các tế bào mục tiêu trong vùng tổn thương mà không gây tổn hại nhiệt cho các mô xung quanh

laser pico toning
Phương pháp laser picosecond được Bác sĩ Da liễu trực tiếp thực hiện tại Doctor Acnes

Cơ chế hoạt động của laser pico và laser nano

Khi tia laser được chiếu xạ và hấp thu vào da, năng lượng ánh sáng sẽ chuyển hóa thành năng lượng nhiệt. Quá trình này kích hoạt hàng loạt phản ứng trong mô, bao gồm:

  • Hiệu ứng quang nhiệt: năng lượng laser chuyển thành nhiệt trong mô đích, làm đông tụ mô, bóc tách, bóc bay mô…
  • Hiệu ứng quang cơ: nhiệt độ tại mô đích tăng nhanh trong thời gian rất ngắn, tạo ra áp lực cơ học đủ lớn để phá vỡ cấu trúc mô, thường gặp trong các laser như laser nano.
  • Hiệu ứng quang âm: tia laser cực ngắn tạo ra sóng xung lan tỏa mạnh mẽ mà không làm tăng nhiệt độ trong mô quá cao, giúp làm tan khối sắc tố mà không gây tổn thương mô xung quanh, mang lại hiệu quả cao trong việc loại bỏ sắc tố và mực xăm.
  • Hiệu ứng quang hóa: năng lượng laser làm xảy ra các phản ứng hóa học trong mô.
  • Hiệu ứng quang kích thích sinh học: laser cung cấp năng lượng cho các ty thể trong tế bào, thay đổi tính thấm của màng tế bào, kích thích nguyên bào sợi, điều chỉnh các con đường tín hiệu trong tế bào…

Các phản ứng này xảy ra tùy thuộc vào thời gian xung và mật độ công suất, trong đó thời gian xung đóng vai trò quyết định trong việc phân loại các phản ứng. Laser pico khác với laser nano ở chỗ xung picosecond ngắn hơn và có mật độ công suất cao hơn.

Tác động của laser nano chủ yếu dựa vào hiệu ứng quang cơ, trong khi đó laser pico chủ yếu dựa vào hiệu ứng quang âm. Nhờ đó, laser pico có thể tối ưu hóa năng lượng truyền đến các tế bào mục tiêu trong vùng tổn thương mà không gây tổn hại nhiệt cho các mô xung quanh.

Cơ chế hoạt động của laser Pico và Nano
Sự khác biệt về thời gian xung và mật độ công suất giữa laser nano và laser pico

Y học chứng cứ nói gì về hiệu quả của laser nano và laser pico?

Để so sánh hiệu quả của 2 loại laser này, nghiên cứu đầu tiên được công bố năm 1998 so sánh hiệu quả xóa hình xăm của laser Q-Switched Nd:YAG nanosecond và picosecond. Kết quả cho thấy xung picosecond hiệu quả hơn rõ rệt so với xung nanosecond trong việc xóa hình xăm đen. Dựa trên nguyên lý này, năm 2012, FDA Hoa Kỳ đã phê duyệt loại laser pico đầu tiên là laser picosecond alexandrite 755nm (PicoSure, Cynosure, Westford, Massachusetts) để điều trị xóa hình xăm và các tổn thương sắc tố.

Nghiên cứu tương tự của A. Lorgeou và cộng sự (2017) cũng khẳng định rằng laser pico có hiệu quả xóa hình xăm vượt trội hơn nhiều so với laser nano. Tuy nhiên, không có sự khác biệt rõ rệt trong việc xóa hình xăm nhiều màu và sự chênh lệch về tác dụng phụ giữa hai loại laser là khá nhỏ, với laser pico có xu hướng ít gây đau đớn hơn.

Trong một nghiên cứu khác, Jiayi Feng và Lvping Huang (2022) đã so sánh laser picosecond Nd:YAG 1064 (PSNY) và laser nanosecond Q-switched Nd:YAG 1064nm trong điều trị nám. Kết quả cho thấy hiệu quả mờ nám của chúng tương tự nhau, tuy nhiên PSNY là một lựa chọn ưu việt hơn vì ít gây đau, ít gây đỏ sau điều trị và giảm nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng nám.

