Mụn trứng cá là tình trạng phổ biến, không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ, đôi khi mụn còn đi kèm triệu chứng ngứa ngáy, gây khó chịu. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý mụn ngứa là bước quan trọng để kiểm soát mụn và bảo vệ làn da. Bài viết này sẽ phân tích nguyên nhân và giới thiệu các phương pháp xử lý phù hợp.
Tại sao mụn trứng cá bị ngứa?
Mụn trứng cá là tình trạng phổ biến ở cả thanh thiếu niên và người lớn. Những tác nhân điển hình gây ra mụn trứng cá gồm tăng tiết bã nhờn do rối loạn hoạt động tuyến bã nhờn, lỗ chân lông bị tắc nghẽn do bụi bẩn, tế bào chết, vi khuẩn và stress.
Mụn trứng cá bị ngứa có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như:
- Da nhạy cảm: một số người có làn da nhạy cảm, khiến mụn trứng cá bị viêm và ngứa hơn. Khi xuất hiện mụn, da nhạy cảm thường phản ứng, gây ra các cảm giác như ngứa, châm chích hoặc nóng rát.
- Các yếu tố môi trường: ô nhiễm, bụi và thay đổi thời tiết có thể khiến mụn trứng cá khó chịu, ngứa hơn. Nghiên cứu cho thấy ô nhiễm không khí có thể làm tăng stress oxy hóa, dẫn đến viêm nhiều hơn và làm trầm trọng thêm tình trạng mụn.
- Kích ứng với các sản phẩm trị mụn: các sản phẩm trị mụn phổ biến như benzoyl peroxide và retinoid có thể gây khô da và kích ứng, vì chúng làm suy yếu hàng rào độ ẩm tự nhiên của da. Khi bị mất nước và kích ứng, da trở nên nhạy cảm hơn và có thể dẫn đến ngứa, bong tróc.
- Phản ứng dị ứng: các thành phần trong sản phẩm chăm sóc da hoặc trang điểm như nước hoa, chất bảo quản hay các hóa chất khác có thể gây dị ứng, dẫn đến ngứa và kích ứng trên da.
- Căng thẳng: căng thẳng không chỉ khiến mụn trứng cá bùng phát mà còn làm gia tăng cảm giác ngứa. Căng thẳng kích hoạt hệ miễn dịch và thần kinh, giải phóng các chất gây viêm và ngứa, đồng thời làm suy yếu hàng rào bảo vệ da, khiến da dễ bị kích ứng hơn.
- Ma sát và đổ mồ hôi: quần áo bó sát hay mũ bảo hiểm có thể gây ma sát với da, dẫn đến kích ứng, mẩn đỏ và làm tình trạng mụn thêm nghiêm trọng. Mồ hôi cũng có thể tắc nghẽn lỗ chân lông, khiến tình trạng ngứa và kích ứng trở nên trầm trọng hơn.
- Da trong quá trình lành thương: sau khi mụn được điều trị, da bắt đầu quá trình tự chữa lành. Trong giai đoạn này, cảm giác ngứa có thể xuất hiện khi các tế bào mới tái tạo và phục hồi vùng da bị tổn thương.
Cách xử lý khi mụn trứng cá bị ngứa
Cảm giác ngứa có thể khiến người bị mụn muốn gãi hoặc chà xát để giảm bớt khó chịu. Tuy nhiên, việc gãi chỉ mang lại sự thoải mái tạm thời và có thể làm tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, tránh gãi vào vùng da bị mụn là rất quan trọng.
Để kiểm soát ngứa hiệu quả, cần xác định nguyên nhân gây ngứa. Tùy vào nguyên nhân, có thể sử dụng sản phẩm dịu nhẹ hoặc thuốc bôi chuyên dụng. Nếu không xác định rõ nguyên nhân, tốt nhất nên tham khảo ý kiến Bác sĩ Da liễu để tránh tự điều trị và ngăn ngừa biến chứng.
Một số phương pháp điều trị sau đây có thể giúp kiểm soát triệu chứng ngứa hiệu quả.
Điều trị bằng thuốc
Việc điều trị mụn trứng cá bị ngứa bằng thuốc có thể giúp kiểm soát tình trạng mụn, giảm viêm và ngăn ngừa mụn tái phát:
- Sử dụng thuốc kháng histamin: thuốc này có công dụng kiểm soát tiết bã nhờn và ngăn ngừa ngứa.
- Sử dụng kem hydrocortison bôi ngoài da: nếu ngứa dữ dội, kem hydrocortison liều nhẹ có thể giúp giảm viêm. Tuy nhiên, không nên lạm dụng vì đôi khi nó có thể làm mụn trứng cá trở nên tồi tệ hơn. Các sản phẩm này cần được kê toa và theo dõi bởi Bác sĩ Da liễu.