Một nghiên cứu khác gần đây đã so sánh hiệu quả của laser pico và laser nano trong điều trị bớt Ota. Kết quả cho thấy laser pico nổi trội hơn đáng kể so với laser nano, số buổi điều trị ít hơn và cũng ít tác dụng phụ hơn.

laser pico và laser nano
Phương pháp laser picosecond Nd:YAG 1064 (trái) và laser nanosecond Q-switched Nd:YAG 1064nm (phải) được Bác sĩ Da liễu trực tiếp thực hiện tại Doctor Acnes

Xem thêm các bài viết liên quan

Ưu điểm và hạn chế của laser pico và laser nano

Laser pico

Ưu điểm:

  • Xung ngắn và công suất cao: laser pico có thời gian xung cực ngắn giúp tạo ra hiệu ứng quang âm mạnh mẽ, đặc biệt hiệu quả trong việc phá vỡ các hạt sắc tố mà không làm tổn thương mô xung quanh.
  • Hiệu quả cao trong điều trị các rối loạn sắc tố: laser pico rất hiệu quả trong việc điều trị các vấn đề sắc tố như nám, đồi mồi, bớt Ota và hình xăm, đặc biệt hiệu quả trong xóa hình xăm nhờ khả năng phá vỡ các hạt sắc tố có kích thước nhỏ, kết hợp với bước sóng phù hợp để xử lý các màu mực khác nhau.
  • Ít gây tổn thương mô: với độ tập trung chính xác cao tại mô đích, laser pico giúp giảm thiểu tác hại nhiệt lên mô xung quanh, từ đó giảm đau, giảm ban đỏ sau điều trị và nguy cơ để lại sẹo.
  • Giảm số lần điều trị: so với các loại laser khác, laser pico yêu cầu ít lần điều trị hơn để đạt kết quả tối ưu, giúp tiết kiệm thời gian và mang đến sự tiện lợi.

Hạn chế:

  • Chi phí cao: laser pico là công nghệ hiện đại, do đó chi phí điều trị cao hơn so với laser nano, điều này có thể hạn chế khả năng tiếp cận của một số người.
  • Yêu cầu Bác sĩ Da liễu có kinh nghiệm: để đạt hiệu quả cao và an toàn, cần được thực hiện bởi các Bác sĩ tay nghề cao, vì sự điều chỉnh chính xác của laser là rất quan trọng.
  • Không phù hợp với tất cả các loại màu xăm: mặc dù laser pico rất hiệu quả trong việc xóa màu xăm đen và có tác dụng nhất định với màu xanh lam, xanh lá cây… nhưng cũng như laser nano, hiệu quả của chúng khá hạn chế trên các màu sáng như trắng, pastel…
hạn chế khi dùng laser pico
Phương pháp laser picosecond được Bác sĩ Da liễu trực tiếp thực hiện tại Doctor Acnes

Laser nano

Ưu điểm:

  • Chi phí thấp hơn: laser nano thường có chi phí điều trị thấp hơn so với laser pico, khiến chúng dễ tiếp cận hơn với nhiều bệnh nhân.
  • Hiệu quả đối với một số loại hình xăm và sắc tố: laser nano từ lâu đã là tiêu chuẩn vàng trong điều trị các vấn đề sắc tố và xóa hình xăm, đặc biệt là hình xăm đen.
  • Phổ biến và dễ sử dụng: công nghệ laser nano đã phát triển từ nhiều năm, do đó chúng được sử dụng rộng rãi và dễ vận hành hơn, đồng thời có mặt tại nhiều cơ sở thẩm mỹ.

Hạn chế:

  • Gây đau và ban đỏ sau điều trị: do tác động nhiệt lâu hơn, nhiệt độ cao tại mô đích có thể tỏa ra gây tổn thương các mô xung quanh, dẫn đến cảm giác đau, sưng tấy, ban đỏ hoặc thậm chí làm trầm trọng hơn tình trạng tăng sắc tố sau liệu trình.
  • Hiệu quả hạn chế trong việc phá vỡ các sắc tố có kích thước nhỏ: do độ rộng xung dài hơn, laser nano khó tiếp cận được các hạt mực nhỏ và thường không đủ công suất đỉnh để phá hoàn toàn các hạt mực này. Trong khi đó, laser pico có thể xử lý hiệu quả hơn nhờ xung cực ngắn và công suất đỉnh cao.

Cả laser nano và laser pico đều là những công nghệ tiên tiến trong điều trị sắc tố da, mang lại hiệu quả cao. Tuy nhiên, laser pico nổi trội hơn nhờ khả năng tác động chính xác lên các sắc tố có kích thước nhỏ, đồng thời giảm đáng kể cảm giác đau, sưng nề hay ban đỏ sau liệu trình. Với ưu thế vượt trội này, laser pico là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn cải thiện sắc tố da một cách nhanh chóng và an toàn.

ca lâm sàng dùng laser pico trị tăng sắc tố thành công
Ca lâm sàng điều trị mụn và tăng sắc tố thành công tại Doctor Acnes

Tại Doctor Acnes, chúng tôi tự hào sở hữu hệ thống laser Pico Discovery tích hợp cả hai chế độ chiếu tia nano và pico, mang lại sự linh hoạt tối đa trong điều trị. Hệ thống này cho phép điều chỉnh chính xác để phù hợp với từng tình trạng da và mục tiêu điều trị, giúp bạn nhanh chóng đạt được làn da sáng khỏe, đều màu như mong đợi. Hãy đến Doctor Acnes để được đội ngũ Bác sĩ chuyên môn tư vấn liệu trình cá nhân hóa, đảm bảo an toàn và hiệu quả cao nhất!