- Điều trị chống nấm: nếu bị ngứa do nấm, có thể cần dùng các phương pháp điều trị chống nấm như kem ketoconazole hoặc fluconazole đường uống.
Chăm sóc da tại nhà
Chăm sóc da tại nhà là một trong những quá trình hỗ trợ điều trị mụn trứng cá hiệu quả, bao gồm những bước thực hiện như sau:
- Vệ sinh da đúng cách: vệ sinh vùng bị mụn bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa cồn và hương liệu.
- Giữ ẩm cho da: sử dụng kem dưỡng ẩm không chứa các thành phần gây kích ứng và bít tắc lỗ chân lông. Các thành phần thường được sử dụng là ceramide hoặc acid hyaluronic để giúp phục hồi hàng rào bảo vệ da.
- Dùng sản phẩm giảm ngứa: sử dụng kem hoặc gel chứa thành phần như calamine, lô hội (Aloe vera) hoặc các chiết xuất làm dịu tự nhiên để giảm ngứa.
- Chườm lạnh: đắp khăn lạnh có thể làm giảm viêm và làm dịu da ngứa nhanh chóng. Giữ khăn trên vùng bị ảnh hưởng trong vài phút để làm dịu kích ứng.
Lưu ý rằng đối với các phương pháp điều trị bằng thuốc kê đơn, nếu không xác định được nguyên nhân ngứa hoặc triệu chứng biểu hiện trầm trọng, nên tham khảo ý kiến của Bác sĩ Da liễu, đặc biệt nếu đang mắc các bệnh lý về da.
Xem thêm các bài viết liên quan
Phòng ngừa mụn trứng cá bị ngứa
Tùy vào nguyên nhân gây ngứa như đã đề cập ở trên mà sẽ lựa chọn phương pháp phòng ngừa tương ứng:
- Kích ứng do các yếu tố môi trường: giữ vệ sinh tay, tránh chạm hoặc gãi vào vùng bị mụn để hạn chế lây lan vi khuẩn và làm tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn. Uống đủ nước mỗi ngày, hạn chế thực phẩm gây kích ứng da như đồ chiên rán, cay nóng hoặc nhiều đường. Đảm bảo da không tiếp xúc với bụi bẩn, hóa chất hoặc các yếu tố dễ gây kích ứng từ môi trường.
- Kích ứng với mỹ phẩm: nên ưu tiên sử dụng các sản phẩm dịu nhẹ, không mùi, không gây mụn, tránh xà phòng hoặc chất tẩy rửa mạnh có thể gây kích ứng da. Ngoài ra, tránh rửa mặt quá nhiều lần vì có thể làm da khô.
- Kích ứng do các thuốc điều trị mụn hoặc da nhạy cảm: cần chú trọng dưỡng ẩm đầy đủ bằng kem dưỡng ẩm phù hợp để giảm khô và cân bằng độ ẩm, ngăn ngừa tình trạng khô ngứa.
- Kích ứng do mồ hôi và ma sát: nên mặc quần áo rộng rãi để tránh bị kích ứng, vệ sinh cơ thể sạch sẽ đặc biệt là khi đổ mồ hôi. Thay quần áo nhanh chóng sau khi tập luyện để tránh tích tụ mồ hôi có thể làm tình trạng ngứa và mụn trứng cá trở nên trầm trọng hơn.
- Ngứa sau quá trình lành thương: cần giữ ẩm đầy đủ và bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời bằng cách sử dụng kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF ít nhất là 30.
Mụn trứng cá bị ngứa không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tình trạng mụn nặng thêm nếu xử lý sai cách. Mặc dù có nhiều phương pháp điều trị tại nhà và thuốc không cần kê đơn giúp giảm ngứa, nhưng để đạt hiệu quả tốt nhất, nên tham khảo ý kiến chuyên gia da liễu. Nếu tình trạng ngứa do mụn trứng cá làm bạn khó chịu, hãy liên hệ ngay Phòng khám Doctor Acnes qua hotline 07 0838 0878 để được Bác sĩ Da liễu tư vấn phương pháp phù hợp cho làn da của bạn nhé!
Tài liệu tham khảo
- Lim YL, Chan YH, et al. “Pruritus is a common and significant symptom of acne“. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2008 Nov;22(11):1332-6. doi: 10.1111/j.1468-3083.2008.02828.x
- “Managing Itchy Acne“. Healthline
- Reich A, Trybucka K, et al. “Acne itch: do acne patients suffer from itching?“. Acta Derm Venereol. 2008;88(1):38-42. doi: 10.2340/00015555-0355
Bài viết này có hữu ích không?
Chọn 1-5 sao cho chất lượng bài viết
* Khách hàng cần đăng ký nhận voucher trước khi thăm khám. Voucher chỉ áp dụng cho khách hàng thăm khám lần đầu tiên tại Phòng khám Da liễu Doctor Acnes.