Các câu hỏi thường gặp

Số buổi điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng da, vấn đề sắc tố đang mắc phải (nám, tàn nhang, bớt sắc tố, xóa xăm…) và cơ địa của từng người nhưng nhìn chung laser pico yêu cầu ít buổi điều trị hơn laser nano. Chẳng hạn đối với xóa xăm, thông thường cần 1 – 5 buổi khi điều trị bằng laser pico và 8 – 10 buổi đối với laser nano.

Khi điều trị bằng laser pico và laser nano, cảm giác đau sẽ tùy thuộc vào ngưỡng chịu đau của từng người. Nhìn chung, laser pico ít đau hơn, chỉ cảm thấy châm chích hoặc nóng rát nhẹ. Laser nano có thể gây đau hơn một ít do tác động nhiệt kéo dài hơn. Tuy nhiên, không cần quá lo lắng vì trước khi thực hiện, Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc tê để giảm thiểu cảm giác đau trong suốt quá trình điều trị.

Cả laser pico và nano đều không được khuyến khích sử dụng cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Mặc dù chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể về tác động của các loại laser này đối với thai nhi hoặc trẻ sơ sinh, nhưng các chuyên gia da liễu thường khuyến cáo tránh sử dụng các liệu pháp laser trong thời gian này để đảm bảo an toàn.

Khi lựa chọn cơ sở thẩm mỹ để thực hiện liệu trình, cần cân nhắc các vấn đề sau:

  • Chuyên môn và uy tín của Bác sĩ: chọn cơ sở có Bác sĩ chuyên khoa Da liễu, có chứng chỉ và kinh nghiệm trong việc sử dụng các thiết bị laser để được điều trị hiệu quả và giảm nguy cơ tác dụng phụ.
  • Trang thiết bị hiện đại: lựa chọn cơ sở thẩm mỹ sử dụng hệ thống máy laser hiện đại, được FDA Hoa Kỳ chứng nhận như Discovery Pico, Picosure Pro… được kiểm định chất lượng và an toàn giúp nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện trải nghiệm của khách hàng.
  • Chế độ chăm sóc, tư vấn và theo dõi: cơ sở thẩm mỹ uy tín sẽ tư vấn, giải thích một cách khoa học về quy trình điều trị và có chế độ chăm sóc, theo dõi kết quả sau điều trị.

Tại Doctor Acnes, chúng tôi có đội ngũ Bác sĩ giàu kinh nghiệm và hệ thống Discovery Pico từ hãng Quanta, Italy là sự lựa chọn an toàn trong việc điều trị các vấn đề sắc tố.

Một trong những ưu điểm nổi bật của laser pico so với laser nano là thời gian hồi phục nhanh hơn nhờ công nghệ xung ngắn và chính xác. Sau điều trị bằng laser pico, da thường chỉ cần từ vài giờ đến vài ngày để phục hồi. Trong khi đó, với laser nano, quá trình phục hồi có thể kéo dài từ 1 đến 5 ngày, tùy vào cơ địa và tình trạng da của từng người.

Tài liệu tham khảo

  1. Ross V, Naseef G, et al. “Comparison of responses of tattoos to picosecond and nanosecond Q-switched neodymium: YAG lasers“. Arch Dermatol. 1998 Feb;134(2):167-71. doi: 10.1001/archderm.134.2.167
  2. Lorgeou A, Perrillat Y, et al. “Comparison of two picosecond lasers to a nanosecond laser for treating tattoos: a prospective randomized study on 49 patients“. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2018 Feb;32(2):265-270. doi: 10.1111/jdv.14492
  3. Comparison of Picosecond and Nanosecond Nd:YAG 1064-nm Lasers in the Treatment of Melasma: A Split-Face Randomized Clinical Trial“. Plastic and Reconstructive Surgery
  4. Kono T, Chan HHL, et al. “Prospective Comparison Study of 532/1064 nm Picosecond Laser vs 532/1064 nm Nanosecond Laser in the Treatment of Professional Tattoos in Asians“. Laser Ther. 2020 Jul 17;29(1):47-52. doi: 10.5978/islsm.20-OR-07

Bài viết này có hữu ích không?

Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết

Điểm trung bình 5 / 5. Lượt đánh giá 2

banner gruop facebook
Share DMCA.com Protection Status

PHẢN HỒI

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

+84